Fundusze Europejskie dla Dolnego Śląska, Rządowa Tarcza Antyinflacyjna, rozszerzona odpowiedzialność producenta oraz realizacja dodatku osłonowego były tematami marcowego posiedzenia Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, które odbyło się 30 marca br.

Posiedzeniu przewodniczył Paweł Szefernaker, wiceminister spraw wewnętrznych i administracji.

Fundusze Europejskie dla Dolnego Śląska

15 marca Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego przesłał do Komisji Europejskiej i Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej dokument dotyczący Funduszy Europejskich dla Dolnego Śląska. Środki miałyby być przeznaczone na te cele, które są priorytetem w nadchodzącej perspektywie. W dyskusji na ten temat pojawiały się zarzuty o brak podejmowania dialogu i pomijania instrumentów terytorialnych. Urząd Marszałkowski postulował przeznaczenie pewnej puli pieniędzy na instrumenty terytorialne. Pojawiały się także głosy na temat utworzenia instytucji pośredniczących, które miałyby funkcjonować w ramach zintegrowanych inwestycji terytorialnych. UM nie zamierza jednak ich tworzyć. W ramach Komisji Wspólnej wpłynęło 9 uwag do programu – 6 z nich zostało rozpatrzonych pozytywnie, 1 częściowo, natomiast 2 zostały rozpatrzone negatywnie. Zdaniem przedstawiciela UM, uwagi zgłaszane w tej sprawie przez prezydenta Wrocławia nie odnoszą się do uwag formalnych omawianych na posiedzeniu KWRiST.

Do sprawy odniósł się prezydent Wrocławia, Jacek Sutryk. Podkreślił, że projekt uzyskał opinię tylko części samorządów. Prezydent podkreślił potrzebę alokacji dla instrumentów terytorialnych na poziomie 600 mln zł. Zwrócił również uwagę nazbyt długą listę projektów pozakonkursowych, które nie były konsultowane szeroko z samorządami Dolnego Śląska. Niezmiennym jest postulat zmniejszenia alokacji na te zadania, bądź przepracowanie ich ponownie. Zdaniem prezydenta, dokument nie odpowiada na najważniejsze wyzwania, jakie dziś stoją przed regionem – chodzi o kwestię dekarbonizacji, kwestie z zakresu ogrzewania budynków. Prezydent Sutryk przyznał, że nie jest w stanie wyobrazić sobie pozytywnego stanowiska dla tego dokumentu. Podkreślił jednak gotowość na rozmowy z samorządem województwa o formacie dokumentu.

Przewodniczący KWRiST zaproponował, by odstąpić od podjęcia decyzji, aczkolwiek poprosił też o uzasadnienie tej decyzji. Decyzja wynikała bowiem z ustawy o Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.

Rządowa Tarcza Antyinflacyjna

Unia Miasteczek Polskich poprosiła, by raz jeszcze pochylić się nad dwoma nośnikami energetycznymi – gaz propan i olej opałowy. Skutkiem decyzji, energia elektryczna wzrosła „tylko” o 24 procent, natomiast gaz ziemny o 54 proc. Natomiast w przypadku propanu, który stanowi jedyne źródło ogrzewania dla kilkuset tysięcy polskich rodzin, ta cena wzrosła o ponad 200 procent. W praktyce oznacza to, że rodzina musi przeznaczyć kilkanaście tysięcy zł na ogrzewanie swojego domu i podgrzanie ciepłej wody. Paweł Szefernaker zobowiązał się do podjęcia tematu i powrócenie do dyskusji, zaznaczył jednak, że sytuacja jest spowodowana przez kryzys światowy i nie wynika z decyzji rządu.

Wprowadzenie rozszerzonej odpowiedzialności producenta

Ze strony rządowej głos zabrała wiceminister Małgorzata Golińska. Wyjaśniła, że kwestia zmiany w systemie rozszerzonej odpowiedzialności producenta dla opakowań została przewidziana w projekcie ustawy, jest już po konsultacjach publicznych i uzgodnieniach międzyresortowych. Nie był jeszcze opiniowany przez Komisję Wspólną, natomiast uwagi w ramach opiniowania zostały zgłoszone przez m.in. kilka urzędów marszałkowskich a także przez Związek Miast Polskich. Uwagi najczęściej dotyczyły terminów wnoszenia opłaty opakowaniowej przez przedsiębiorców, wzrostu dochodów budżetów samorządu województwa z tytułu obsługi opłaty opakowaniowej, uzupełnienia zakresu sprawozdawczości przedsiębiorców czy zrezygnowania z każdorazowej kontroli przedsiębiorców prowadzących recykling. W związku z tym, że projekt został objęty tarczą antykorupcyjną CBA, szczegóły dotyczące planowanych zmian i tego, które uwagi w jakim stopniu zostaną bądź nie uwzględnione, nie mogą być prezentowane poza oficjalnym procesem legislacyjnym, dlatego zbiorcza informacja będzie prezentowana na stronach resortu.

