- Bolesnym tematem, który dotyka wiele powiatów, są pensje w samorządach, a przez to też coraz częstsze problemy z pozyskaniem wykwalifikowanej, czy doświadczonej kadry - mówi Andrzej Opala, członek Komisji Rewizyjnej Związku Powiatów Polskich, Starosta Łódzki Wschodni.
Jakie są, w Pana ocenie, najważniejsze problemy powiatów, którymi powinien w najbliższym czasie zająć się Związek Powiatów Polskich?
Myślę, że wspólnym problemem powiatów jest niedofinansowanie niektórych zadań publicznych o charakterze ponadgminnym. Obecnie znacznie zwiększyła się liczba gmin i powiatów, które otrzymują subwencję oświatową niewystarczającą nawet na wypłatę wynagrodzeń nauczycieli.
Bolesnym tematem, który dotyka wiele powiatów, są pensje w samorządach, a przez to też coraz częstsze problemy z pozyskaniem wykwalifikowanej, czy doświadczonej kadry. Zdajemy sobie sprawę z tego, jak wygląda dziś rynek pracy. Problem ten jest wielowarstwowy. Jeśli chcemy mieć fachowca, musimy odpowiednio go wynagrodzić, ponieważ jeśli nie zagwarantujemy mu odpowiednich warunków, to ta osoba szybko zostanie wchłonięta przez rynek prywatny, a tym samym samorząd na tym straci. Z badań i raportów zauważalna jest częstsza dysproporcja w zarobkach pomiędzy np. prezydentem miasta, wójtem starostą, który zarabia znaczniej mniej, niż kierownik budowy czy magazynu. Tymczasem odpowiedzialność burmistrza, prezydenta, starosty – każdego, kto jest szefem jednostki samorządowej, jest nieproporcjonalna do wysokości jego zarobków. Przecież to my odpowiadamy własnym majątkiem za działania lub zaniechania, które mogą być rażące w opinii sądu, to także my ponosimy prawne konsekwencje za np. naruszenie dyscypliny finansowej, nie zapominając jeszcze o odpowiedzialności przed naszymi wyborcami.
Drugą warstwą tego problemu jest oferta, jaką samorządy mogą przedstawić przyszłym samorządowcom, urzędnikom czy pracownikom JST. Jak już wspomniałem, jeżeli chcemy zatrudniać osoby wykształcone, odpowiednich fachowców z konkretnymi umiejętnościami musimy być konkurencyjni na rynku pracy. Własne chęci do działania na rzecz społeczności lokalnej, na rzecz rozwoju swojego miasta, gminy czy powiatu w połączeniu z niskimi zarobkami, dużą ilością zadań, a niekiedy dużą odpowiedzialnością, nie są czymś przyciągającym do pracy w urzędzie.
Inicjatywy zmierzające do zmiany zasad wynagrodzeń, są pierwszym bardzo dobrym krokiem w ustabilizowaniu tego zagadnienia. Musimy wspólnie szukać rozwiązań i działać z gotowymi pomysłami na rzecz poprawy tych warunków, by nie doprowadzić do pogorszenia funkcjonowania administracji samorządowe
Jakie są największe sukcesy, a jakie bolączki Pana Powiatu?
Największym sukcesem jest to, że mam tę możliwość, by działać kolejną kadencję na rzecz rozwoju powiatu. Sądzę, że Powiat Łódzki Wschodni zasługuje na wyróżnienie, jeśli chodzi o różnego rodzaju infrastrukturę, wizerunek, pomoc społeczną, wydarzenia.
Dobra komunikacja i ciągły jej rozwój, to istotny aspekt, z którego jesteśmy zadowoleni.
W samym roku 2018 na realizację zadań inwestycyjnych na drogach powiatowych wydatkowano kwotę ponad 12 mln złotych, co dało nam możliwość przeprowadzenia 29 znacznych inwestycji drogowych. Oczywiście potrzeby są większe, ale cały czas staramy się modernizować i rozwijać infrastrukturę drogową. Wiele wydarzeń Kulturalnych, społecznych na terenie Powiatu współfinansujemy, promując w ten sposób Powiat.
Przyznaję, że jestem dumny także z wyróżnienia, które otrzymałem w ubiegłym roku od Zarządu Związku Powiatów Polskich „Za szczególny wkład w rozwój lokalny, a także działalność na płaszczyźnie ogólnopolskiej”. Warto podkreślić, że tytułem „Samorządowiec 20-lecia” uhonorowano jedynie dwudziestu starostów i prezydentów miast z całej Polski.
To pokazuje, że praca zespołowa i ciągłe dążenie do poprawy warunków życia mieszkańców, jest zauważalna nie tylko wśród naszej społeczności, ale jest dostrzegana poza granicami naszego Powiatu.
