Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji ogłosiło uruchomienie V edycji „Rządowego programu ograniczania przestępczości i aspołecznych zachowań Razem bezpieczniej na lata 2025-2028”. Program przewiduje do rozdysponowania aż 48 milionów złotych na inicjatywy poprawiające bezpieczeństwo w społecznościach lokalnych. Wnioskodawcami mogą być jednostki samorządu terytorialnego oraz organizacje pozarządowe.
Program „Razem Bezpieczniej” to znana już inicjatywa, której celem jest nie tylko ograniczanie przestępczości, ale także promowanie postaw prospołecznych oraz poprawa bezpieczeństwa w przestrzeni publicznej. W nowej edycji szczególny nacisk położono na dwa kluczowe obszary: działania edukacyjno-profilaktyczne oraz tworzenie bezpiecznych przestrzeni.
Pierwszym z priorytetów V edycji programu jest podnoszenie wiedzy i umiejętności w zakresie identyfikacji oraz przeciwdziałania zagrożeniom. W ramach tej części wsparciem objęte będą m.in. kampanie edukacyjne, szkolenia i inicjatywy skierowane do dzieci, młodzieży i dorosłych. Podejmowane działania mają na celu przeciwdziałać cyberprzestępczości, przestępczości nieletnich, zagrożeniom w ruchu drogowym czy oszustwom finansowym. Ważne miejsce zajmą także projekty kształtujące odpowiednie zachowania w sytuacjach kryzysowych.
Drugim istotnym filarem programu jest fizyczna poprawa bezpieczeństwa w miejscach publicznych. Samorządy będą mogły ubiegać się o środki m.in. na budowę i modernizację przejść dla pieszych, zatok autobusowych, progów zwalniających, fizycznych separatorów ruchu czy infrastruktury rowerowej. Program przewiduje również dofinansowanie do montażu oświetlenia w miejscach szczególnie niebezpiecznych – w tym w rejonie przejść dla pieszych, zwłaszcza w obszarach niezabudowanych. Dofinansowanie obejmie także rozbudowę lokalnych systemów monitoringu wizyjnego.
Warto podkreślić, że w piątej edycji programu na realizację zadań w bieżącym roku przewidziano 12 milionów złotych. Aby ubiegać się o środki, wnioskodawcy będą musieli zagwarantować wkład własny w wysokości co najmniej 20% wartości projektu.
Program „Razem Bezpieczniej” to nie nowość w krajowej polityce bezpieczeństwa. Dotychczasowe cztery edycje umożliwiły realizację setek projektów. W latach 2007-2015 rozdysponowano około 27 mln zł na 397 inicjatyw. Druga edycja (2016-2017) przyniosła wsparcie w wysokości 8 mln zł na ponad 150 projektów. Trzecia edycja, trwająca w latach 2018-2022, dofinansowała 270 projektów na łączną kwotę ok. 19 mln zł. Ostatnia, czwarta odsłona (2022-2024), to niemal 36 mln zł wsparcia dla 394 projektów.
Nowa edycja kontynuuje sprawdzony model współpracy między administracją rządową, samorządami i organizacjami społecznymi. Proces składania wniosków o dofinansowanie prowadzony będzie przez wojewodów. W przypadku projektów zgłaszanych przez samorządy, realizacja odbywać się będzie na podstawie porozumienia administracyjnego zawartego pomiędzy wojewodą a daną jednostką samorządu terytorialnego. W procesie tym uwzględnione zostaną przepisy ustaw o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz o samorządzie gminnym, powiatowym i wojewódzkim.