- Trafne i świadomie przeprowadzone działania mające na celu rozwój rodzinnych form opieki zastępczej na poziomie lokalnym przynoszą wymierne efekty i co istotne nie wymagają dużych nakładów finansowych ze środków budżetu powiatu – mówi w rozmowie z Dziennikiem Warto Wiedzieć Elżbieta Sworacka-Dul, dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Polkowicach.

Dziennik Warto Wiedzieć: Powiat polkowicki otrzymał wyróżnienie na IV Kongresie Rodzicielstwa Zastępczego. Koalicja na rzecz Rodzinnej Opieki Zastępczej, Związek Powiatów Polskich oraz Ogólnopolskie Stowarzyszenie Powiatowych i Miejskich Ośrodków Pomocy Rodzinie „CENTRUM” docenili jego wkład w rozwój rodzinnej opieki zastępczej oraz podejmowanie wysiłków, aby dobrze realizować zapisy Ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Jakie działania na rzecz rodzicielstwa zastępczego są podejmowane z powiecie polkowickim?

Elżbieta Sworcaka-Dul: Powiat polkowicki kieruje się zasadą, że rozwój społeczny i rozwój mieszkańców powiatu musi iść w parze z rozwojem infrastruktury. Sprawne funkcjonowanie opieki zastępczej zależy w dużej mierze od precyzyjnego wyboru celów realizowanej polityki, wyboru efektywnych narzędzi służących realizacji wyznaczonych priorytetów, analizy potrzeb i oceny możliwości działania. Jest to szczególnie ważne w sferze polityki społecznej, opartej nie tylko na zdolności wykorzystania zasobów kadrowych i organizacyjnych, ale na umiejętnym kreowaniu działań przyczyniających się do rozwoju pieczy zastępczej. Kreowanie tych działań jest możliwe dzięki znajomości potrzeb lokalnych, ale też konsekwentnemu realizowaniu wizji rozwoju systemu wsparcia, gdzie kluczową rolę odgrywają relacje międzyludzkie oraz umiejętność wykorzystania posiadanych zasobów środowiska lokalnego.

Warto podkreślić, że system pieczy zastępczej w powiecie polkowickim opiera się przede wszystkim na kompetencjach zespołowych, a system ten wzmacnia zaangażowanie środowisk lokalnych (m.in. jednostek, firm, fundacji), które swą rolą i pozycją umacniają wagę rodzinnej pieczy zastępczej. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Polkowicach jako jednostka pełniąca funkcję Organizatora Pieczy Zastępczej posiada bogatą ofertę pomocy i wsparcia dla rodziny i dziecka. Oferta ta jest wciąż poszerzana i modyfikowana. Z każdym rokiem wzrasta zainteresowanie rodziców zastępczych formami pracy takimi jak - szkolenia, warsztaty. Jednak formy te, oparte na własnej aktywności ze strony rodziców, są dla większości z nich nowością. Dlatego też rozwiązaniem jest stopniowe wprowadzanie form pracy z rodzicami zastępczymi zakładających inicjatywę i zaangażowanie przede wszystkim po stronie osób sprawujących pieczę zastępczą. Stąd też staramy się, aby co roku wprowadzać nowe formy wsparcia dla rodzin.

DWW: Najważniejsze działania powiatu to…

ESD: Podjęcie przez Radę Powiatu Polkowickiego uchwały w sprawie podniesienia wysokości wynagrodzenia dla zawodowych rodzin zastępczych. To prowadzenie pod honorowym patronatem Starosty Polkowickiego kampanii pn. ,,Rodzina zastępcza-duże serce dla małego serca", w tym:

• promowanie rodzicielstwa zastępczego jako nie tylko misji, ale i elastycznej formy zatrudnienia dającej możliwość pogodzenia aktywności zawodowej z rodzinną;
• upowszechnianie materiałów (plakaty, ulotki informacyjne) na temat rodzinnej pieczy zastępczej na poziomie powiatu, gminy i sołectw;
• promowanie opieki zastępczej poprzez lokalne media, m.in. reportaże ze spotkań integracyjnych dla rodzin, wywiady z rodzicami zastępczymi, obecność podczas spotkań integracyjnych i innych ważnych wydarzeń dla rodzin zastępczych dla rodzin zastępczych reprezentantów władz samorządowych;
• organizowanie dwa razy w roku spotkań integracyjnych dla rodzin zastępczych, pn. ,,Święty Mikołaju proszę cię ogromnie nie zapomnij o mnie”, oraz pikniku pn. ,,Świętujemy Razem” Dzień Dziecka i Dzień Rodzicielstwa Zastępczego.

