Od pewnego czasu wrasta liczba ministerstw, które nie przedkładają we właściwym czasie projektów przygotowywanych przez siebie aktów prawnych dotyczących problematyki samorządu terytorialnego do zaopiniowania przez Komisję Wspólną. W ostatnim czasie do nielicznego, jak do tej pory, grona z niechlubnym przykładem Ministerstwa Zdrowia na czele – dołączyły dwa kolejne ministerstwa.
Problemy pojawiły się w ciągu ostatnich dwóch tygodni na tle dwóch ważnych dla samorządu terytorialnego ustaw. Trudno jest zatem ocenić, czy mamy do czynienia ze zwykłym zapominalstwem, czy z celowym działaniem.
Pierwszy problematyczny projekt to przygotowywany przez Ministra Sprawiedliwości projekt ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej i informacji prawnej (obecnie również o edukacji prawnej społeczeństwa). Projekt ten został przesłany do Komisji Wspólnej w dniu 17 grudnia 2014 roku w wersji pierwotnej, tj. poprzedzającej konsultacje społeczne i uzgodnienia międzyresortowe. Warto w tym miejscu przypomnieć, że Komisja Wspólna odnosi się do projektów, które etapy te mają już za sobą. Jest to w pełni zrozumiałe – trudno, aby strona rządowa i samorządowa uzgadniały między sobą treść projektu, który jeszcze nie został w żaden sposób między poszczególnymi resortami uzgodniony. Zespół ds. Administracji Publicznej i Bezpieczeństwa Obywateli na posiedzeniu w dniu 14 stycznia 2015 roku odstąpił od opiniowania przywołanego projektu jako przedwcześnie przesłanego. Obowiązek przesłania wersji końcowej został uświadomiony obecnym na posiedzeniu przedstawicielom Ministerstwa Sprawiedliwości. Ustalono również kontynuację prac po przesłaniu nowej wersji projektu ustawy. Wersje taka została sporządzona z datą 19 lutego 2015 roku. Nie została ona jednak przesłana Komisji Wspólnej, a z pominięciem ustawowego obowiązku – od razu do Komitetu Stałego Rady Ministrów. Jedenastego marca, w przeddzień posiedzenia Komitetu Stałego, pojawiła się kolejna wersja – wprowadzająca kolejne istotne zmiany. Dopiero po posiedzeniu Komitetu Stałego – wobec ujawnienia faktu braku opinii Komisji Wspólnej - projekt został do niej przesłany.
Drugi przykład jest związany z pracami nad projektem ustawy o zmianie ustawy o usługach turystycznych. W dniu 24 marca 2015 roku projekt ten został przesłany do Komitetu Stałego Rady Ministrów. Pismo przewodnie jest bardzo interesujące – zawiera ono bowiem informację, że projekt został przekazany do zaopiniowania przez Komisję Wspólną, tyle że zamiast przytoczonej daty pisma widnieje… puste miejsce. Można zatem zasadnie przypuszczać, że pismo kierujące do Komisji Wspólnej pojawiło się co prawda tego samego dnia (na 24 marca jest datowane), ale już po przekazaniu projektu do Komitetu Stałego. Dwa dni później Minister Sportu i Turystyki poprosił o pilny tryb prac nad projektem, gdyż – jak napisał – zaproponowane zmiany powinny wejść w życie przed rozpoczęciem letniego sezonu turystycznego. Warto dodać, że projekt zawiera jedną zmianę – ściśle zresztą związaną z interesem samorządu terytorialnego – i jest realizacją sugestii Najwyższej Izby Kontroli z… 2012 roku.
Obyśmy w najbliższym czasie nie musieli informować o kolejnym, podobnym przypadku.
Grzegorz P. Kubalski