Strona samorządowa zwróciła uwagę na brak zespołu ds. systemowych rozwiązań – ustalono natomiast, że to w tym zespole będą przebiegać główne dyskusje w tym zakresie. Podkreślono też pilność i istotność sprawy dla strony samorządowej. Nie wiadomo w tej chwili, jaki jest polityczny plan dotyczący rozszerzonej odpowiedzialności producenta i systemu depozytowo-kaucyjnego, który strona samorządowa łączy i nie rozpatruje tego oddzielnie. Strona samorządowa nie może się zgodzić na to, że system kaucyjno-depozytowy nie będzie miał wpływu ani na gminne systemy ani na JST, bo w rzeczywistości jest zupełnie inaczej. Za najistotniejsze strona samorządowa uznaje to, że większość instalacji przerabiających odpady to instalacje samorządowe. Samorządy muszą też wiedzieć, w jaki sposób, przy zmienionej polityce w zakresie gospodarowania poszczególnymi frakcjami, samorządy mają osiągnąć efekt, by rozliczyć te instalacje z pieniędzy, które zostały pobrane i użyte na ich modernizację, budowę, rozwój itp. Strona samorządowa musi też wiedzieć, za co będą odpowiadać samorządy, a także czy rzeczywiście pozostanie obecny system, w którym samorządy odpowiadają za poziomy recyklingu w całości, czy też będą one odpowiadać za poziomy recyklingu tej części strumienia, która pozostanie. Strona samorządowa zgłosiła postulat zdynamizowania prac zespołu. Strona samorządowa zaznaczyła też, że w związku z kryzysem migracyjnym, Polskę zamieszkuje 2 mln nowych mieszkańców, a równocześnie 2 mln więcej producentów odpadów. Trzeba ujednolicić postępowanie w tej sprawie.

Małgorzata Golińska za dobry uznała pomysł, by o wątpliwościach strony samorządowej porozmawiać jeszcze na niezależnym spotkaniu. Jednocześnie zapewniła, że projekt będzie skierowany do opiniowania przez Komisję Wspólną.

Źródła pokrycia kosztów realizacji przez samorządy gminne wypłaty dodatków osłonowych

Jak przekazała strona rządowa, dodatki osłonowe są jednym z ważniejszych i kluczowych elementów tarczy antyinflacyjnej. Na to zadanie rząd przeznaczył 4,7 mld zł. Wsparcie ma trafić do ok. 7 mln gospodarstw domowych. Ustawa przewiduje wypłatę dodatków osłonowych przez samorządy dla gospodarstw domowych, które złożyły wnioski do 31 stycznia. Według szacunków w największym stopniu wypłaty będą realizowane w województwie wielkopolskim, lubelskim i podkarpackim. Strona rządowa zapewniła o stałym kontakcie z samorządami i chęcią odpowiedzi na wszystkie pojawiające się pytania.

Strona samorządowa uznaje dodatek osłonowy za jak najbardziej zasadny, jednak proponowana wartość 2 procent nie pokrywa realnych kosztów. Samorządy wykonały ogromną pracę, by przyjąć wnioski, natomiast ponoszą one ogromne koszty. Strona samorządowa zaapelowała o uelastycznienie przepisów w związku z kryzysem migracyjnym.

Obie strony zgodziły się co do tego, że temat będzie nadal kontynuowany.

Podczas posiedzenia Komisji Wspólnej wyznaczono także przedstawiciela Komisji do składu Rady Nieodpłatnej Pomocy Prawnej, Nieodpłatnego Poradnictwa Obywatelskiego  oraz Edukacji Prawnej - został nim Grzegorz Kubalski, Zastępca Dyrektora Biura ZPP, a jego zastępcą będzie przedstawiciel zgłoszony przez Związek Województw RP.

Starosta Poznański, Jan Grabkowski, ponownie zgłosił też temat koronera. Paweł Szefernaker obiecał powrócenie do tematu.

Zgłoszono również problem z zakładaniem rachunku bankowego przez niektórych uchodźców, zwłaszcza tych posiadających stare dowody osobiste. Strona rządowa zapewniła o podjęciu tematu z bankami. Wskazano konkretne rozwiązania, by konta mogły być otwierane. Gdyby nadal powtarzały się problemy, rząd jest gotowy na dalszą dyskusję.

