Nowelizacja ustawy o polityce rozwoju: MRR kończy konsultacje, czyli cała władza w ręce województw.

Tytuł artykułu bynajmniej nie wynika z formalnego zakończenia procesu konsultowania projektu ustawy. Jest to raczej wniosek z lektury treści ostatniego stanowiska resortu rozwoju regionalnego zawierającego odpowiedzi na uwagi ogólnopolskich organizacji samorządowych. Postulowały one, aby w projekcie nowelizowanej ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, zapewniono większy wpływ lokalnych samorządów na politykę władz województwa.

 Obszary funkcjonalne wyznaczy region, JST zaopiniują

Część korporacji samorządowych naciskała, aby przy wyznaczaniu obszarów funkcjonalnych zastosować tryb uzgadniania ich granic przez zarząd województwa z lokalnymi JST. MRR dał jasno do zrozumienia że najważniejsze są obiektywne, merytoryczne przesłanki do utworzenia OF "(…) aby narzędzie to (OF) mogło skutecznie funkcjonować, dopiero w kolejnym kroku potrzebne jest zawiązywanie (mniej lub bardziej formalne) współpracy jednostek administracyjnych zarządzających na danym obszarze, dla rozwiązywania problemów i podejmowania skoordynowanych działań rozwojowych".

W związku z tym, MRR pozostaje przy swoim i regionów zdaniu, że tryb uzgadniania granic OF z JST byłby nieracjonalnym rozwiązaniem. OF są bowiem instrumentem polityki przestrzennej i powinny być wyznaczane wyłącznie poprzez obiektywne, merytoryczne kryteria, a nie wolę tego czy innego samorządu. Dlatego opiniowanie przez samorządy lokalne projektów decyzji planistycznych zarządu województwa w zakresie wyznaczania OF, zdaniem MRR ma wystarczyć. A nawet, w opinii resortu, jest lepsze od trybu uzgadniania, ponieważ spełnienia zasadę partnerstwa, a nie blokuje rozstrzygnięcia.

Trzeba odnotować, że dla pokrzepienia gmin i powiatów MRR zaproponował dodanie zapisu, iż istnieje "konieczność osiągniecia porozumienia pomiędzy samorządem wojewódzkim a samorządem lokalnym w procesie realizacji polityki przestrzennej w odniesieniu do OF (…) obejmujących daną JST”.

MRR poinformował ponadto, że przygotował już projekt rozporządzenia w sprawie sposobu i warunków wyznaczania OF. Zostanie on przekazany stronie samorządowej po zakończeniu prac nad projektem ustawy.

Obszary strategicznej interwencji wyznaczy region, JST konsultują strategię rozwoju

Związek Powiatów Polskich zwrócił się o wprowadzenie zapisu umożliwiającego lokalnym JST zgłoszenie obszaru funkcjonalnego. Chodzi o umożliwienie JST proponowania także tzw. obszarów strategicznej interwencji państwa. Wyjaśnialiśmy naszym Czytelnikom, że obszar funkcjonalny jest elementem statystyki planistycznej i z punktu widzenia możliwości rozwoju nie niesie za sobą żadnych konsekwencji. Tymczasem konsekwencje implikuje określenie tego lub innego OF mianem obszaru strategicznej interwencji państwa (OSI). Bowiem decyzja taka oznacza alokację w takim obszarze pieniędzy z funduszy strukturalnych. Dlatego ważne jest, aby umożliwić lokalnym samorządom wpływ na wyznaczenie OSI w województwie. Co na to ministerstwo? Na taki postulat odpowiada, że OSI w regionie ma wyznaczać zarząd województwa, bo to on prowadzi politykę rozwoju regionu. Ale ponieważ OSI wyznaczane są w strategiach rozwoju województw (które właśnie są aktualizowane), a strategie te są konsultowane z samorządami lokalnymi, to wniosek z tego nasuwa się prosty, że lokalne JST mają (pośrednio) wpływ na wyznaczanie regionalnych OSI, więc nic zmieniać nie trzeba.

Kontrakt terytorialny tylko na region, podpisywany przez ministra i marszałka

Na postulat rozszerzenia katalogu podmiotów mogących zawrzeć kontrakt terytorialny oraz dopuszczenie także innego niż wyłącznie regionalny zakresu geograficznego kontraktu, MRR odpowiada jasno, Kiedyś w przyszłości może tak, na razie będzie jak zaplanowaliśmy. Podobnie potraktowano postulat uzgodnienia zawartości kontraktu przez zarząd województwa z lokalnymi JST. Gminy i powiaty będę mogły jedynie opiniować projekt kontraktu.

Najkrócej da się to wszystko podsumować następująco. W polityce rozwoju regionu cała władza trafia w ręce zarządów województw, lokalne samorządy mogą co najwyżej opiniować propozycje ich decyzji.

Jarosław Komża