Jaki wpływ na właściwość powiatu, jako organizatora publicznego transportu zbiorowego, ma utworzenie związku międzygminnego w celu realizacji zadań wynikających z ustawy o publicznym transporcie zbiorowym?
Właściwość organizatora publicznego transportu zbiorowego może być określana z uwzględnieniem obszaru działania bądź zasięgu przewozów. Jeżeli inny podmiot byłby organizatorem właściwym ze względu na zasięg przewozów, a inny ze względu na obszar działania to w przypadku, w którym rozpatrujemy sytuację gmin i powiatów, zgodnie z ustawą o publicznym transporcie zbiorowym organizatorem będzie związek powiatów lub gmin bądź gmina czy powiat wyznaczona porozumieniem (art. 7 ust. 2 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym).
W praktyce więc często dochodzić będzie do sytuacji, kiedy na części obszaru danego powiatu, pomimo tego, że przewozy będą wykonywane z przekroczeniem granic pojedynczych gmin, ich organizatorem będzie gmina wyznaczona porozumieniem bądź też związek międzygminny.
Powiat wówczas nie może tworzyć linii komunikacyjnych, których przebieg całkowicie zamykałby się w obszarze jednostek, które zdecydowały się na wspólne wykonywanie zadań organizatora publicznego transportu zbiorowego. Wszelkie przewozy o takim zasięgu wykonywane na tym terenie będą bowiem miały charakter gminnych przewozów pasażerskich w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy
o publicznym transporcie zbiorowym.
Niedozwolonym zatem jest ujmowanie tego typu linii komunikacyjnych w umowach zawieranych przez powiaty z przewoźnikami, którzy będą wykonywali usługi o charakterze użyteczności publicznej, co należałoby przewidzieć już w momencie jej podpisywania nawet, jeżeli na terenie danego powiatu na ten dzień nie funkcjonują porozumienia czy związki międzygminne powołane w celu realizacji zadań wynikających z ustawy o publicznym transporcie zbiorowym. Umowa zawarta z operatorem może bowiem przewidywać odpowiednie mechanizmy elastyczności, których zastosowanie pozwoli wyłączyć z niej te linie komunikacyjne w stosunku do których doszło do zmiany właściwego organizatora.
Źródło: Publiczny transport zbiorowy w pytaniach i odpowiedziach, M. Król, ZPP, Warszawa 2015