Przez godzinę doraźnego zastępstwa w myśl ustawy Karta Nauczyciela należy rozumieć przydzieloną nauczycielowi godzinę zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych powyżej tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych, której realizacja następuje w zastępstwie nieobecnego nauczyciela (art. 35 ust. 2a ustawy).

Warunkiem więc przydzielenia nauczycielowi godzin doraźnych zastępstw, jest nieobecność innego nauczyciela.

Realizacja przez nauczyciela doraźnego zastępstwa nie może pozbawić go wynagrodzenia za wykonaną pracę z tego powodu, że nie zrealizował określonego planu czy też programu (Rozstrzygnięcie Nadzorcze Wojewody Dolnośląskiego z dnia 20 kwietnia 2009 r. NK.II.0911-9/255/09)

Wynagrodzenie za godziny doraźnych zastępstw wypłaca się według stawki osobistego zaszeregowania nauczyciela z uwzględnieniem dodatku za warunki pracy. Natomiast szczegółowe warunki obliczania i wypłacania wynagrodzenia za godziny doraźnych zastępstw określa dla nauczycieli poszczególnych stopni awansu zawodowego, w drodze regulaminu, organ prowadzący szkołę będący jednostką samorządu terytorialnego, uwzględniając przewidywaną strukturę zatrudnienia.