Zdaniem WSA w Kielcach jest to niedopuszczalne, bowiem uprawniony do tego jest wyłącznie zarząd spółki powołanej do sprawowania zarządu nad wspólnotą gruntową.

Czego dotyczyła sprawa?

Skarżący (2 osoby fizyczne) zwrócili się do starosty o przywrócenie udziału oraz dokonanie zmiany w ewidencji gruntów, w związku z wykreśleniem ich z ewidencji udziałowców wspólnoty gruntowej. Starosta wskazał, że ustalenie wykazu uprawnionych do udziału w tej wspólnocie nastąpiło na podstawie decyzji Powiatowej Rady Narodowej z 1964 r., wydanej w trybie przepisów ustawy z dnia 29 czerwca 1963 r. o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych. Nadto, zmian w EGiB w zakresie należnych udziałów dokonano na podstawie decyzji naczelnika gminy z 1975 r., wykazując jako podmiot uprawniony Skarb Państwa.

Starosta w drodze postanowienia odmówił wszczęcia postępowania opierając się na art. 61a § 1 Kpa, a wojewódzki inspektor nadzoru geodezyjnego i kartograficznego utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie.

Co wywiódł WSA?

Po pierwsze, wprowadzenie zmian danych w EGiB może nastąpić w dwojakim trybie, tj.:

• albo w trybie czynności materialnotechnicznej w postaci wprowadzenia do bazy danych zmiany na podstawie udokumentowanego zgłoszenia zmiany, o którym organ tylko zawiadamia,
• albo w drodze decyzji.

Kolejno, zgodnie z art. 18 ust. 2 ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych nazwa spółki i skład zarządu spółki (utworzonej dla sprawowania zarządu nad wspólnotą gruntową) oraz obszar wspólnoty gruntowej i wykazy uprawnionych do korzystania z tej wspólnoty podlegają z urzędu wpisowi do EGiB. Wszelkie późniejsze zmiany w obszarze wspólnoty gruntowej i w wykazie osób uprawnionych, jak również zmiana statutu i zmiany w składzie osobowym zarządu, zgłasza do ewidencji zarząd spółki.

Oznacza to, że tylko zarząd wspólnoty gruntowej może zgłaszać do EGiB wszelkie zmiany w wykazie osób uprawnionych do udziału we wspólnocie.

Zatem jedynym podmiotem uprawnionym do zgłoszenia zmian w wykazie uprawnionych do korzystania ze wspólnoty (po jej utworzeniu) jest zarząd spółki, nie zaś poszczególni jej udziałowcy.

Kto miał rację – starosta czy skarżący?

WSA stwierdził, że starosta prawidłowo uznał, że w sprawie zachodzi przesłanka do odmowy wszczęcia postępowania na podstawie art. 61a § 1 Kpa. Zgodnie z tym przepisem gdy żądanie, o którym mowa w art. 61, zostało wniesione przez osobę niebędącą stroną lub z innych uzasadnionych przyczyn postępowanie nie może być wszczęte, organ administracji publicznej wydaje postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania. Zatem żądanie skarżących dotyczące wprowadzenia zmian w EGiB poprzez ujawnienie ich w tej ewidencji jako osób uprawnionych do udziału we wspólnocie gruntowej, zostało wniesione przez osoby nieuprawnione. Jak już wskazano, żądanie takie może pochodzić wyłącznie od zarządu spółki, która zarządza wspólnotą gruntową.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z 07.03.2023 r., sygn. II SA/Ke 113/23, orzeczenie nieprawomocne

Źródło: CBOSA