Narodowy Program Szczepień, Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy, opłaty za zajęcie pasa drogowego, a także część oświatowa subwencji ogólnej to główne tematy posiedzenia Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, które odbyło się 24 listopada br.

Posiedzeniu przewodniczył Paweł Szefernaker, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Narodowy Program Szczepień

Marek Wójcik w imieniu strony samorządowej poruszył kilka istotnych kwestii, które wymagają doprecyzowania. Po pierwsze odniósł się do konkursu dla samorządów, w którym za przeprowadzanie szczepień mogły one uzyskiwać środki pieniężne. Strona samorządowa ze zdziwieniem przyjęła pojawienie się drugiego konkursu, który nie był wcześniej konsultowany ani zapowiadany, a który de facto demotywuje środowiska samorządowe do aktywności na rzecz szczepień. Trudne do wytłumaczenia jest bowiem, że pieniądze otrzymują gminy, które mają poniżej 30% wyszczepienia. Marek Wójcik złożył wobec tego propozycję, by znaleźć środki, dzięki którym będzie można uhonorować te samorządy, które odnotowały najlepszy wynik w powiecie. Drugą poruszoną sprawą było wydawanie skierowań na szczepienia – obecnie są one bowiem wydawane z opóźnieniem, tylko raz w tygodniu. Padła prośba o zmianę zasady, by wydawać skierowania dla tych osób, którym termin ważności zaświadczenia o szczepieniu mija w danym tygodniu. Trzecią kwestią była prośba o przyspieszenie szczepienia dzieci poniżej 12 roku życia.

Do poruszonych spraw odniósł się minister Michał Dworczyk. Poinformował o stałym wzroście liczby szczepień w ubiegły tygodniu. Tydzień do tygodnia to wzrost na poziomie 29%. Minister zaakcentował, że na wzrost liczby szczepień nie ma wpływu ani rząd ani programy zachęcające, a jedynie pandemia, której ludzie się boją. Jednocześnie zaznaczył, że póki co nie jest rozważany wariant obowiązkowych szczepień. Zdaniem ministra temat ten budzi w Polsce duże emocje po dwóch stronach barykady. Odnosząc się do konkursów dla gmin i samorządów, poinformował, że odbyły się 3 konkursy. W ocenie ministra, konkursy nie służyły rywalizacji, tylko temu, żeby jak najwięcej osób się zaszczepiło. Stwierdził, że każdemu trzeba dać szansę. Ministerstwo nie zamyka się na uwagi, ale też nie może składać jednoznacznych propozycji.

Wiceprezydent Łodzi ze strony samorządowej zgłosił kilka uwag w związku z trwającą pandemią –pierwsza dotyczyła izolatoriów – nie we wszystkich samorządach są one utworzone, poprzez co brakuje w nich miejsc. Ponadto, system kierowania do izolatorium nie działa dobrze – nie ma możliwości kierowania w weekendy, z systemu cały czas wykluczone są osoby bezdomne, które nie mają możliwości trafienia do izolatorium. W ocenie wiceprezydenta problemem jest też blokowanie się szpitali 3 stopnia.  

Podczas posiedzenia Komisji Wspólnej ustalono, że w piątek, 26 listopada odbędzie się odrębne spotkanie w sprawach dotyczących pandemii.  

Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy

Dyskusję rozpoczęto od powołania się na wyrok sądu, w którym ukarany został strażak, który nie wyjechał będąc w Krajowym Systemie Ratowniczo-Gaśniczym. Zaczyna niepokoić fakt, że KSRG to dobrowolne stowarzyszenie i w pewnym sensie został zmarginalizowany. Jednostką de facto dysponuje państwowa straż pożarna, a rekompensata środków jest później na poziomie 70 zł. Zaproponowano, by system radykalnie zmienić tak, by zweryfikować jednostki, które są w KSRG – geograficznie, w zależności od położenia itd. Ich utrzymanie powinna przejąć państwowa straż pożarna, gdyż trzeba je odpowiednio wyposażyć, należy również zapewnić to, by była tam gotowość do wyjazdu. Do kwestii odnieśli się przedstawiciele Komendy Głównej PSP. W pełni podzielili oni ten wniosek, gdyż ich zdaniem, obowiązujący dziś system prawny jest systemem niedopracowanym. Krajowy system powinien mieć regulację ustawową. Zgodnie ustalono, że temat będzie powracał na posiedzeniach Komisji Wspólnej.

