11 lutego 2013 roku Zarząd Związku Powiatów Polskich przyjął stanowisko w sprawie projektu założeń ustawy o poprawie warunków świadczenia usług przez jednostki samorządu terytorialnego. Wśród wielu poruszonych w nim kwestii Związek odniósł się także do zmiany porządkowych w poszczególnych ustawach prawa materialnego. Zdaniem ZPP, poważne wątpliwości budzą kryteria ich wprowadzenia do ustawy.
Uszczegóławiając Związek sygnalizuje, że część z proponowanych kryteriów ma charakter fragmentaryczny i jedynie częściowo mający bezpośredni wpływ na działanie samorządu terytorialnego.
Tytułem przykładu Związek przytacza, zmiany w zakresie ustawy o podatkach i opłat lokalnych, które koncentrują się na wyjaśnieniu pewnych rozbieżności interpretacyjnych. Tymczasem, zdaniem ZPP, najistotniejszą ulgą dla samorządów gminnych w zakresie poboru podatku od nieruchomości, leśnego i rolnego byłoby odstąpienie od konieczności wydawania decyzji wymiarowych dzięki przyjęciu zasady samodzielnego naliczania podatku przez podatników (tak jak jest w przypadku np. podatku dochodowego od osób fizycznych). Zmiana taka przyniosłaby wymierne oszczędności i to zarówno finansowe (brak kosztów druku i wysyłki), jak i w zakresie nakładu pracy - dodaje ZPP.
W kolejnej części stanowiska Związek pozytywnie przychylił się do proponowanego zakresu zmian w ustawie o drogach publicznych, które to znoszą górny próg wysokości opłat za postój w strefie płatnego parkowania. Zdaniem ZPP, zmiany te powinny jednak objąć również kompetencję gmin do określania zasad potwierdzania przez użytkownika samochodu uiszczenia opłaty parkingowej. Jest to szczególnie istotne wobec faktu, że prawo takie zostało zakwestionowane w orzecznictwie sądów administracyjnych.
Poza zakresem ustawy, zdaniem ZPP, mają pozostać natomiast tak istotne zagadnienia jak:
- umożliwienie powiatom prowadzenie działalności gospodarczej na zasadach analogicznych jak w tej chwili mogą to robić gminy lub województwa;
- zmiana ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, poprzez przywrócenie zespolenia powiatowego inspektora sanitarnego zgodnie z modelem przyjętym przy reformie samorządowej 1998 roku;
- zmiana ustawy prawo farmaceutyczne poprzez przekazanie zadania samorządu powiatowego określonego w art. 94 ust. 2 ustawy (ustalanie rozkładu godzin pracy aptek ogólnodostępnych) samorządowi aptekarskiemu albo przyznanie powiatom skutecznych narzędzi egzekwowania godzin otwarcia aptek ogólnodostępnych;
- zmiana ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy;
- w zakresie zniesienia obowiązku odprowadzania przez powiatowe urzędy pracy składki z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego za osoby bezrobotne. Obecne rozwiązanie powoduje, że w urzędach pracy rejestrują się osoby, które nie są zainteresowane podjęciem pracy. Próby aktywizacji zawodowej takich osób pochłaniają środki publiczne, które powinny zostać spożytkowane na potrzeby tych klientów powiatowych urzędów pracy, którzy chcą poprawić swoją sytuację na rynku pracy. W ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy proponujemy ponadto skreślenie art. 49 i uzależnienie stosowania działań określonych w art. 50-61a ustawy od przyjętej przez powiat strategii walki z bezrobociem a nie od kategorii do jakiej należy osoba bezrobotna oraz wprowadzenie w art. 108 ustawy możliwości finansowania targów pracy ze środków funduszu pracy;
- zmiana przepisów dotyczących opłaty skarbowej w ten sposób, by stanowiły one dochód tego podmiotu publicznego, którego organ przeprowadza dane postępowanie;
- doprecyzowanie zasad przekształcania samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej w spółki prawa handlowego, w tym zwłaszcza w zakresie dotyczącym możliwości otrzymania dotacji powiązanej z pożyczką poręczoną przez jednostkę samorządu terytorialnego zakładowi opieki zdrowotnej.
