Wyniki Rządowego Funduszu Inwestycji Strategicznych i realizacja Narodowego Programu Szczepień były głównymi tematami październikowego posiedzenia Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, które odbyło się 27 października br.

Posiedzeniu przewodniczył Paweł Szefernaker, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Rządowy Fundusz Inwestycji Strategicznych Polski Ład

Strona rządowa przedstawiła informacje na temat wyników pierwszego naboru Funduszu Inwestycji Strategicznych. Przedstawiono terminy naborów. Od 15 sierpnia wpłynęło 7998 wniosków. Zaakceptowano 4040 wniosków. Samorządy mogły złożyć trzy rodzaje wniosków z limitami kwotowymi. W ramach programu funkcjonowało 35 obszarów inwestycyjnych podzielonych na poszczególne priorytety. Rozdzielane kwoty były dostosowywane do wielkości województw. Kwoty dofinansowania były dzielone na poszczególne obszary inwestycyjne. Największe dofinansowanie przypadło na infrastrukturę drogową. Strona rządowa podkreślała, że był to nabór pilotażowy i wszyscy dopiero uczyli się tego, jak go prawidłowo przeprowadzać.

Paweł Szefernaker przyznał, że ciężko było poprowadzić prace przy programie tak, by wyjść naprzeciw wszystkim oczekiwaniom. Za sukces prac uznał jednak to, że tylko kilkanaście przedstawicieli jst zgłosiło uwagi co do wyników naboru. W jego opinii był to bardzo szeroki program. Przewodniczący Komisji Wspólnej zgłosił też propozycję zorganizowania spotkania, na którym omówione zostałyby kwestie podatkowe związane z programem. „Warto znaleźć te miejsca, które jeśli chodzi o kwestię podatkową są rozbieżne” - mówił. Jak poinformował, pojawiające się negatywne komentarze dotyczyły raczej systemowych kwestii a nie wyników pierwszego naboru. Komisja starała się, aby nabór był rozstrzygnięty proporcjonalnie. Paweł Szefernaker podkreślał, że rząd wyciągnie wnioski z pierwszego naboru i będzie z nich korzystał przy naborze drugim. Podziękował również Bankowi Gospodarstwa Krajowego, który czynnie pracował przy realizacji programu. Zdaniem Szefernakera proporcjonalność była zachwiana liczbą JST - niektóre województwa mają mniej mieszkańców, a więcej jst. Chcąc przekazać środki wszystkim jst, trzeba było proporcje zachwiać. „Przy tylu wnioskach i takiej kwocie jaka była do dyspozycji na pewno nie udało się wszystkim dogodzić” – podsumowywał wiceminister.

Sekretarz strony samorządowej KWRiST Marek Wójcik podziękował za realizację programu, podkreślając jego całkowitą odmienność od poprzedniego Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych. Zgłosił główny postulat strony samorządowej, by na przyszłość podział pieniędzy w ramach programu odbywał się przy udziale przedstawicieli korporacji samorządowych, a zatem samych zainteresowanych. Wtedy podział będzie bardziej przejrzysty. Marek Wójcik podkreślił, że samorządy mają za sobą dziesiątki lat doświadczenia przy różnorakich podziałach środków. Poprosił też o przesłanie zestawienia z informacji, dlaczego 89 samorządów nie dostało w ogóle pieniędzy. Przekazał też wątpliwości związane z sytuacją, gdy miasta z wieloma mieszkańcami dostały dużo mniejsze wsparcie niż mniejsze gminy. Zgłosił też prośbę, by drugi nabór był równie duży kwotowo, a także by zgodzono się na wydłużenie terminu realizacji projektów, głównie ze względu na trwające problemy ze znalezieniem wykonawców. Zdaniem strony samorządowej, do priorytetów powinien zostać dodany ten dotyczący ochrony zdrowia, który został wycofany przez Ministerstwo Zdrowia.