Opłaty za zajęcie pasa drogowego

Sprawę przybliżył Zastępca Dyrektora Biura Związku Powiatów Polskich Grzegorz Kubalski. Sprawa sięga 2-3 lata wstecz, gdy Ministerstwo Cyfryzacji optowało za wprowadzaniem ulg w opłatach za zajęcia pasa drogowego dla infrastruktury telekomunikacyjnej (dotyczyło to głownie sieci szerokopasmowych, ale w rzeczywistości objęło znacznie szerszy zakres). Strona samorządowa od początku miała co do tego wątpliwości, ostatecznie po presji ze strony rządu oraz apelami, że rozwiązanie takie jest ważne ze względu na osiągnięcie celów w zakresie cyfryzacji, zawarto dżentelmeńską umowę z ówczesnym Ministrem Cyfryzacji, w której strona samorządowa zgodziła się na zmianę (znaczące obniżenie stawek za zajęcia pasa drogowego dla takiej infrastruktury na przyszłość), ale oczekiwaniem strony samorządowej było to, że przepisy, które zostaną wprowadzone nie pociągną za sobą utraty tego, co w chwili obecnej było naliczone, a więc tego, by nie nastąpiło rozciągnięcie obniżonych opłat na już nałożone opłaty na już istniejącą infrastrukturę. W przeważającej większości przypadków infrastruktura ta nie powstała bowiem na obszarze białych plam, zatem nie było uzasadnienia, żeby stawki obniżyć. Wówczas Ministerstwo Cyfryzacji zaproponowało rozwiązanie prawne, co do którego strona samorządowa miała wątpliwości obawiając się, że jest niewystarczające. Resort zobowiązał się jednak, że po analizie w ramach departamentu prawnego zapewnia, że jest to wystarczające zabezpieczenie interesów i zawartej umowy. Jednak po uchwaleniu przepisów, prawnicy poszczególnych firm telekomunikacyjnych zaczęli szukać furtek, które można wykorzystać i zaczęła się kształtować linia orzecznicza, nakazująca zmianę decyzji dotyczących zajęcia pasa drogowego i obniżanie stawek, które już wcześniej były wymierzone. Strona samorządowa podjęła sprawę w momencie, gdy pojawiły się pierwsze rozstrzygnięcia. Jednak ze strony resortu pojawiła się odpowiedź, że to rozstrzygnięcia incydentalne i należy czekać na dalsze wydarzenia. W międzyczasie w różnych częściach kraju zaczęła się presja na obniżanie opłat. Strona samorządowa próbowała poruszyć sprawę na Zespole ds. Infrastruktury, ale żaden z przedstawicieli KPRM nie pojawił się. W ocenie strony samorządowej to gra na czas, ponieważ bez podjęcia szybkiej i skutecznej interwencji legislacyjnej będzie za późno, gdyż wszystkie stawki zostaną zmienione na niższe. Strona samorządowa oczekuje aktywnego działania ze strony administracji rządowej, ponieważ czuje się oszukana.

Do kwestii odniósł się minister Janusz Cieszyński. Zaprzeczył stanowisku strony samorządowej, jakoby ministerstwo nie podjęło działań. 20 października skierowano bowiem pismo, które dotyczyło tego tematu. Przygotowana jest nowelizacja przepisów. Minister zgodził się co do tego, że bez skutecznej interwencji sprawa będzie spóźniona. Być może uda się dodać przepis na ten temat do innej ustawy i procedować szybciej. Minister podkreślił, że wszystkie ustalenia muszą być dotrzymane.

