W związku ze zmianą charakteru drogi z powiatowej na gminną, wysokość opłat za zajęcie psa drogowego i umieszczenie tam urządzeń infrastruktury technicznej, nie może być różna wobec innych podmiotów zajmujących wybrane odcinki tej samej drogi. Zaś, decyzja administracyjna, na podstawie której poprzedni zarządca drogi ustalił opłaty za zajęcia pasa drogowego, może zostać zmieniona przez nowego zarządcę za zgodą stron, a więc w trybie art. 155 kodeksu postępowania administracyjnego. Tak wynika z niedawnego wyroku NSA.
W sprawie dyrektor zarządu dróg powiatowych w 2016 r. wydał stronie zezwolenie na zajęcie, na czas nieoznaczony, pasa drogowego drogi powiatowej i ustalił opłatę za umieszczenie urządzeń w pasie drogowym według stawek przypisanych dla drogi powiatowej. W 2020 r. droga, której dotyczyło zezwolenie, została pozbawiona kategorii drogi powiatowej i stała się drogą gminną. W związku z tym strona wniosła o zmianę poprzedniej decyzji powołując się na art. 155 k.p.a., w zakresie dotyczącym opłat za umieszczenie urządzeń w pasie drogowym według stawek obowiązujących dla dróg gminnych. Nowy zarządca wspomnianej drogi odmówił zmiany, powołując się na fakt, iż pierwotna decyzja w tej sprawie miała charakter decyzji związanej i wobec czego, wysokość nowych opłat powinna być ustalona w nowym postępowaniu. Podobną argumentację przyjęło samorządowe kolegium odwoławcze oraz WSA w Bydgoszczy. Dodatkowo organ odwoławczy, a także sąd administracyjny stwierdził, że strona nie mogła wnioskować o zmianę decyzji w trybie art. 155 kpa ze względu na brak tożsamości sprawy.
NSA rozpoznając sprawę, przychylił się do stanowiska prezentowanego przez stronę skarżącą. W ocenie Sądu decyzja zarządcy drogi zezwalająca na zajęcie drogi i umieszczenie tam urządzeń infrastruktury wraz z określeniem za to opłat ma charakter decyzji uprawniająco – zobowiązującej. Ponadto, zdaniem NSA z samej treści art. 155 kodeksu postępowania administracyjnego nie wynika, że przepis ten może być stosowany wyłącznie do decyzji uznaniowej. NSA stwierdził również, że: „W rozpatrywanej sprawie nie ma żadnych wątpliwości co do tego, że - pomimo zmiany kategorii drogi, a przez to organu nią zarządzającego oraz wysokości stawki opłaty za zajęcie pasa drogowego - decyzja nadal kształtuje treść praw i obowiązków jej adresata związanych z pozostawaniem urządzeń w pasie drogowym.”
Zatem w sytuacji gdy zmienia się kategoria drogi ze względu na zmianę jej zarządcy, to nie trzeba ponownie wszczynać postępowania w celu otrzymania zezwolenia na zajęcie pasa drogowego i ustalenie opłaty, jeżeli dotyczy to tej samej lokalizacji oraz tych samych urządzeń infrastruktury co poprzednio. W takiej sytuacji strona, chcąc zmienić stawki wnoszonych opłat może żądać ich zmiany według nowych stawek w trybie art. 155 kodeksu postępowania administracyjnego. NSA w swoim orzeczeniu podkreślił również, że w sytuacji, w której wobec dwóch odrębnych podmiotów zajmujące dwa różne odcinki tej samej drogi naliczano by opłaty z tytułu umieszczania urządzeń w pasie drogowym w nie takiej samej wysokości z tego względu, że zostały one ustalone pod rządem innych przepisów, skutkowałaby nierównością wobec prawa tych podmiotów.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 stycznia 2022 r., syg. II GSK 2681/2. Orzeczenie jest prawomocne.
Źródło: CBOSA