Prezydent Wrocławia podpisał list intencyjny z Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w sprawie utworzenia rezerwatu przyrody na polach irygacyjnych, jednym z najcenniejszych przyrodniczo obszarów Dolnego Śląska. Rozpoczyna to formalny proces tworzenia pierwszego rezerwatu przyrody we Wrocławiu. Wiele już się wydarzyło, aby rezerwat mógł powstać, ale wiele jeszcze musi się zdarzyć. Wszystko zmierza do tego, abyśmy już w 2028 r. mieli w mieście rezerwat przyrody.

Najważniejsze informacje:

• Rezerwat przyrody na terenie pól irygacyjnych może powstać już w 2028 roku.
• Aby zapadła decyzja o stworzeniu rezerwatu, miasto musi zrealizować kilka inwestycji na tym terenie.
• Pola irygacyjne są terenem niezwykle cennym przyrodniczo. Rośnie i żyje tu wiele gatunków chronionych.

Pola irygacyjne były naturalną oczyszczalnią ścieków. Ostatecznie przestały pełnić tę funkcję w 2015 roku. To ponad tysiąc hektarów, na których bujnie rozwija się przyroda. Na sporej części tego obszaru - na ponad 700 hektarach - powstać ma obszar chroniony.

Pola irygacyjne są dowodem na to, że przyroda potrafi się sama odbudować. Potrzebny jest tyko czas i odpowiednie warunki.

Do decyzji o powołaniu rezerwatu przyrody brakuje dwóch ważnych elementów:

• uregulowania stosunków wodnych - inwestycji, która sprawi, że część terenu pól irygacyjnych znów będzie podmokła;
• ustalenia z RDOŚ zakresu i sposobów ochrony przyrody.

Rezerwat przyrody na polach irygacyjnych będzie pierwszym we Wrocławiu i jednocześnie jednym z największych na Dolnym Śląsku. Jednak aby mógł powstać, miasto musi zainwestować.

Pola irygacyjne Niemcy zaprojektowali na terenach charakteryzujących się glebami przepuszczalnymi. Spływające tu nieczystości były filtrowane przez glebę. Dlatego po zaprzestaniu odprowadzania tu nieczystości, teren zaczął wysychać.

Torfowiska, trzcinowiska i łąki wilgotne zaczynają wysychać, a wraz z nimi zanikają niektóre gatunki roślin i zwierząt.

O polach irygacyjnych - przyszłym rezerwacie

Pola irygacyjne przez ponad 130 lat były naturalną oczyszczalnią ścieków. Dziś są jednym z najcenniejszych przyrodniczo terenów w granicach miasta. Ich powierzchnia - siedmiokrotnie większa od parku Szczytnickiego - to siedlisko setek gatunków zwierząt i roślin.

Jakie zwierzęta żyją na polach irygacyjnych? Jakie rosną rośliny?

Na polach irygacyjnych występuje 206 cennych gatunków roślin, grzybów, porostów i zwierząt, w tym wiele objętych ochroną. Zarejestrowano tu niemal połowę wszystkich gatunków ptaków występujących w Polsce. Obszar został uznany za ostoję ptasią o znaczeniu międzynarodowym - jedyną położoną w całości w granicach administracyjnych dużego miasta w Polsce.

Najcenniejszymi gatunkami ptaków są m.in.: podróżniczek, jarzębatka, derkacz, lerka, bocian biały, błotniak stawowy, łabędź krzykliwy, dzięcioł średni, dzięcioł czarny, czapla biała, żuraw, gąsiorek.

Występują tu 22 ssaki objęte ochroną m.in.: bóbr europejski, mopek zachodni, karlik drobny, cztery gatunki gadów, np. jaszczurka zwinka, jaszczurka żyworodna i 10 gatunków płazów - m.in. ropucha zielona, kumak nizinny, rzekotka drzewna.

Wśród roślin odnotowano 428 gatunków, w tym 19 cennych i 6 objętych ochroną prawną, jak czosnek kątowy i wężowy, salwinia pływająca, róża francuska czy turzyca Bueka – gatunek uznany dotąd za wymarły na Dolnym Śląsku.

Rezerwat to miejsce również dla mieszkańców

Ideą rezerwatu jest oczywiście ochrona przyrody, ale może to być również fantastyczne miejsce spędzania wolnego czasu dla wrocławian i turystów.

Czym jest rezerwat przyrody?

Rezerwat przyrody to najwyższa forma ochrony przyrody w Polsce. Chroni faunę, florę, ogranicza ingerencję człowieka i pozwala na prowadzenie badań naukowych oraz działań ochronnych.

Na terenie rezerwatu obowiązują ograniczenia w dostępie - poruszać się można jedynie po wyznaczonych ścieżkach i punktach obserwacyjnych. Zabronione jest prowadzenie inwestycji i niszczenie przyrody.

W przypadku pól irygacyjnych oznacza to, że na całym obszarze "rządzić" będzie przyroda, a bliskość Odry, Widawy i lasu Rędzińskiego zapewni naturalną otulinę dla przyszłego rezerwatu i jego mieszkańców.

Regionalna Dyrektor Ochrony Środowiska we Wrocławiu, zapewnia, że jeśli spełnione zostaną warunki, o których mówi list intencyjny, czyli zapewniona zostanie odpowiednia gospodarka wodna, nastąpi remediacja terenu (oczyszczenie go z substancji szkodliwych), podejmie decyzję o powołaniu rezerwatu.

Miasto te zadania wykona w latach 2026-2027, a zatem wszystko wskazuje na to, że w 2028 roku powstanie we Wrocławiu pierwszy rezerwat przyrody.

Źródło: Urząd Miejski Wrocławia