DWW: Wspomniała Pani, że także środowisko lokalne angażuje się w działania na rzecz rodzicielstwa zastępczego. Proszę powiedzieć jak.

ESD: Pozyskujemy środki finansowe i rzeczowe na działania mające na celu integrację środowiska rodzin zastępczych oraz promocję idei rodzicielstwa zastępczego od: osób prywatnych, firm i fundacji m.in. od Fundacji KGHM Polska Miedź S.A. i Fundacji Muszkieterowie firm Volkswagen Motor Polska, CCC S.A., Sitech, Sanden, PGM, w szczególności na:

• paczki dla wychowanków rodzin zastępczych z okazji ww. spotkań, upominki dla rodziców zastępczych;
• wyjazd wychowanków rodzin zastępczych osiągających najlepsze wyniki w nauce na kolonie (współpraca z Fundacją Muszkieterowie);
• przekazywanie podopiecznym rodzin zastępczych m.in. obuwia w tym sportowego od Firmy ,,CCC S.A.”, bezpłatnych karnetów m.in. do sieci restauracji McDonald, Aquaparku, zniżek do sieci sklepów obuwniczych CCC.

W ramach przeciwdziałania wypaleniu zawodowemu wśród rodzin zastępczych ważne jest pozyskanie środków finansowych dla wychowanków rodzin zastępczych na kolonie.

DWW: Proszę coś więcej powiedzieć o ofercie dla rodzin zastępczych.

ESD: Zawarte zostało porozumienie z Powiatowym Ośrodkiem Poradnictwa Psychologiczno-Pedagogicznego i Doradztwa Metodycznego w zakresie zapewnienia szkoleń mających na celu podnoszenie kwalifikacji rodzin zastępczych zgodnie ze zgłoszonymi przez rodziny potrzebami a także przeprowadzanie diagnoz psychologicznych, pedagogicznych i logopedycznych dla wychowanków rodzin, wsparcie edukacyjno-wychowawcze dla rodziców zastępczych. Rodziny zastępcze mogą uczestniczyć w zajęciach psychoedukacyjnych pn. ,,Szkoła dla rodziców”. Organizujemy także cykl warsztatów poświęconych umiejętnościom wychowawczym budowania i prawidłowych relacji interpersonalnych pn. ,,Wychowuję bez porażek'', szkolenia dotyczące nowych przepisów wprowadzonych ustawą o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, praw i obowiązków rodziców zastępczych w tym reprezentowania spraw dziecka w dochodzeniu roszczeń alimentacyjnych, kontaktów dzieci z rodziną biologiczną.

Trenerzy PCPR prowadzą szkolenia dla kandydatów na rodziny zastępcze ,,Pride–rodzinna opieka zastępcza”. Zapewniamy ponadto stały dostęp do psychologa, radcy prawnego. Organizujemy spotkania grup wsparcia dla rodzin zastępczych. Każda rodzina zastępcza jest objęta wsparciem koordynatora.

DWW: A wychowankowie. Czy oni mogą liczyć na wsparcie, kiedy wchodzą już w dorosłe życie?.

ESD: Tak, prowadzimy spotkania wspierające z psychologiem pn. „Dorosła Samodzielność” dla usamodzielnianych wychowanków. Prowadzimy warsztaty pn. ,,Pukam do drzwi dorosłości” dla rodziców zastępczych i usamodzielniających się wychowanków. Wychowankowie rodzin zastępczych powyżej 16 roku życia mają możliwość uczestnictwa w zajęciach z Life coachingu.

DWW: Powiat zabezpiecza środki finansowe na świadczenia fakultatywne dla rodzin zastępczych. Czy może Pani wyjaśnić na czym to w szczególności polega?

ESD: Są to środki na pokrycie niezbędnych wydatków związanych z potrzebami przyjmowanego dziecka, wydatków związanych z wystąpieniem zdarzeń losowych lub innych mających wpływ na jakość sprawowanej opieki, dofinansowanie do wypoczynku dziecka poza miejscem zamieszkania, środki na utrzymanie lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego

DWW: Bardzo dziękuję za rozmowę.