Projekt ustawy o likwidacji barier utrudniających funkcjonowanie jednostek samorządu terytorialnego odnosi się do wielu obszarów działalności samorządów. Jednym z nich jest obszar zadań z zakresu kultury. W projekcie pojawił się bowiem pomysł wprowadzenia szeregu zmian w ustawie o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.

Więcej treści dla większej precyzji

Projekt zmiany tej ustawy obejmuje zarówno doprecyzowanie niektórych kwestii, jak również zmiany kompetencyjne. W pierwszej kolejności, zmianie ulegnie treść art. 2, przedstawiającego formy organizacyjne działalności kulturalnej. Do form dotychczasowych, czyli teatrów, oper, operetek, filharmonii, orkiestr, instytucji filmowych, kin, muzeów, bibliotek, domów kultury, ognisk artystycznych, galerii sztuki oraz ośrodków badań i dokumentacji dołączą ośrodki kultury, a także instytucje kultury prowadzące działalność wydawniczą. Nastąpi także poszerzenie katalogu form działalności kulturalnej prowadzonej jako działalność poboczna przez osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. Do takich form działalności prowadzonych przez podmioty, dla których działalność kulturalna nie stanowi podstawowego celu statutowego, dołączą księgarnie. Ustawodawca uzasadnia te zmiany, podnosząc że obecnie katalog form organizacyjnych działalności kulturalnej, a także jej form prowadzonych przez ww. podmioty, jest katalogiem niepełnym. Jego zdaniem, powoduje to mniejszą efektywność wykonywanych zadań.

Ustawowy "lifting" samorządowych kompetencji

Do pozostałych zmian przewidzianych w projekcie należą "przesunięcia" związane z kompetencjami niektórych organów. Zmianie ulegnie krąg organów upoważnionych do wnioskowania o przyznanie przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego Medalu "Zasłużony Kulturze Gloria Artis". W miejscu marszałków województw po zmianie ustawy pojawią się wszystkie organy wykonawcze jednostek samorządu terytorialnego, czyli wójtowie, zarządy powiatów i zarządy województw - tym samym podmioty, które do tej pory nie były uprawnione do składania wniosków o nagrodzenie osoby zasłużonej dla kultury.

Zmieni się także procedura ustanawiania regulaminów organizacyjnych instytucji kultury. Po uchwaleniu nowych przepisów, nadawanie takiego regulaminu przez dyrektora instytucji nie będzie już wymagało zasięgnięcia opinii organizatora, czyli organu jednostki samorządu terytorialnego. Pozostanie natomiast obowiązek przedstawienia projektu regulaminu działającym w instytucji związkowcom, a także środowiskom zawodowym i twórczym właściwym ze względu na rodzaj działalności.

Ustawodawca zaproponował również zmiany dotyczące wyznaczania osoby pełniącej obowiązki dyrektora instytucji kultury. W obowiązującym porządku prawnym, do czasu powołania dyrektora przez organizatora działalności kulturalnej, zawarcia z nim umowy o zarządzanie lub wyłonienia go w drodze konkursu, organizator może powierzyć pełnienie obowiązków dyrektora wybranej osobie na okres nie dłuższy niż do końca bieżącego sezonu artystycznego następującego po sezonie, w którym dotychczasowy dyrektor został odwołany lub wygasł jego akt powołania. W przypadku instytucji kultury innych niż artystyczne jest to termin roczny. Propozycja projektodawcy zakłada wydłużenie tych terminów do - odpowiednio - końca drugiego sezonu artystycznego następującego po opróżnieniu stanowiska dyrektora lub dwóch lat w przypadku instytucji innych niż artystyczne.

Wreszcie, w projekcie zmiany ustawy rozszerzono krąg podmiotów mogących objąć swoim mecenatem samorządowe instytucje kultury. Oprócz państwa będzie to także Unia Europejska i inne organizacje międzynarodowe.

Kompletny projekt wraz z uzasadnieniem i oceną skutków regulacji (nie tylko w odniesieniu do tematyki kulturalnej) znajduje się na stronie Rządowego Centrum Legislacji: https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12404652

Źródło: RCL