Spór w samorządowej rodzinie odnośnie zasad planowania polityki rozwoju w kolejnym okresie budżetowania Unii Europejskiej, Facebook jako narzędzie skutecznego wpływu na kształt aktów normatywnych i prezentacja wniosków płynących z „Raportu o stanie samorządności lokalnej" przygotowanego przez zespół działający pod kierunkiem prof. J. Hausnera – to najważniejsze wydarzenia z posiedzenia Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego w dniu 20 marca.

Żywy spór wywołał już pierwszy przewidziany w porządku obrad projekt – projekt ustawy o zmianie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektórych innych ustaw. Ujawnił się tutaj – wywołany po części przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego – konflikt między województwami a jednostkami samorządu lokalnego. Te pierwsze (a mówiąc ściśle – ich zarządy) miałyby bowiem uzyskać decydujący wpływ na wyznaczanie obszarów funkcjonalnych i ustalanie treści umowy partnerstwa mającej bezpośredni wpływ na rozdział środków unijnych – nawet wbrew stanowisku poszczególnych jednostek samorządu lokalnego. Korporacje tych ostatnich uznały taką propozycję za próbę wprowadzenia nadrzędności województw w niehierarchicznym systemie samorządu terytorialnego. Konfliktu nie załagodził przedstawiciel Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, który stwierdził że takie są potrzeby wynikające ze sprawnego wydatkowania środków unijnych. Spotkał się za to z reprymendą ministra Michała Boniego, który zwrócił uwagę, że MRR nie może być jednie „przetwarzaczem" środków unijnych. Proponowane rozwiązania nie mogą naruszać konstytucyjnych zasad ustrojowych. W efekcie długiej dyskusji ustalono, że celem uzgodnienia stanowisk odbędzie się specjalne spotkanie robocze, a wiążącą opinię wyda Zespół ds. Infrastruktury, Rozwoju Lokalnego, Polityki Regionalnej oraz Środowiska.

Wydawało się, że projekt założeń ustawy o poprawie warunków świadczenia usług przez jednostki samorządu terytorialnego nie wywoła dłuższej dyskusji. Stało się jednak inaczej – za sprawą informacji, że wobec presji społecznej Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji postanowiło zrezygnować z propozycji łączenia bibliotek szkolnych i bibliotek publicznych – jednej z ważniejszych z punktu widzenia gmin wiejskich. Jednym z przytoczonych argumentów było... zgromadzenie się na Facebooku około 40 tys. grupy sprzeciwiającej się likwidacji bibliotek. Samorządowcy zaczęli się kuluarowo zastanawiać, czy w takiej sytuacji skuteczniejszą metodą nacisku na rząd być może jest aktywność internetowa niż prowadzone uzgodnienia. Sam projekt otrzymał ostatecznie pozytywną opinię.

Wyjątkowo duży odsetek projektów został skierowany do poszczególnych zespołów z prawem wydania opinii wiążącej. I tak:

1. do Zespołu ds. Infrastruktury, Rozwoju Lokalnego, Polityki Regionalnej oraz Środowiska trafiły:
   a) projekt założeń projektu ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz o zmianie ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne – w związku ze zbyt późnym terminem przesłania projektu do Komisji,
   b) projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw;
2. do Zespołu ds. Ochrony Zdrowia i Polityki Społecznej trafiły w tym trybie:
   a) projekt założeń projektu ustawy o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz niektórych innych ustaw – ze względu na skalę koniecznych do wprowadzenia przed końcem tego roku zmian,
   b) projekt rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie sprawozdań rzeczowo-finansowych z wykonania zadań z zakresu świadczeń rodzinnych – w związku z niedostatecznie umotywowanym stanowiskiem projektodawcy do poważnych uwag płynących ze strony samorządu województw;
3. do Zespołu ds. Społeczeństwa Informacyjnego trafił projekt ustawy o zmianie ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz niektórych innych ustaw.

