Podczas spotkania w dniu 1 czerwca br. wypracowana została wstępna (robocza) propozycja 6 ogólnopolskich organizacji samorządowych tworzących KWRziST, w sprawie sposobu objęcia podsektora samorządowego procedurą ograniczania deficytu sektora finansów publicznych.

Propozycja ta zostanie przekazana oficjalnie stronie rządowej, dopiero po zaopiniowaniu przez władze statutowe organizacji samorządowych, a następnie wspólnym uzgodnieniu podczas spotkania przedstawicieli Związku Województw RP, Zwiazku Miast Polskich, Związku Powiatów Polskich, Unii Metropolii Polskich, Zwiazku Gmin Wiejskich RP oraz Unii Miasteczek Polskich, w Warszawie w dniu 28 czerwca br.

Poniżej pełna treść materiału zredagowanego ostatecznie przez Ryszarda Grobelnego, Prezydenta Miasta Poznania, Współprzewodniczącego Zespołu ds. Systemu Finansów Publicznych Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.

Do tej propozycji słusznym wydaje się dołączenie dwóch elementów:

• w części "Punkt wyjścia", kolejnego punktu o treści: "Koniecznym jest dostosowanie treści Rozporządzenia Ministra Finansów z 23 grudnia 2010 roku w sprawie szczegółowego sposobu klasyfikacji tytułów dłużnych zaliczanych do państwowego długu publicznego, do europejskich norm obowiązujących w tym zakresie, a stasowanych przez Europejski Urząd Statystyczny".
• w części "Zasady planowania różnicy między dochodami a wydatkami" w pkt. 2 kolejnego podpunktu o treści: "o zobowiązania przejęte przez jednostkę samorządu terytorialnego, która dokonała przekształcenia samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej na podstawie przepisów ustawy o działalności leczniczej".

Marek Wójcik

Propozycja robocza Strony Samorządowej Zespołu Finansów Publicznych
dotycząca sposobu objęcia podsektora samorządowego
procedurą ograniczania deficytu sektora finansów publicznych

Punkt wyjścia

1. Nie jest możliwe arbitralne wprowadzenie administracyjnych ograniczeń dla poszczególnych JST.
2. Sytuacja podsektora wymaga monitorowania, które powinno dotyczyć stanu prawnego, wprowadzonego w nowej ustawie o finansach publicznych (art. 230, w związku z art. 243 UFP).
3. Przekroczenie nowych limitów ustawowych przez którąkolwiek JST winno być przedmiotem interwencji organów nadzoru (tutaj zwłaszcza RIO).
4. Przekroczenie wynegocjowanych limitów dla podsektora samorządowego, wynikających z WPF i odnoszonych do PKB / planu dochodów*, winno być dla ministra finansów podstawą do interwencji w ramach procedury ograniczania deficytu SFP.

Zasady planowania różnicy między dochodami a wydatkami (nadwyżka/deficyt)

1. Jednostka samorządu terytorialnego ma obowiązek zaplanować różnicę między dochodami a wydatkami w poszczególnych latach nie mniejszą niż zawartą w wieloletniej prognozie finansowej wg stanu na 1 stycznia roku poprzedniego.
2. Różnica między dochodami a wydatkami może ulec zmniejszeniu:
   1. niewykorzystaną różnicę między dochodami a wydatkami w roku poprzednim w stosunku do WPF obowiązującej 1 stycznia roku poprzedniego,
   2. zaciągnięte zobowiązania na realizację projektów w części finansowanej ze środków Unii Europejskiej,
   3. za zgodą Ministra Finansów w przypadkach nadzwyczajnych takich jak: klęski żywiołowe, oraz nadzwyczajne wydarzenia finansowe na terenie JST.

Obowiązki Ministra Finansów

Minister Finansów prowadzi kwartalną analizę wieloletnich prognoz finansowych jednostek samorządu terytorialnego wg stanu na pierwszy dzień kwartału. Analizą objęty jest co najmniej dany rok i trzy kolejne lata. Na podstawie tej analizy Minister Finansów podaje do publicznej wiadomości przewidywaną różnicę między dochodami a wydatkami sektora jst, w poszczególnych analizowanych latach. W powyższej analizie Minister Finansów wskazuje – w miarę potrzeby – przewidywane zagrożenia pojawienia się nadmiernego deficytu podsektora JST.

Procedura ograniczenia nadmiernego deficytu podsektora JST

1. W przypadku gdy przewidywana różnica między dochodami a wydatkami JST przekroczy poziom referencyjny, Minister Finansów ma prawo do określenia procentowego zmniejszenia deficytu (różnicy między wydatkami a dochodami) we wszystkich JST planujących deficyt na dany rok.
2. Organ uchwałodawczy JST ma obowiązek w terminie 60 dni dostosować budżet i WPF do powyższego ograniczenia.
3. Jeśli w terminie 60 dni organ uchwałodawczy nie dokona stosownej zmiany budżetu i WPF, wówczas regionalna izba obrachunkowa ma obowiązek w ciągu 60 dni ustalić budżet i wieloletnią prognozę finansową dla danej jednostki.

Referencyjny poziom zadłużenia podsektora JST

Biorąc pod uwagę aktualne (wg stanu na koniec I kwartału 2011) WPF wszystkich JST ustala się następujący poziom referencyjny deficytu podsektora JST:

• 2012 rok – 10 mld zł,
• 2013 rok – 6 mld zł,
• po 2013 roku – 2,5% dochodów całego podsektora JST / 0,6% PKB (rozbieżność do rozstrzygnięcia w trakcie konsultacji).