Strona rządowa przekazała też informację, że nie może być zmiany przeznaczenia środków. Można jedynie zwrócić promesę. Przedstawiono także informacje dotyczące zasad przeprowadzania drugiego naboru. Podkreślono, że również będzie to nabór pilotażowy. Zachowana zostanie zasada trzech wniosków dla każdego samorządu, ale pełna kwota naboru nie jest jeszcze potwierdzona. Wniosek o niższej kwocie będzie obligatoryjny – dopiero po jego złożeniu będzie można złożyć kolejny o wyższym limicie. Zachowane będą 4 priorytety dotyczące 34 obszarów inwestycyjnych. Dofinansowanie do 90% najwyższego priorytetu. Wyłączony priorytet dotyczący zdrowia był spowodowany tym, że Ministerstwo Zdrowia przygotowuje oddzielny program. W ramach drugiego naboru będzie też drugi element, czyli wsparcie dla gmin popegeerowskich – dodatkowe dwa wnioski dofinansowane do 98%, 11 obszarów inwestycyjnych według jednego priorytetu. Będą odbywały się dwa procesy – jeden dla wszystkich samorządów i jeden tylko dla gmin popegeerowskich. W przypadku tego drugiego będzie oddzielna pula środków.

Wnioski, które przepadły w pierwszym naborze będzie można składać w drugim, ale muszą być wskazane konkretne inwestycje.

Strona samorządowa pytała też o to, czy można powiedzieć, jaka jest ogólna pula środków rozdysponowana w całości na ten program? I jaki będzie harmonogram konkursów. Strona rządowa nie jest dziś w stanie podać tych informacji.  

Narodowy program szczepień

Odpowiedzialny za realizację NPS Michał Dworczyk przekazał dane na dzień 27 października br. – w Polsce podano ponad 38,7 mln dawek. 19,9 mln osób jest w pełni zaszczepionych. 167 tys. przyjęło trzecią dawkę szczepionki. Od 2 listopada osoby chętne będą mogły przyjmować trzecią dawkę (wszyscy powyżej 18 roku życia i 6 miesięcy po podaniu drugiej dawki). W ocenie wiceministra narastająca 4 fala pandemii nieco zmobilizowała ludzi do szczepień. O 19% wzrosła liczba osób szczepiących się pierwszą dawką.

Przedstawiciele strony samorządowej pytali jakie są plany wobec szczepienia dzieci do lat 12, a także kiedy pojawi się regulacja pozwalająca pracodawcy na pozyskanie wiedzy o tym, kto z pracowników się zaszczepił? Jeśli chodzi o szczepienie dzieci, to według informacji rządowych zakończyły się badania szczepionki dla dzieci powyżej 5 roku życia. Realny termin rozpoczęcia szczepień tej grupy w Polsce to druga połowa grudnia.

Regulacja dotycząca wiedzy na temat osób zaszczepionych jest już przepracowana ale nie ma jeszcze daty jej wejścia w życie. Michał Dworczyk poinformował też, że jak na razie nie ma planów co do zmian formalnych w dokumencie Narodowego Programu Szczepień. Odniósł się też do akcji szczepień w szkołach – ma świadomość, że wszyscy mają w tej kwestii poczucie niedosytu, jednak bardzo dużo zostało zrobione jeśli chodzi o obszar dobrowolności.

Podczas posiedzenia Komisji Wspólnej rozważano też wniosek Śląskiego Związku Gmin i Powiatów o dyskusję dotyczącą ujęcia w budżetach samorządowych środków finansowych, które jst mają otrzymać jako uzupełnienie subwencji ogólnej – prośba aby można było potraktować środki tak, jak traktuje się subwencję oświatową na przełomie roku. Wiceminister Sebastian Skuza zaproponował, że buforem może być wykorzystanie nadwyżki z poprzedniego roku. Przez to będzie mógł być zrównoważony budżet bieżący.