Komisja odmówiła natomiast skierowania w tym trybie do Zespołu ds. Infrastruktury, Rozwoju Lokalnego, Polityki Regionalnej oraz Środowiska projektu zmian w Prawie budowlanym. Projekt ten bowiem został przesłany dopiero w dniu posiedzenia, co nie przeszkodziło przedstawicielowi właściwego ministerstwa zaproponować wydania opinii w trybie ekspresowym.

Jedynym projektem jaki został zdjęty z porządku obrad bez przekazywania go do wiążącego rozstrzygnięcia przez zespół okazał się projekt Krajowego Programu Działań na Rzecz Równego Traktowania na lata 2013-2015. Projekt ten powróci po zakończeniu procesu konsultacji do Zespołu ds. Ochrony Zdrowia i Polityki Społecznej.

Komisja Wspólna pozytywnie zaopiniowała:

1. projekt rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie gmin poszkodowanych w wyniku działania żywiołu od lutego do marca, w lipcu, we wrześniu i od listopada do grudnia 2011 roku oraz od stycznia do marca i od maja do października 2012 roku, w których stosuje się szczególne zasady odbudowy, remontów i rozbiórek obiektów budowlanych;
2. projekt rozporządzenia Ministra Administracji i Cyfryzacji zmieniającego rozporządzenie w sprawie ewidencji gruntów i budynków;
3. projekt Polityki Nowej Szansy;
4. projekt rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie określenia sposobu przesyłania zgłoszeń oraz rodzajów podpisu elektronicznego, którymi powinny być opatrzone;
5. projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw;
6. projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo geologiczne i górnicze oraz zmianie niektórych innych ustaw;
7. projekt rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie stwierdzenia kwalifikacji w zakresie gospodarowania odpadami;
8. projekt rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie składowisk odpadów;
9. projekt rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie warunków i trybu wydawania praw jazdy osobom posiadającym prawa jazdy wydane przez Republikę Chińską (Tajwan);
10. projekt rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków i trybu wydawania kart pojazdów, wzoru karty pojazdu oraz jej opisu;
11. projekt rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej zmieniającego rozporządzenie w sprawie dokumentów stanowiących podstawę wpisu danych do karty pojazdu oraz czynności jednostek zajmujących się dystrybucją, przechowywaniem i wydawaniem kart pojazdów;
12. projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych;
13. projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w specjalnych przedszkolach, szkołach i oddziałach oraz w ośrodkach;
14. projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach;
15. projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie badań lekarskich i psychologicznych osób ubiegających się o wydanie licencji oraz posiadających licencję pracownika ochrony fizycznej;
16. projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu prac związanych z narażeniem na zranienie ostrymi narzędziami używanymi przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych.

W ramach spraw różnych:

• Prezydent Łodzi zwróciła uwagę na problemy dotyczące zwrotu bonifikaty od ceny nabycia lokalu komunalnego przy jego sprzedaży i zakupie spółdzielczego prawa;
• przedstawiciel ZPP w ślad za ustaleniami zespołów Komisji Wspólnej złożył postulat przesunięcia terminu pełnego wdrożenia systemu informacji w ochronie zdrowia do końca 2016 roku;
• przedstawiciel Unii Miasteczek Polskich wskazał na wywoływane przez administrację rządową problemy z funkcjonowaniem LGD i LGR;
• minister M.Boni podziękował samorządowcom za współpracę w procesie cyfryzacji telewizji.

Po zakończeniu części roboczej odbyła się prezentacja „Raportu o stanie samorządności terytorialnej" przygotowanego pod kierownictwem prof. Jerzego Hausera. Jej zamiarem było prawdopodobnie wywołanie szerszej dyskusji o przyszłości samorządu terytorialnego. Niestety – okazało się, że na tej części posiedzenia pozostała już praktycznie (nie licząc odpowiadających za organizację przedstawicieli MAC z ministrem Bonim na czele) tylko strona samorządowa (z chlubnym wyjątkiem przedstawiciela MEN), która z kolei skupiła się na negowaniu tych elementów diagnozy, które w największym stopniu uderzały w organy wykonawcze.

Posiedzenie zakończyło się po godzinie 14-tej – co jest wynikiem w ostatnich latach niespotykanym.