Wojewoda: regulamin korzystania z boisk sportowych na terenie gminy nie może naruszać zasady hierarchiczności źródeł prawa. Przykładem takiego naruszenia może być natomiast określenie w nim zasad odpowiedzialności za bezpieczeństwo na terenie tych obiektów i ewentualne szkody.
Wojewoda Zachodniopomorski w swoim najnowszym rozstrzygnięciu nadzorczym pochylił się nad problematyką sportu w jednostkach samorządu terytorialnego. Sportu najbardziej dostępnego, zwłaszcza dla dzieci i młodzieży korzystającej ze szkolnych boisk. Ustalenie ich regulaminu stanowi jedno z zadań spoczywających na gminach, na podstawie art. 40 ust. 2 pkt 4 ustawy o samorządzie gminnym, z której wynika upoważnienie do wydawania aktów prawa miejscowego w zakresie zasad i trybu korzystania z gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej.
Działanie każdego organu jednostki samorządu terytorialnego polegające na tworzeniu aktu prawa miejscowego, może odbywać się jednak wyłącznie w granicach ustawowego upoważnienia. Oznacza to m.in. niemożność regulowania rzeczy, które należą do materii powszechnie obowiązujących ustaw, toteż nie mogą przenikać do aktów niższego rzędu. Do kwestii regulowanych wyłącznie przez ustawy należą chociażby normy dotyczące konstytucyjnych praw i wolności jednostki.
Z tego powodu poważne wątpliwości Wojewody wzbudził fakt uregulowania mocą aktu prawa miejscowego kwestii takich, jak ponoszenie odpowiedzialności za bezpieczeństwo osób przebywających na terenie boiska szkolnego, czy za wypadki wynikające z niezachowania zasad bezpieczeństwa. Wojewoda zauważył, że zagadnienia te zostały w wyczerpującym i wystarczającym stopniu uregulowane w ustawie - Kodeksie cywilnym. Właśnie z tego źródła prawa wynikają regulacje odpowiedzialności cywilnej czy roszczeń odszkodowawczych. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego nie może w żaden sposób zmieniać zasad, które obowiązują powszechnie, na terenie całego kraju. Tworzenie jakichkolwiek wyjątków czy dodatkowych zastrzeżeń jest niedopuszczalną modyfikacją upoważnienia ustawowego i naruszeniem zasady hierarchiczności prawa, natomiast powtarzanie regulacji za Kodeksem cywilnym jest zwyczajnie zbędne. Podobnie ma się rzecz z regulacjami dotyczącymi możliwych naruszeń zasad bezpieczeństwa, które wynikają z postanowień Rozdziału X Kodeksu wykroczeń.
Naruszenie zakresu upoważnienia ustawowego oraz nieuprawnione wejście w zakres spraw uregulowanych mocą aktów prawa powszechnie obowiązującego, Wojewoda orzekł o stwierdzeniu częściowej nieważności przedstawionej mu uchwały.
Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Zachodniopomorskiego z 24 kwietnia 2025 r. (sygn. P-1.4131.149.2025.AA)
