Nie, bowiem grupa VAT nie jest odrębną osobą prawną i nie posiada zdolności do czynności prawnych.
Dopuszczalna jest natomiast rejestracja pojazdu na konkretną firmę wchodzącą w skład grupy VAT, jeżeli z dowodu własności (np. z faktury VAT wystawionej dla grupy VAT) jednoznacznie wynika, że ta konkretna firma jest właścicielem pojazdu.
Możliwość tworzenia grup VAT została uregulowana na gruncie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT).
Zgodnie z art. 15a ust. 1 ustawy o VAT, podatnikiem tego podatku może być również grupa podmiotów powiązanych finansowo, ekonomicznie i organizacyjnie, które zawrą umowę o utworzeniu grupy VAT.
Oznacza to, że:
- grupa VAT jest zawierana na podstawie umowy
- w jej skład mogą wchodzić podatnicy podatku VAT – np. osoby fizyczne i osoby prawne
- ustawa nie przyznaje grupie VAT osobowości prawnej, ani zdolności do czynności prawnych
- grupa VAT może być tworzona tylko na potrzeby wspólnego rozliczania podatku VAT.
Należy zauważyć, że postępowanie w sprawie rejestracji pojazdu samochodowego ma charakter sformalizowany i orzekając w tym przedmiocie, starostowie opierają się na przedłożonych im dokumentach potwierdzających prawo własności wnioskodawcy. W ustawowym katalogu dokumentów niezbędnych do rejestracji znalazł się m. in. dowód własności pojazdu (art. 72 ust. 1 pkt 1 Prawa o ruchu drogowym), który dla organów rejestracyjnych stanowi faktyczną podstawę wydania decyzji o zarejestrowaniu pojazdu na rzecz podmiotu legitymującego się prawem własności.
W § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 8 listopada 2024 r. w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów, wymagań dla tablic rejestracyjnych oraz wzorów innych dokumentów związanych z rejestracją pojazdów wskazano, że dowodem własności pojazdu lub jego pojedynczych zespołów jest w szczególności jeden z następujących dokumentów:
- umowa sprzedaży;
- umowa zamiany;
- umowa darowizny;
- umowa o dział spadku;
- umowa o zniesienie współwłasności;
- faktura potwierdzająca nabycie pojazdu;
- prawomocne orzeczenie sądu rozstrzygające o prawie własności;
- prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku albo zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia.
Dowód własności pojazdu obowiązany jest przedstawić podmiot występujący o zarejestrowanie pojazdu, przy czym dowód taki nie może wywoływać wątpliwości ani co do przedmiotu własności, ani też co do podmiotu (podmiotów), którym przysługuje to najszersze prawo rzeczowe. Orzecznictwo sądów administracyjnych stoi przy tym na stanowisku, że właściwe organy dokonują rejestracji na podstawie dokumentów potwierdzających niesporne stany w sferze stosunków własnościowych. Oznacza to, że organy rejestrujące nie mogą kreować, korygować, ani w żadnym stopniu zmieniać tychże stosunków.
Faktura VAT może stanowić wystarczający dowód własności pojazdu, o ile jednoznacznie potwierdza jego nabycie przez wnioskodawcę. Jeśli jednak treść tej faktury lub inne dokumenty czy też okoliczności budzą wątpliwości co do prawa własności, organ rejestracyjny nie może ich rozstrzygać (zob. wyrok NSA z 22.01.2020 r., I OSK 1261/18, źródło: orzeczenia.nsa.gov.pl).
Podkreślić jednak należy, że faktura wystawiona dla grupy VAT jest szczególnym rodzajem faktury, bowiem grupa VAT składa się z wielu podmiotów (np. spółek), które dla celów podatku VAT działają jako jeden podatnik. W ramach grupy VAT transakcje pomiędzy członkami grupy nie podlegają VAT, a wszystkie podmioty tworzące grupę posługują się jednym-wspólnym numerem NIP.
Reasumując – jeżeli faktura VAT wystawiona dla grupy VAT nie wskazuje jednoznacznie, że właścicielem pojazdu jest jeden z podmiotów wchodzących w skład grupy (tj. podmiot zdolny do bycia właścicielem pojazdu i zdolny do złożenia wniosku o jego rejestrację), to organ rejestrujący powinien wezwać wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych wniosku, względnie działając na podstawie art. 79a Kpa powinien wezwać do złożenia wyjaśnień w zakresie wątpliwości co do prawa własności pojazdu. W praktyce może to skutkować koniecznością przedłożenia dodatkowego dokumentu, z którego bezspornie powinno wynikać prawo własności pojazdu.
