Jeżeli inwestor, zarządca, czy też aktualny właściciel obiektu nie przedłoży na żądanie organu nadzoru budowlanego, pozwolenia na budowę wraz z dokumentacją budowlaną dotyczącą obiektu budowlanego wykonanego przez dniem 1 stycznia 1995 r., to nie można ustalać w drodze domniemań wynikających z braku dokumentacji, okoliczności świadczących o budowie obiektu bez wymaganych pozwoleń, a tym samym naruszeń prawa. Nieprzedłożenie przez inwestora pozwolenia na budowę nie świadczy bowiem samo przez się o wykonaniu obiektu w warunkach samowoli budowlanej.

Okoliczność ta, według Sądu, powinna być ustalona w sposób niewątpliwy, na podstawie wyczerpująco zebranego i rozpatrzonego materiału dowodowego. Jeżeli obiekt wykonany został przed dniem 1 stycznia 1995 r., a taka sytuacja wystąpiła w przedmiotowej sprawie, to organ nadzoru budowlanego, o ile nie dysponuje dokumentami obiektu, winien podjąć działania w celu uzyskania dokumentacji z zasobów archiwalnych.

Negatywny rezultat takich poszukiwań obliguje organ do podjęcia prób uzyskania dowodów od stron postępowania. Nieprzedłożenie przez właściciela obiektu (inwestora) dokumentów dotyczących budowy spornego obiektu nie rodzi domniemania wykonania obiektu bez wymaganych prawem pozwoleń. Nieprzedłożenie przez aktualnego właściciela dokumentacji dotyczącej budowy spornego gnojownika, który powstał prawie 40 lat temu nie pozwala na przyjęcie domniemania, że obiekt ten wykonany został bez stosownego pozwolenia, a więc w warunkach tzw. samowoli budowlanej.

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 4 kwietnia 2017 r. II SA/Op 61/17

Źródło: CBOSA