Podział subwencji oświatowej

Strona samorządowa zaopiniowała projekt negatywnie. Wskazano na duże niedoszacowanie subwencji oświatowej. Wydatki oświatowe w budżetach jst to bowiem ok 1/3 wszystkich wydatków. Luka finansowa ciągle rośnie, a jej wzrost przyspiesza. Proponowany wzrost części oświatowej subwencji ogólnej na przyszły rok jest mocno niedoszacowany. Wzrosty cen energii i gazu nie zostały wzięte pod uwagę. Do wydatków dochodzi również wzrost płacy minimalnej. Trwająca dalej taka sytuacja odbije się na środkach na inwestycje czy wkładzie własnym do programów dla samorządów. Prędzej czy później odbije się to też na jakości edukacji. Będzie brakowało środków na realizację dodatkowych zajęć i zwiększenia godzin dla psychologów szkolnych. Strona samorządowa nie akceptuje również różnicowania wagi w zależności od dochodów samorządów. Strona samorządowa wnioskuje też o pozostawienie wagi dla słuchaczy kwalifikacyjnych kursów zawodowych. Wnioskuje również o uregulowanie finansowania poradni psychologiczno-pedagogicznych i ośrodków młodzieżowych. Złożono wniosek o pilne spotkanie z Ministrem Edukacji na temat finansowania edukacji i zapowiadanych zmian w przepisach oświatowych. Strona samorządowa zawnioskowała także, by projekt budżetu państwa wpłynął do zaopiniowania przez Komisję Wspólną.

Minister Marzena Machałek poinformowała, że w rezerwie budżetowej jest 700 mln na pomoc psychologiczno-pedagogiczną i dodatkowe etaty. Pierwszy raz będą też określone standardy zatrudnienia specjalistów w szkołach. Wskazała na wzrost subwencji następujący od 2015 roku. Zgodziła się do co tego, że zadania są poważne i że zawsze będzie można je realizować na wyższym poziomie finansowym.

W ocenie strony samorządowej obecny model finansowania oświaty się wyczerpał. Trzeba dojść do rozmów o standaryzacji finansowania edukacji. Skierowano również pytanie do Ministra Finansów o to, dlaczego obciął środki proponowane przez MEN w subwencji oświatowej.

Kolejne posiedzenie Komisji Wspólnej odbędzie się 15 grudnia 2021 roku, natomiast w styczniu odbędzie się noworoczne posiedzenie Komisji Wspólnej z udziałem premiera.

Projekty z opinią pozytywną:

