Od 1 kwietnia rodziny będą mogły składać wnioski o świadczenia wychowawcze. Na drugie i kolejne dziecko ma być wypłacane 500 zł miesięcznie aż do ukończenia przez nie 18 lat – bez względu na osiągany przez rodzinę dochód.
1 lutego Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, przedłożony przez ministra rodziny, pracy i polityki społecznej.
Rodziny otrzymają świadczenie wychowawcze – 500 zł miesięcznie na dziecko. Przewidziano to w projekcie ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci. Jego przyjęcie przez rząd oznaczać ma spełnienie obietnicy złożonej przez premier Beatę Szydło w exposé.
Priorytetowy program rządu „Rodzina 500 plus” ma zmniejszyć obciążenia finansowe rodzin związane z wychowywaniem dzieci, a tym samym zachęcać do podejmowania decyzji o posiadaniu ich większej liczby. Jest przez rząd traktowany jak inwestycja w rozwój polskich rodzin i element, który poprawi ich sytuację materialną oraz demograficzną w kraju.
Nowe świadczenie ma zapewnić częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowaniem dziecka, w tym z opieką nad nim i zaspokojeniem jego potrzeb życiowych.
Oszacowano, że z programu skorzysta 2,7 mln polskich rodzin, a świadczenie wychowawcze otrzyma ponad 3,7 mln polskich dzieci. W 2016 r. na ten cel zostanie przeznaczone ponad 17 mld zł.
Na drugie i kolejne dziecko ma być wypłacane 500 zł miesięcznie do ukończenia przez nie 18 lat – bez względu na osiągany przez rodzinę dochód. W takim przypadku nie będzie obowiązywało kryterium dochodowe i pieniądze będą wypłacane wszystkim rodzinom. Rodziny, w których dochód na osobę nie przekroczy 800 lub 1200 zł (z dzieckiem niepełnosprawnym) – będą mogły otrzymać 500 zł miesięcznie również na pierwsze dziecko. Gdy w rodzinie będzie dwoje dzieci: jedno ukończy 18 lat a drugie jest młodsze, to świadczenie wychowawcze będzie przysługiwało na to młodsze dziecko, jeśli zostanie spełnione kryterium dochodowe.
Świadczenie wychowawcze nie będzie wliczane do dochodu przy ubieganiu się o świadczenia z innych systemów wspierających rodzinę. W szczególności dotyczy to prawa do świadczeń: rodzinnych, pomocy społecznej i funduszu alimentacyjnego. Nie zniknie też ulga podatkowa na dzieci.
Dla kogo
Świadczenie wychowawcze przysługiwać będzie matce, ojcu, opiekunowi prawnemu lub faktycznemu dziecka (opiekun faktyczny to osoba faktycznie sprawująca opiekę nad dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka). W przypadku zbiegu prawa do świadczenia rodziców, opiekunów prawnych lub faktycznych – zostanie ono wypłacone tej osobie, która faktycznie sprawuje opiekę nad dzieckiem. Jeśli organ właściwy (wójt, burmistrz lub prezydent miasta) będzie miał wątpliwości, kto faktycznie opiekuje się dzieckiem, to będzie mógł zwrócić się do kierownika ośrodka pomocy społecznej o przeprowadzenie rodzinnego wywiadu środowiskowego.
Do ustawy o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej zostanie wprowadzone rozwiązanie analogiczne do świadczenia wychowawczego. Będzie to dodatek wychowawczy. Dodatek wychowawczy w takiej samej wysokości jak świadczenie wychowawcze (500 zł) ma przysługiwać na dziecko umieszczone w rodzinnej pieczy zastępczej (rodzina zastępcza, rodzinny dom dziecka) do ukończenia przez nie 18 lat.
Z podaniem do gminy
Aby otrzymać świadczenie wychowawcze trzeba będzie złożyć wniosek w urzędzie gminy lub miasta albo ośrodku pomocy społecznej. Zgodnie z ustawą, może go złożyć matka, ojciec, opiekun faktyczny lub prawny dziecka.
Wniosek będzie można złożyć przez Internet lub osobiście. Tylko rodzice ubiegający się o świadczenie na pierwsze dziecko będą musieli dokumentować swoją sytuację dochodową. Jednak i w takim przypadku najważniejsze dokumenty dotyczące dochodu zostaną pozyskane przez gminę samodzielnie. Rodzice ubiegający się wyłącznie o świadczenie na drugie i każde następne dziecko będą musieli w zasadzie tylko złożyć wniosek.
Wnioski o świadczenie wychowawcze będzie można składać od dnia wejścia ustawy w życie. Jeśli wniosek zostanie złożony w ciągu pierwszych 3 miesięcy, rodzice dostaną wyrównanie wstecz – pozwoli to uniknąć kolejek i zapewni płynność wypłat. Po wejściu ustawy w życie 1 kwietnia, to nawet jak rodzic złoży wniosek o wypłatę świadczenia w czerwcu, to otrzyma świadczenie za kwiecień i maj. W kolejnych miesiącach świadczenie będzie wypłacane od miesiąca, w którym rodzice złożą wniosek.
Na rok
Świadczenie będzie przyznawane na co do zasady 12 miesięczne okresy trwające od 1 października do 30 września następnego roku kalendarzowego. Jednak pierwszy okres na jaki będzie przyznane świadczenie, ze względu na start programu w II kwartale br. będzie dłuższy i będzie trwał od dnia wejścia w życie ustawy do 30 września 2017 r.
Pieniądze będzie można odebrać np. w kasie urzędu miasta lub ośrodku pomocy społecznej albo złożyć dyspozycję przelewu na konto w banku.
Wstrzymanie wypłaty
Wypłata świadczenia zostanie wstrzymana, jeśli osoba uprawniona nie odbierze go przez 3 kolejne miesiące kalendarzowe lub odmówi udzielenia albo nie udzieli w wyznaczonym terminie informacji mających wpływ na prawo do tego świadczenia. Gdy wystąpi sytuacja, która może mieć wpływ na prawo do świadczenia, np. zmieni się liczba członków rodziny, to trzeba będzie o tym niezwłocznie powiadomić organ wypłacający świadczenie.
W przypadku marnotrawienia świadczenia wychowawczego lub wydatkowania go niezgodnie z przeznaczeniem, organ właściwy będzie je przekazywał w formie rzeczowej (w całości lub części) lub formie opłacania usług, np. żłobka czy zajęć pozalekcyjnych. Jeśli świadczenie wychowawcze zostanie pobrane nienależnie, to trzeba będzie je zwrócić z ustawowymi odsetkami. Jednak w szczególnie uzasadnionych przypadkach dotyczących sytuacji rodziny, organ właściwy będzie mógł umorzyć nienależnie pobrane świadczenie łącznie z odsetkami (w całości lub w części), odroczyć termin płatności albo rozłożyć na raty.
Źródło: KPRM