Pytanie: Co powinien zrobić organ nadzoru nad OSK, jeżeli w toku kontroli stwierdzi, że podpisy tego samego instruktora na karcie szkolenia kursanta różnią się od siebie w stopniu uzasadniającym podejrzenie, że doszło do podrobienia podpisu?
Odpowiedź: Po pierwsze, zgodnie z art. 304 §2 Kodeksu postepowania karnego instytucje państwowe i samorządowe, które w związku ze swą działalnością dowiedziały się o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu, są obowiązane niezwłocznie zawiadomić o tym prokuratora lub Policję oraz przedsięwziąć niezbędne czynności do czasu przybycia organu powołanego do ścigania przestępstw lub do czasu wydania przez ten organ stosownego zarządzenia, aby nie dopuścić do zatarcia śladów i dowodów przestępstwa.
Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego - Izba Wojskowa z dnia 12 lutego 2008 r. WA 1/2008 LexPolonica nr 1856869 niewykonanie nakazu przewidzianego w art. 304 § 2 kpk może stanowić przestępstwo stypizowane w art. 231 § 1 lub 2 kk wówczas, gdy funkcjonariusz publiczny zobowiązany na podstawie tego przepisu do denuncjacji nie zawiadamia o przestępstwie ściganym z urzędu, pomimo świadomości tego, że je popełniono oraz gdy sam ma świadomość tego, iż przekracza uprawnienia lub nie dopełnia obowiązków, i przez to działa na szkodę interesu publicznego lub prywatnego.
Zatem za niedopełnienie obowiązku zawiadomienia o podejrzeniu popełnieniu przestępstwa organów ścigania przez instytucję samorządową będzie odpowiadał funkcjonariusz publiczny, który wykonując swoje obowiązki służbowe powziął wiadomość o podejrzeniu popełnienia przestępstwa i nie zaniechał zawiadomienia.
Po drugie informacja o stwierdzonych uchybieniach powinna znaleźć się w protokole kontroli. Zasadne jest by informacja o zawiadomieniu o popełnieniu przestępstwa trafiła do organów ścigania niezwocznie, przed przesłaniem protokołu z kontrol kontrolowanemu podmiotowii. Pozwoli to na zapobieżenie ewentualnemu matactwu ze strony osób podejrzanych.
Jeżeli chodzi o czynności administracyjne organ nadzoru może powinien wszcząć postepowanie nadzorcze przeciwko przedsiębiorcy prowadzącemu ośrodek szkolenia kierowców. Karta szkolenia jest podstawą do wydania zaświadczenia o ukończeniu szkolenia. Podstawą do wydania decyzji o zakazie prowadzania działalności regulowanej jest stwierdzenie w toku postepowania rażącego naruszenia warunków wykonywania działalności gospodarczej w zakresie prowadzenia ośrodka szkolenia kierowców. Do decyzji organu, w zależności od okoliczności sprawy, będzie należało rozstrzygniecie czy wyniki postępowania karnego będą miały charakter zagadnienia wstępnego w rozumieniu kodeksu postępowania administracyjnego czy nie.
W mojej ocenie organ samodzielnie może poczynić ustalenia, które okażą się wystarczające do wydania decyzji sankcyjnej wobec prowadzącego ośrodek szkolenia kierowców. Organ w toku postepowania może w szczególności przesłuchać świadków (np. instruktorów, kursantów), dopuścić dowód z opinii biegłego np. biegłego grafologa, przesłuchać stronę. Jeżeli zebrane w toku postępowania dowody okażą się wystarczające do oceny całokształtu sprawy organ nie musi czekać na ewentualne orzeczenie sądy karnego aby wydać decyzję zakazującą prowadzenia działalności regulowanej lub decyzję umarzającą postępowanie.
Należy zaznaczyć jednocześnie, że skazania prowadzącego ośrodek szkolenia kierowców za przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów jest równoznaczne z niespełnieniem warunków wymaganych do prowadzania działalności gospodarczej regulowanej .