W obowiązującym porządku prawnym brak jest przepisu (normy prawa materialnego), z którego wynikałoby uprawnienie do żądania od zarządcy drogi jej budowy, naprawy, itd. (Postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 2 grudnia 2019 r., III SAB/Kr 164/19).

W powołanej sprawie Sąd rozpatrywał skargę na bezczynność Zarządu Dróg Wojewódzkich w przedmiocie niewykonania czynności nakazanych prawem, przejawiających się zaniechaniem podjęcia działań realizacji budowy prawostronnego chodnika przy drodze wojewódzkiej. Jako podstawę prawną podano art. 91 ust. 1 w zw. z art. 90 ust. 1 ustawy o samorządzie województwa w zw. z art. 20 pkt 2 i pkt 4 ustawy o drogach publicznych.

Jak wskazał Sąd powołany przepis art. 20 pkt 2 i pkt 4 ustawy o drogach publicznych nie stanowi podstawy do żądania przez obywatela budowy chodnika. Z kolei w art. 91 ust. 1 w zw. z art. 90 ust. 1 ustawy o samorządzie województwa stanowiącym o "czynnościach nakazanych prawem" nie chodzi o realizację zadań, jakie przepisy prawa przewidują dla organów ale o konkretne czynności ze sfery administracji publicznej nałożone przez prawo, np. w zakresie działalności prawodawczej gdy przepisy prawne nakładają na organy obowiązek podjęcia stosownych aktów w określonej materii (tzw. bezczynności prawotwórczej organu jednostki samorządu terytorialnego).

W związku z powyższym Sąd przyznał, że ustawodawca nie przewidział drogi sądowoadministracyjnej do kontroli działań w zakresie podjęcia/niepodjęcia przez zarządcę drogi inicjatywy inwestycji z zakresu wykonania zadań dotyczących budowy, przebudowy, remontu i utrzymania dróg publicznych - taka inicjatywa należy do sfery zarządzania i konstytucyjnie gwarantowanej samodzielności jednostek samorządu terytorialnego, a nie do czynności nakazanych prawem.

Natomiast "normy zadaniowe" z art. 20 ustawy o drogach publicznych nie dają podstaw do konstruowania indywidualnych praw i żądań, a tym samym nie legitymują do zaskarżania aktów w takich sprawach.

Źródło: CBOSA