W dniach 14-15 maja 2012 r. odbyła się w Krakowie ogólnopolska konferencja naukowa Bezpieczny Powiat – wyzwania dla społeczności lokalnych, którą zorganizował zespół pracowników i doktorantów Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego prowadzący badania w ramach projektu Koordynacja działań lokalnych na rzecz bezpieczeństwa ze szczególnym uwzględnieniem zapobiegania przestępczości. Patronat honorowy nad wydarzeniem został objęty przez Prezydenta Miasta Krakowa Jacka Majchrowskiego oraz Związek Powiatów Polskich.
Wśród gości konferencji znaleźli się przede wszystkim przedstawiciele starostw powiatowych, urzędów miast, straży miejskich oraz jednostek policji z terenu całej Polski, jak również reprezentanci środowisk naukowych. W obradach zdecydowali się wziąć udział także: kom. Violetta Przybysz z Biura Prewencji Kryminalnej Komendy Głównej Policji, Krajowy Przedstawiciel w Europejskiej Sieci Zapobiegania Przestępczości (EUCPN) - Juliusz Gałkowski z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz Ludwik Węgrzyn – ekspert Związku Powiatów Polskich.
Obrady rozpoczęło powitanie uczestników przez Sekretarza Miasta Krakowa – Pawła Stańczyka, który wystąpił w imieniu Prezydenta Miasta. Następnie prof. nadzw. dr hab. Janina Czapska, koordynatorka projektu badawczego, w ramach którego zorganizowane została konferencja, krótko wprowadziła gości w problematykę spotkania.
Pierwszym referentem był prof. nadzw. dr hab. Taduesz Cielecki – kierownik Zakładu Kryminalistyki, Kryminologii i Wiktymologii Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Opolskiego, który zaprezentował wystąpienie dotyczące "Dysfunkcji systemu zapobiegania przestępczości i zachowaniom aspołecznym". Następnie głos zabrał prof. dr hab. Mirosław Stec – kierownik Katedry Prawa Samorządu Terytorialnego oraz profesor w Katedrze Prawa Gospodarczego Prywatnego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego, który w swoim wystąpieniu przedstawił, według jakich zasad kształtowane jest zespolenie w administracji publicznej. Następnie referat "Diagnozowanie zagrożenia zjawiskiem przestępczości" wygłosiła prof. dr hab. Janina Błachut – p.o. kierownik Katedry Kryminologii Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Po zakończeniu obrad plenarnych goście opuścili Urząd Miasta Krakowa i udali się do sal zajęciowych znajdujących się na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego, w których odbyły się warsztaty, mające służyć pogłębieniu wiedzy oraz umiejętności praktycznych uczestników. W ramach tych zajęć można było wysłuchać insp. dr inż. Andrzeja Urbana i podinsp. dr Krzysztofa Łojka z Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie, którzy przedstawili lokalne strategie zapobiegania przestępczości; zapoznać się z prezentacją dr Jarosława Dobkowskiego z Katedry Prawa Administracyjnego i Nauki o Administracji Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, dotyczącą podstawowych zasad współpracy policji z samorządem powiatowym oraz uczestniczyć w warsztatach dr Barbary Worek z Zakładu Socjologii Gospodarki, Edukacji i Metod Badań Społecznych Instytutu Socjologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, która szczegółowo omówiła sposoby wykorzystania narzędzi ewaluacji do oceny działań na rzecz poprawy bezpieczeństwa.
Drugi dzień konferencji, rozpoczął się od kolejnych warsztatów, przeprowadzonych w Urzędzie Miasta Krakowa. Podczas zajęć prowadzonych przez specjalistę z zakresu bezpieczeństwa – mgr Janusza Libera oraz prawnika – mgr Jakuba Mączkę uczestnicy mogli zapoznać się z problematyką wykorzystania nowoczesnych technologii dla potrzeb zapewniania bezpieczeństwa w powiecie. Drugi warsztat: "Jeśli nie program to co? Normotwórcze i organizacyjne możliwości oddziaływania na bezpieczeństwo lokalne" poprowadzili prof. nadzw. dr hab. Paweł Chmielnicki – kierownik Katedry Teorii Prawa w Wyższej Szkole Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie oraz dr Marek Mączyński z Katedry Prawa Samorządu Terytorialnego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Następnie odbyła się sesja plenarna, podczas której przedstawione zostały wyniki badań przeprowadzonych dotychczas w ramach projektu "Koordynacja działań lokalnych na rzecz bezpieczeństwa ze szczególnym uwzględnieniem zapobiegania przestępczości", finansowanego przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Nadrzędny cel projektu badawczego stanowi przeprowadzenie naukowej analizy zjawisk, które nie były dotąd w Polsce przedmiotem gruntownych badań empirycznych oraz sformułowanie postulatów dotyczących optymalnego modelu koordynacji lokalnych działań na rzecz zapobiegania przestępczości, ze szczególnym uwzględnieniem propozycji dotyczących komisji bezpieczeństwa i porządku. Warto podkreślić, że problematyka lokalnego partnerstwa na rzecz bezpieczeństwa i skoordynowanej prewencji kryminalnej jest w polskiej nauce niedostatecznie opracowana. Powiatowe komisje bezpieczeństwa i porządku były dotąd przedmiotem jedynie wstępnych badań ankietowych. W analizach teoretycznych wątek komisji pojawia się w wąskim zakresie, głównie w pracach-komentarzach dotyczących ustroju samorządu terytorialnego. Również problem koordynacji działań lokalnych na rzecz bezpieczeństwa nie doczekał się jak dotąd systematycznego opracowania.
Pierwszą referentką podczas tej części obrad była członkini zespołu badawczego oraz doktorantka w Katedrze Socjologii Prawa Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego, mgr Katarzyna Jurzak-Mączka, która przedstawiła wyniki analizy powiatowych programów prewencyjnych, czyli aktualnych w momencie przeprowadzania badania programów zapobiegania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego obowiązujących w poszczególnych powiatach. Następnie głos zabrała mgr Michalina Szafrańska, również członkini zespołu badawczego i doktorantka w Katedrze Socjologii Prawa Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. Omówiła ona szczegółowo wyniki przeprowadzonej w ramach projektu badawczego analizy sprawozdań z działalności powiatowych komisji bezpieczeństwa i porządku z lat 2007-2009.
Obrady zakończyły się ożywioną dyskusją dotyczącą przedstawionych wyników badań. Uczestnicy zgodnie przyznali, że problematyka efektywnego zapewniania bezpieczeństwa w powiecie posiada ogromne znaczenie i powinna zostać lepiej zbadana. Szczególnie entuzjastycznie do prac prowadzonych w ramach grantu "Koordynacja działań lokalnych na rzecz bezpieczeństwa ze szczególnym uwzględnieniem zapobiegania przestępczości" odniósł się przedstawiciel EUCPN – Juliusz Gałkowski, który wyraził nadzieję, że kolejne podejmowane przez zespół badawczy działania, m.in. planowana na przyszły rok konferencja międzynarodowa, zostaną włączone do kalendarza przedsięwzieć, w których uczestniczy reprezentowana przez niego organizacja.
Konferencja stała się płaszczyzną wymiany doświadczeń pomiędzy środowiskami samorządowymi i naukowcami. Jej uczestnicy nie tylko przystąpili do dyskusji nad istniejącymi rozwiązaniami, ale również wspólnie zastanawiali się nad przyszłością powiatowych komisji bezpieczeństwa i porządku oraz sposobami podnoszenia poziomu bezpieczeństwa w powiatach.