1. Projekt rozporządzenia  Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami, który uwzględnia wyłącznie wprowadzenie stanowisk pracy dla techników sterylizacji medycznej i stanowisko pracownika ochrony oddziału psychiatrii sądowej.
2. Projekt rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego zmieniającego rozporządzenie w sprawie typów szkół artystycznych publicznych i niepublicznych.
3. Projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniający rozporządzenie w sprawie przekazywania gminom dotacji celowej na postępowanie w sprawie zwrotu podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej i jego wypłatę.
4. Projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach poddziałania „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020.
5. Projekt rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ustalenia, zmiany i zniesienia urzędowych nazw niektórych miejscowości oraz obiektów fizjograficznych.
6. Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Ministerstwo Finansów).
7. Projekt rozporządzenia Ministra Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych.
8. Projekt rozporządzenia Ministra Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowego sposobu klasyfikacji tytułów dłużnych zaliczanych do państwowego długu publicznego.
9. Projekt rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków udzielania zwolnień z podatku od nieruchomości oraz podatku od środków transportowych, stanowiących regionalną pomoc inwestycyjną, pomoc na kulturę i zachowanie dziedzictwa kulturowego, pomoc na infrastrukturę sportową i wielofunkcyjną infrastrukturę rekreacyjną, pomoc na infrastrukturę lokalną, pomoc na rzecz regionalnych portów lotniczych oraz pomoc na rzecz portów (Ministerstwo Finansów).
10. Projekt Programu Fundusze Europejskie dla Pomorza 2021-2027 (FEP 2021-2027) (Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego).
11. Projekt Strategii Innowacji Województwa Podkarpackiego na lata 2021-2030 (Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego w Rzeszowie).
12. Projekt programu regionalnego na lata 2021-2027 Fundusze Europejskie dla Świętokrzyskiego (Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego).
13. Projekt Programu Regionalnego dla Małopolski  2021-2027 (Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego).
14. Projekt programu rozwoju gospodarczego województwa kujawsko-pomorskiego (Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego).
15. Projekt programu Interreg Region Morza Bałtyckiego 2021-2027 (Min. Funduszy i Polityki Regionalnej).
16. Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie szczegółowego zakresu informacji gromadzonych w centralnym rejestrze oszczędności energii finalnej oraz sposobu uwierzytelniania osób upoważnionych wpisanych do wykazu.
17. Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju i Technologii w sprawie zakresu projektu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.
18. Projekt ustawy o kooperatywach mieszkaniowych oraz o zasadach zbywania nieruchomości należących do gminnego zasobu nieruchomości w celu wsparcia realizacji inwestycji mieszkaniowych (UD41) (Ministerstwo Rozwoju i Technologii).
19. Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju i Technologii w sprawie zakresu informacji zawartych w rocznym sprawozdaniu o udzielonych zamówieniach, jego wzoru, sposobu przekazywania oraz sposobu i trybu jego korygowania.
20. Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (UC48) (Ministerstwo Infrastruktury).
21. 45 transza projektów rozporządzeń Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk (Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska):
    • Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Dolina Płoni i Jezioro Miedwie (PLH320006);
    • Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Pojezierze Myśliborskie (PLH320014);
    • Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Wzgórza Bukowe (PLH320020);
    • Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Jezioro Śmiadowo (PLH320042;
    • Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Jezioro Bukowo (PLH320041);
    • Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Karsibórz Świdwiński (PLH320043);
    • Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Lasy Bierzwnickie (PLH320044);
    • Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Uroczyska Puszczy Drawskiej (PLH320046);
    • Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Mieszkowicka Dąbrowa (PLH320051);
    • Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Torfowisko Poradz (PLH320065).
22. 47 transza projektów rozporządzeń Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk (Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska) – wysłano 05.11.21 r.:
    • Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Ostoja Babiogórska (PLH120001);
    • Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Biała Góra (PLH120061);
    • Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Pstroszyce (PLH120073);
    • Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Sławice Duchowne (PLH120074);
    • Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Uniejów Parcele (PLH120075);
    • Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Widnica (PLH120076);
    • Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Skawiński obszar łąkowy (PLH120079);
    • Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Uroczysko Łopień (PLH120078);
    • Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Torfowisko Wielkie Błoto (PLH120080);
    • Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Łąki koło Kasiny Wielkiej (PLH120082);
    • Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Środkowy Dunajec z dopływami (PLH120088);
    • Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Armeria (PLH120091);
    • Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Raba z Mszanką (PLH120093);
    • Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Ostoje Nietoperzy Powiatu Gorlickiego (PLH120094);
    • Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Białowodzka Góra nad Dunajcem (PLH120096).

Projekty z opinią negatywną:

1. Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2022 (nr 64).

Do dalszych prac skierowano:

1. Projekt ustawy o symbolach państwowych RP (Ministerstwo Kultury Dziedzictwa Narodowego i Sportu).
2. Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju i Technologii w sprawie w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.
3. Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju i Technologii w sprawie określenia wzoru formularza wniosku o ustalenie lokalizacji inwestycji celu publicznego albo warunków zabudowy.