Punktem wyjścia do oceny uwarunkowań rozwoju danego obszaru jest stan ludności i jej zmiany w strukturze, czasie i przestrzeni. W ostatnich latach w Polsce zachodzą istotne przemiany demograficzne, w tym przede wszystkim spadek dzietności i wzrost przeciętnego trwania życia ludności. Ich skutkiem jest zmniejszenie się przyrostu naturalnego i starzenie się społeczeństwa. Rozpoznanie i znajomość cech demograficznych ma więc duże znaczenie dla kształtowania odpowiedniej polityki społecznej. Dzięki takim analizom można przewiedzieć lub kształtować rozwój oświaty, kierunków kształcenia. Można też odpowiednio kształtować rynek pracy, jak i system zabezpieczeń emerytalnych oraz ochrony zdrowia, dostosowanych do potrzeb starzejącego się społeczeństwa. To właśnie na szeroko pojętą pomoc społeczną idą największe środki finansowe z budżetu Powiatu. Realizacja zadań z tego zakresu w roku ubiegłym pochłonęła prawie 30 % budżetu. Otworzyliśmy Dzienny Dom Pomocy (pierwszy w Powiecie) na 25 miejsc. Doposażmy i remontujemy DPS-y, tak aby podnieść komfort dla wszystkich potrzebujących. Naszym celem jest polepszanie dostępności miejsc świadczonych usług, wzrostu liczby miejsc, zapobiegania izolowania osób zależnych od rodziny czy środowiska lokalnego. Staramy się po prostu stworzyć i zagwarantować warunki życia najbardziej zbliżone do warunków domowych i rodzinnych. W 2019 roku rozpoczęliśmy realizację projektu Centrum Usług Środowiskowych poprzez przebudowę budynków na terenie DPS-ów o wartości ponad 5 milionów złotych w tym 3,5 mln zł to środki unijne a 1,6 mln złotych to środki Powiatu, z których zostanie utworzony Warsztat Terapii Zajęciowej na 20 miejsc i Środowiskowy Dom Samopomocy na 25 miejsc.
Zauważamy, że ludzie zamieszkujący teren Łodzi coraz częściej migrują na tereny wiejskie, podmiejskie, dlatego liczba mieszkańców naszego Powiatu stale wzrasta. W latach 2009-2019 liczba ludności w powiecie wzrosła z 67 tysięcy do 71 tysięcy i to pomimo ujemnego w latach 2009-2013 przyrostu naturalnego.
Przykładowo na terenie gminy Andrespol, nowi mieszkańcy nie powinni mieć problemu z zaaklimatyzowaniem na obszarze wiejskim, ponieważ dookoła znajdują się m.in.: sklepy, zarówno sieciowe, jak i prywatne, ośrodek zdrowia, szkoły, banki, restauracje, dobra infrastruktura drogowa. Na terenie Powiatu można doskonale się zrelaksować, korzystając z oferty rekreacyjno-sportowej, bogatych obszarów leśnych, zbiorników wodnych, do których prowadzą ciągle rozbudowywane, ścieżki piesze i rowerowe.
Jednym z podstawowych warunków dobrego funkcjonowania powiatu, jest jego stabilność. Położenie, dobra komunikacja, wysokie zurbanizowanie, potencjał gospodarczy składają się na jego atrakcyjność, o którą oczywiście dbamy. Jednocześnie mamy świadomość, jak duże wyzwania staną przed nami, będą one wymagać od nas zdwojonego wysiłku, aby móc im sprostać.
Podsumowując powiem tak: wszelkie problemy staramy się rozwiązywać w sposób odpowiedzialny, fachowy i przede wszystkim z korzyścią dla wszystkich mieszkańców Powiatu Łódzkiego Wschodniego.
Gminy naszego Powiatu stwarzają warunki dla rozwoju małych i dużych firm gospodarczych, dbają i modernizują infrastrukturę drogową, dynamicznie w ostatnich trzech latach rozwija się sieć internetu szerokopasmowego, licznie wzrasta liczba przyłączy gazowych, powstają nowe farmy fotowoltaiczne jak również instalacje solarne i fotowoltaiczne w gospodarstwach indywidualnych. Wszystkie gminy realizują programy wymiany starych pieców węglowych na piece niskoemisyjne, prowadzą na swoim terenie ciągłe pomiary emisji zanieczyszczeń. Ciekawa baza rekreacyjna, troska o środowisko naturalne, dobra sieć drogowa, bogata oferta kulturalna, bardzo dobra sieć handlowa, dobre połączenia komunikacyjne (kolej, sieć połączeń autobusowych i busowych) z wielką Łodzią to podstawy dalszego rozwoju powiatu.
Bolączką naszego Powiatu jest rozrzucenie instytucji powiatowych takich jak Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, Powiatowy Urząd Pracy, Nadzór Budowlany w różnych miejscach na terenie Łodzi. Siedziba Powiatu znajduje się w Łodzi, w budynku którego Powiat jest współwłaścicielem w 1/3. Przed władzami powiatu stoi duży dylemat: remontować obecną siedzibę przy olbrzymich nakładach czy budować nową. Koszty w obu przypadkach mogą być olbrzymie i wynieść nawet 30 mln zł co przy 60 milionowym budżecie jest nie lada wyzwaniem.
Potrzebne są jakieś zmiany w funkcjonowaniu Komisji Rewizyjnej ZPP?
Komisja Rewizyjna Związku Powiatów Polskich, której jestem członkiem dobrze wypełnia swoje zadania. Zasada, że na posiedzeniach Zarządu ZPP zapraszani są członkowie Komisji sprawdza się znakomicie, na bieżąco jesteśmy informowani o problemach i uczestniczymy w ich rozwiązywaniu. Nie sądzę, aby była potrzeba dokonywania zmian w tym zakresie.
