Poselski projekt ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy przewiduje, że prezydent miasta stołecznego Warszawy z mocy prawa będzie burmistrzem gminy Warszawa. Taka konstrukcja rodzi pytania o zgodność z art. 16 ust. 1 Konstytucji. 

Zgodnie z powołanym przepisem ogół mieszkańców jednostek zasadniczego podziału terytorialnego stanowi z mocy prawa wspólnotę samorządową. Powołanej definicji ustawodawca w trybie zwykłej ustawy nie może ani rozszerzyć ani zaważyć. Tymczasem rozwiązanie przyjęte w projekcie zakłada, że wpływ na to kto (jako organ wykonawczy) pośredniczył będzie w sprawowaniu władzy przez wspólnotę samorządową gminy Warszawa, będą mieli mieszkańcy pozostałych 32 gmin wskazanych w art. 2 projektu. Warto w tym miejscu przypomnieć fragment uzasadnienia wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 4 maja 1998 r. K 38/97, w którym wskazano, że brak jest konstytucyjnej podstawy dla odrębnego i szczególnego kształtowania ustroju aglomeracji warszawskiej, w sposób odstępujący od ogólnych konstytucyjnych postanowień o ustroju samorządu terytorialnego. Z uzasadnienia powołanego wyroku można wysnuć oczywisty wniosek, że ustawodawca ma oczywiście prawo do przesądzenia o ustroju miasta stołecznego w sposób odrębny i szczególny, jednak w ramach określonych w Konstytucji.

W kontekście uprawnień wspólnoty samorządowej jeszcze ciekawiej może wyglądać próba odwołania burmistrza gminy Warszawa. Zgodnie z art. 170 Konstytucji członkowie wspólnoty samorządowej mogą decydować, w drodze referendum, o sprawach dotyczących tej wspólnoty, w tym o odwołaniu pochodzącego z wyborów bezpośrednich organu samorządu terytorialnego. Pytanie nasuwa się samo. Co stałoby się w sytuacji, w której  mieszkańcy gminy Warszawa, korzystając ze swojego konstytucyjnego uprawnienia, zdecydowaliby się na odwołanie burmistrza Warszawy? Czy taki wynik referendum byłby równoznaczny z odwołaniem prezydenta miasta stołecznego Warszawy? Żadna odpowiedź na tak zadane pytanie nie da wyniku, który dałby się pogodzić z treścią art. 170 Konstytucji.