Z istotnym (z punktu widzenia wydziałów komunikacji) zapytaniem zwróciła się do Ministerstwa Infrastruktury posłanka Lidia Burzyńska. Interwencja parlamentarzystki dotyczyła wydawania wtórnika dokumentu prawa jazdy, które zostało zagubione bądź zniszczone.
Stan faktyczny sprawy
Posłanka opisała szczegółowo sytuację osoby, która w 2006 r. wyjechała do pracy w Wielkiej Brytanii i przez blisko 16 lat była zatrudniona w firmie zajmującej się przewozem osób. Przed podjęciem zatrudnienia, polskie prawo jazdy zostały wymienione na brytyjskie. Kierowca wrócił na stałe do Polski w grudniu 2021 r., a 2 lata później w jednym z wydziałów komunikacji złożył wniosek o wymianę brytyjskiego prawa jazdy na polski dokument.
Organ odmówił wydania prawa jazdy, wskazując jednocześnie, że zwrócił się w tej sprawie do DVLA (Driver and Vehicle Licensing Agency – brytyjski organ wydający dokumenty uprawniające do kierowania pojazdami) z prośbą o potwierdzenie danych zawartych w brytyjskim dokumencie.
Kierowca wskazał jedno, że przed powrotem do Polski, złożył „na Wyspach” wniosek o wydanie nowego prawa jazdy, które nie zostało mu dostarczone na polski adres. W praktyce nie doszło do odbioru dokumentu, w związku z czym został on uznany za zagubiony, a zainteresowany nie był go w stanie fizycznie uzyskać.
Co więcej, w toku postępowania ustalono, że kierowca posługiwał się starym (nieważnym) dokumentem oraz że istnieje nowszy dokument (tj. ten uznany za zagubiony).
W dniu 31.12.2020 r. Wielka Brytania przestała być członkiem Unii Europejskiej, w związku z tym nie ma możliwości wydania wtórnika dokumentu, jeśli osoba fizycznie go nie posiada – a taka właśnie sytuacja występuje w przypadku ww. kierowcy.
W związku z powyższym, parlamentarzystka skierowała do resortu infrastruktury następujące pytania:
- Czy wykładnia prawna zastosowana przez organ jest prawidłowa i rzeczywiście nie ma możliwości wydania dokumentu?
- Czy w związku z zaistniałym problemem są planowane zmiany legislacyjne dostosowujące do obecnych realiów, tj. zmierzające do uzyskania możliwości wydania wtórnika dokumentu w Polsce także w przypadku krajów spoza terenu Unii Europejskiej?
MI: W przypadku Wielkiej Brytanii istotna jest data wydania dokumentu
W odpowiedzi resort infrastruktury w pierwszej kolejności przytoczył odpowiednie przepisy prawa krajowego. I tak, zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o kierujących pojazdami, osoba posiadająca ważne krajowe prawo jazdy wydane za granicą może, na swój wniosek, otrzymać prawo jazdy odpowiedniej kategorii, za opłatą, o której mowa w art. 10 ust. 1, po zwrocie zagranicznego dokumentu organowi wydającemu prawo jazdy.
Z kolei § 9 ust. 7 rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 24 lutego 2016 r. w sprawie wydawania dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami, w przypadku wymiany prawa jazdy wydanego przez państwo niebędące państwem członkowskim Unii Europejskiej organ wymieniający prawo jazdy występuje do organu, który wydał to prawo jazdy, lub do przedstawicielstwa dyplomatycznego państwa, w którym to prawo jazdy zostało wydane, o potwierdzenie danych i informacji zawartych w prawie jazdy. Potwierdzenie danych i informacji może być dokonane przez organ wymieniający prawo jazdy za pośrednictwem portalu państwa, które wydało prawo jazdy, jeżeli administracja tego państwa poinformowała o możliwości potwierdzania za pośrednictwem tego portalu danych i informacji zawartych w prawie jazdy.
Ministerstwo zwróciło uwagę, że od dnia opuszczenia Unii Europejskiej przez Wielką Brytanię oraz zakończenia okresu przejściowego, tj. od dnia 1 stycznia 2021 r. wydawane w Wielkiej Brytanii dokumenty prawa jazdy nie posiadają statusu prawa jazdy wydanego w państwie członkowskim UE.
Oznacza to, że istotną kwestię stanowi to, czy prawo jazdy zostało wydane (dotyczy to daty wydania dokumentu a nie daty uzyskania uprawnień) w czasie, gdy Wielka Brytania była państwem członkowskim UE.
Jeśli tak, to takie prawo jazdy może wymienić starosta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby wnioskującej – zgodnie z § 9 ust. 1 pkt 6 ww. rozporządzenia. Jeśli nie, to w Polsce nie ma możliwości wymiany nieważnego prawa jazdy lub wydania jego wtórnika z państwa niebędącego członkiem UE, Konfederacji Szwajcarskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.
Końcowo, Ministerstwo Infrastruktury podkreśliło, że nie planuje zmian legislacyjnych zmierzających do możliwości wydania wtórnika dokumentu prawa jazdy w przypadku osób, które uzyskały uprawnienia do kierowania pojazdami poza UE i nie są w posiadaniu ważnego dokumentu.
Z treścią zapytania i odpowiedzi można zapoznać się tutaj
