Konwent Powiatów Województwa Kujawsko-Pomorskiego przyjął stanowisko w sprawie wprowadzenia zmian w Rządowym Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych.
Jak czytamy w przyjętym stanowisku mając na uwadze sytuację finansową gmin i powiatów przedstawiciele samorządów powiatów województwa kujawsko-pomorskiego postulują pilną koniecznością podjęcia następujących działań.
Konieczne jest wydłużenie ważności wstępnych promes udzielanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego w ramach Rządowego Funduszu Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych. Jak czytamy w stanowisku w 2023 roku nastąpiło rozstrzygnięcie kilku edycji Programu co powoduje, że wszystkie jednostki w tym samym momencie próbują (lub będą próbowały w najbliższym czasie) ogłaszać postępowania przetargowe na bardzo zbliżone do siebie inwestycje. To zaś w sytuacji, gdy chłonność rynku inwestycyjnego jest ograniczona, prowadzi do wzrostu cen przetargowych, a w niektórych sytuacjach do braku potencjalnych wykonawców. Większość inwestycji samorządowych wymaga od wykonawców posiadania specjalistycznego sprzętu, wyposażenia oraz kwalifikacji, a firm dysponujących tym potencjałem jest w Polsce zbyt mało wobec ilości inwestycji, co sprawia, że to one dyktują warunki. Zwiększona wycena uzyskana w przetargu nie jest pokrywana w ramach pozyskanych środków, tylko musi być pokryta w ramach obowiązujących przepisów ze środków własnych, co niejednokrotnie, stanowi zbyt duże obciążenie dla finansów samorządu. Jeżeli dana jednostka samorządu nie ma dostatecznego marginesu finansowego na realizację inwestycji, to może być zmuszona z tej inwestycji zrezygnować. Wydłużenia ważności wstępnych promes udzielonych przez Bank Gospodarstwa Krajowego do minimum 12, a nawet 18 miesięcy byłoby również zasadne z uwagi na czas potrzebny na uzyskanie niezbędnych pozwoleń związanych z realizacją inwestycji i poprzedzających je uzgodnień i innych decyzji (postępowania środowiskowe, pozwolenia wodno-prawne, uzgodnienia dotyczące kanałów technologicznych itp.).
W przyjętym stanowisku starostowie apelują również o zmianę częstotliwości wypłat, na minimum raz na kwartał, dla inwestycji których realizacja nie przekracza 12 miesięcy. Z analizy dokonanych przez samorządy wynika jednoznacznie, że jedna płatność po zakończeniu inwestycji, dla zadań realizowanych do 12 miesięcy, zawyża koszty inwestycji średnio o 15-20 %. Dłuższe niż kwartalne rozliczanie inwestycji eliminuje z rynku mniejsze lokalne firmy, które kapitał na prowadzenie prac musiałyby pozyskiwać z kredytów. Wykonawcy mówią o tym wprost, że muszą posiłkować się kredytami komercyjnymi, żeby wyłożyć środki na te zadania. Koszty kredytu przerzucają na samorząd, w postaci droższych ofert.
Kolejny postulat Konwentu Powiatów Województwa Kujawsko-Pomorskiego dotyczy rezygnacji z zasady – "jedna promesa – jeden przetarg". Niejednokrotnie samorządy w ramach jednego wniosku ubiegały się o środki z kilku obszarów tematycznych. Prowadzenie postępowania przetargowego podzielonego na części, przy braku ofert w jednej z części, powoduje konieczność unieważnienia całego postępowania, co jest nieracjonalne i znacznie wydłuża procedurę wyboru wykonawcy. Możliwość zawierania umów, po częściowym rozstrzygnięciu przetargów na określone etapy czy elementy całości zadania objętego wstępną promesą, pozwoli również na unikanie kumulacji prac budowlanych i zapobieganie dalszemu wzrostowi cen.