Projekt ustawy o artystach zawodowych

Zastępca Dyrektora Biura ZPP Grzegorz Kubalski przytoczył pytanie zadane podczas posiedzenia Zespołu ds. Edukacji, Kultury i Sportu – dotyczyło ono tego, co ma być źródłem pokrycia uszczerbku w dochodach JST. W samy dokumencie była bowiem mowa o tym, że będzie to rezerwa celowa. Odpowiedź udzielona na piśmie niczego nie precyzowała i wskazywała, że będzie to któraś z utworzonych rezerw bądź istniejąca rezerwa. Grzegorz Kubalski poprosił zatem o wskazanie, co faktycznie będzie źródłem pokrycia uszczerbku. Pełnomocnik Ministra Kultury wskazał, że w pierwotnej wersji OSR podawano, że będzie to rezerwa z budżetu państwa. W odpowiedzi doprecyzowano, że będzie to rezerwa celowa budżetu państwa.

Kolejne posiedzenie Komisji Wspólnej odbędzie się 27 kwietnia.

Projekty z opinią pozytywną:

1. Wniosek Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej o wyrażenie zgody na upoważnienie Zespołu ds. Ochrony Zdrowia i Polityki Społecznej do wydania opinii wiążącej wobec projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (UC118)
2. Projekt uchwały Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego zmieniającej uchwałę w sprawie regulaminu KWRiST.
3. Wniosek Kancelarii Prezesa Rady Ministrów o wyrażenie zgody na upoważnienie Zespołu ds. Społeczeństwa Informacyjnego do wydania opinii wiążącej do projektu rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wykazu rejestrów publicznych i systemów teleinformatycznych, z których udostępniane są dane na potrzeby prowadzenia analiz w ramach zintegrowanej platformy analitycznej
4. Projekt ustawy o zmianie ustawy o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych (Minister Cyfryzacji/Kancelaria Prezesa Rady Ministrów)
5. Projekt uchwały Rady Ministrów w sprawie Rządowego programu ograniczania przestępczości i aspołecznych zachowań Razem Bezpieczniej im. Władysława Stasiak na lata 2022 – 2024 (Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji)
6. Projekt rozporządzenia Ministra Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie informacji podatkowych
7. Projekt rozporządzenia Ministra Finansów zmieniający rozporządzenie w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień
8. Projekt Programu Strategicznego Rozwoju Transportu Województwa Podkarpackiego do roku 2030 (Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego)
9. Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci
10. Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury zmieniającego rozporządzenie w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów oraz wymagań dla tablic rejestracyjnych
11. Projekt rozporządzenia  Ministra Infrastruktury  zmieniającego rozporządzenie w sprawie profesjonalnej rejestracji pojazdów, stosowanych oznaczeń oraz opłat związanych z profesjonalną rejestracją pojazdów
12. Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury zmieniającego rozporządzenie w sprawie wydawania dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami
13. Projekt rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie programu badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2022 (Główny Urząd Statystyczny)
14. Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie nadania statusu uzdrowiska sołectwom Złockie, Szczawnik oraz Jastrzębik (Ministerstwo Zdrowia)
15. Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie leczenia uzdrowiskowego osób zatrudnionych przy produkcji wyrobów zawierających azbest
16. Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz niektórych innych ustaw (Ministerstwo Kultury Dziedzictwa Narodowego) (UD 247)

Projekty z opinią negatywną:

1. Propozycja podziału części rezerwy subwencji ogólnej na 2022 r. (Ministerstwo Finansów)

Do dalszych prac skierowano:

1. Wniosek Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi o wyrażenie zgody na upoważnienie Zespołu ds. Obszarów Wiejskich, Wsi i Rolnictwa do wydania opinii wiążącej do projektu uchwały Rady Ministrów w sprawie przyjęcia projektu programu Fundusze Europejskie dla Rybactwa
2. Wniosek Ministerstwa Finansów o pilne rozpatrzenie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw
3. Wniosek Ministerstwa Finansów o pilne rozpatrzenie projektu rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od osób prawnych od niektórych dochodów (przychodów) osiągniętych przez uczelnie medyczne
4. Projekt ustawy o parkach narodowych (Ministerstwo Klimatu i Środowiska)
5. Projekt uchwały Rady Ministrów w sprawie ustanowienia programu inwestycyjnego pod nazwą „Program inwestycyjny modernizacji podmiotów leczniczych”(Ministerstwo Zdrowia)
6. Projekt ustawy o artystach zawodowych (Ministerstwo Kultury Dziedzictwa Narodowego) (UD 208)

Odstąpienie od podjęcia decyzji

Odstąpiono od podjęcia decyzji odnośnie Projektu programu regionalnego Fundusze Europejskie dla Dolnego Śląska 2021-2027 (Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego), ze względu na fakt, że wszystkie przesłanki ustawy zostały wyczerpane, a strony samorządowe nie ustaliły jednolitego stanowiska. Na podstawie ustawy KWRiST odstąpiono od podjęcia decyzji.