Realizacja zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027

Marek Wójcik wspomniał o uwagach, jakie zgłosiła strona samorządowa do projektu ustawy. Jedną z nich była ta dotycząca swoistego monopolu Banku Gospodarstwa Krajowego w sprawie funduszy pożyczkowych – prośba by rozszerzyć to rozwiązanie. Wskazano też na niezgodność z ustawą o Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego – przy wdrażaniu środków europejskich Komisja Wspólna zostaje pominięta.

Do głosu strony samorządowej odniósł się wiceminister Waldemar Buda. Stwierdził, że BGK ma kompetencje i doświadczenie w zakresie dystrybuowania instrumentów finansowych – pożyczek. Podkreślił też, że pożyczka pochodzi ze środków budżetu państwa, dlatego rząd chce bazować na BGK. To uproszczenie systemu. Wiceminister powołał się również na opinię prawną, która określa, że projekt jest zgodny z przepisami. Strona samorządowa jednak pozostała na stanowisku, że to sprawa niezwykle kluczowa dla obrony Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu i obrony prawa. Marek Wójcik przypomniał, że wcześniej resort funduszy wykonywał operacje co najmniej na granicy prawa i strona samorządowa nie chce, by taka sytuacja się powtarzała. W tej kwestii ustalono, że nastąpi doprecyzowanie przepisu.

Kolejne posiedzenie Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego odbędzie się 24 listopada.

Projekty z opinią pozytywną:

1. Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie stawki zwrotu podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej na 1 litr oleju w 2022 r.
2. Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniającego rozporządzenie w sprawie określenia wymagań, jakim powinny odpowiadać zakłady i urządzenia lecznictwa uzdrowiskowego.
3. Projekt ustawy o zawodzie ratownika medycznego oraz samorządzie ratowników medycznych.
4. Projekt programu Fundusze Europejskie dla Wielkopolski na lata 2021-2027.
5. Projekt programu regionalnego Fundusze Europejskie dla Warmii i Mazur na lata 2021-2027.
6. Projekt programu regionalnego Fundusze Europejskie dla Opolskiego 2021-2027.
7. Projekt Programu Fundusze Europejskie na Rozwój Cyfrowy na lata 2021-2027Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii w sprawie szczegółowego zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego.
8. Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii w sprawie określenia metod i podstaw sporządzania  kosztorysu inwestorskiego, obliczania planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno-użytkowym.
9. Projekt ustawy o portowych urządzeniach do odbioru odpadów ze statków.
10. Projekt rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie granicy portu morskiego Hel-Zachód.
11. Projekt rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej w sprawie wystawiania faktur.
12. Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Forty Nyskie (PLH160001).
13. Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie  specjalnego obszaru ochrony siedlisk Góra Świętej Anny (PLH160002).
14. Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Kamień Śląski (PLH160003).
15. Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Ostoja Sławniowicko-Burgrabicka (PLH160004).
16. Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Bory Niemodlińskie (PLH160005).
17. Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Góry Opawskie (PLH160007).
18. Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Dolina Małej Panwi (PLH160008).
19. Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Lasy Barucickie (PLH160009).
20. Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Łąki w okolicach Chrząstowic (PLH160010).
21. Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Łąki w okolicach Karłowic nad Stobrawą(PLH160012).
22. Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Łąki w okolicach Kluczborka nad Stobrawą (PLH160013).
23. Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Opolska Dolina Nysy Kłodzkiej (PLH160014).
24. Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Rozumicki Las (PLH160018).
25. Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Żywocickie Łęgi (PLH160019).
26. Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Szumirad (PLH160020).

Projekty z opinią negatywną:

1. Projekt rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie zmiany rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie ogólnych  warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.
2. Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (UD268).

Do dalszych prac skierowano:

1. Projekt ustawy o symbolach państwowych RP.
2. Projekt programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021-2027.
3. Projekt ustawy o zmianie ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz niektórych innych ustaw.
4. Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw.