Sejm uchwalił w dniu 15 kwietnia nową ustawę o Systemie Informacji Oświatowej. Jak powiedziała podczas obrad Krystyna Szumilas, sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej, zmiana systemu została zaplanowana już w poprzedniej kadencji Sejmu, a system należy zmienić, bo obecny jest nienowoczesny i nie pozwala na zbieranie dokładnych danych. Wiceminister podkreśliła, że nowy system zmienia jedynie sposób ich zbierania, a nie rodzaj gromadzonych danych, które obecnie przechowywane są w szkołach w formie papierowej.
Zmiana organizacji SIO ma na celu umożliwienie zastąpienia obecnej wieloszczeblowej, rozproszonej organizacji zbierania danych, nową organizacją umożliwiającą przekazanie danych bezpośrednio z jednostek oświatowych do bazy danych SIO. Nowa organizacja SIO skróci proces gromadzenia danych, docelowo prowadząc do szybszego aktualizowania raportów analitycznych, co przyczyni się do zwiększenia efektywności działań na wszystkich poziomach zarządzania oświatą, w tym w szczególności w sferze finansowania zadań oświatowych.
Projekt ustawy zakłada stworzenie jednolitego opisu poszczególnych szkół i placówek oświatowych poprzez wprowadzenie Rejestru Szkół i Placówek Oświatowych (RSPO) oraz gromadzenie danych jednostkowych o poszczególnych uczniach (tzw. zbiór danych o uczniach) i nauczycielach (tzw. zbiór danych o nauczycielach). RSPO ma obejmować dane dotyczące szkół i placówek oświatowych takie jak: nazwa, typ szkoły lub placówki, etapy edukacyjne realizowane w jednostce, adres, status publiczno-prawny, określenie organu prowadzącego. RSPO będzie dostępny na portalu systemu informacji oświatowej.
Dane jednostkowe o uczniach i nauczycielach są niezbędne do właściwego finansowania zadań oświatowych (m.in. podziału części oświatowej subwencji ogólnej). Z dotychczasowych doświadczeń wynika, że dane zbiorcze przekazywane przez szkoły i placówki są obarczone dużym ryzykiem błędu, co może powodować niewłaściwy podział środków. Ponadto dane o poszczególnych uczniach są niezbędne dla celów organizowania i przeprowadzania egzaminów zewnętrznych oraz wydawania świadectw i innych druków szkolnych, a także mierzenia efektywności kształcenia poprzez m.in. badanie tzw. edukacyjnej wartości dodanej (badanie, w którym wykorzystuje się indywidualne wyniki uczniów z egzaminów zewnętrznych na poszczególnych etapach edukacyjnych).
Użycie numeru PESEL jako identyfikatora ucznia, umożliwi w przyszłości także wykorzystanie SIO do celów kontrolowania i egzekwowania spełniania przez dzieci i młodzież obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki.
Dane identyfikacyjne i dziedzinowe o dzieciach, uczniach, słuchaczach i wychowankach będą gromadzone w bazie danych SIO w postaci odrębnych zbiorów danych o uczniach. Przewidziano uzupełnianie ich przez okręgowe komisje egzaminacyjne o wyniki egzaminów zewnętrznych. Oznacza to stworzenie możliwości dokumentowania kompletnej ścieżki edukacyjnej uczniów. Z kolei dane identyfikacyjne i dziedzinowe o nauczycielach, wychowawcach i innych pracownikach pedagogicznych gromadzone będą w formie zbiorów danych o nauczycielach.
Ustawa była konsultowana z Generalnym Inspektorem Ochrony Danych Osobowych, który potwierdził, że w proponowanym kształcie będzie to system bezpieczny. System będzie wyposażony we wszelkie wymagane zabezpieczenia uniemożliwiające wyciek danych. Dane zbierane przez SIO opisujące jednostkowo konkretne osoby będą podlegały ochronie danych osobowych.
Obecny System Informacji Oświatowej działa od 6 lat. Składa się z bazy danych SIO i lokalnych baz danych. Znajdują się w nim dane statystyczne o szkołach i placówkach oświatowych, uczniach, słuchaczach, wychowankach i absolwentach, a także o nauczycielach, wychowawcach i innych pracownikach oświaty. Na ich podstawie dokonywany jest podział subwencji oświatowej oraz planowane są środki na wynagrodzenia nauczycieli w budżecie państwa.
Nowa ustawa o SIO ma wejść w życie w 2012 r. Początkowo oba systemy - obecne SIO i nowe SIO będą funkcjonowały równolegle.
Zgodnie z obowiązującym procesem legislacyjnym ustawa została skierowana pod obrady senatu.
Źródło: men.gov.pl, inf. własne
