Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła kontrolę dotyczącą działalności w zakresie promocji gospodarczej Polski. Niestety ta, wypada tragicznie i od lat nie przynosi pożądanych efektów.
Z raportu NIK wynika, że administracja rządowa nie stworzyła spójnego systemu promocji gospodarczej. Działania promocyjne realizowano bez wypracowanej wcześniej koncepcji i rzetelnej analizy faktycznych potrzeb, w dodatku od lat są one rozproszone między wiele podmiotów i nie były należycie koordynowane.
Izba zwraca uwagę, że publiczne środki wydatkowano na promocję gospodarki bez ustalenia strategicznych celów i zakładanych efektów finansowanych zadań. Zaniechano także monitoringu udzielanego wsparcia pod względem efektywności realizowanych przedsięwzięć, a co szczególnie istotne nie analizowano wpływu tego wsparcia na rozwój eksportu i polskich inwestycji zagranicznych.
W przyjętej w 2017 r. Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju w obszarze ekspansja zagraniczna zdiagnozowano słabości procesu promocji i wspierania polskich eksporterów. W Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju określono główne cele ekspansji zagranicznej: zwiększenie umiędzynarodowienia polskiej gospodarki, polegające na zwiększeniu powiązań z rynkami międzynarodowymi w szczególności z krajami spoza Unii Europejskiej oraz zwiększenie eksportu towarów zaawansowanych technologicznie, tak aby mogły konkurować nie tylko ceną, ale właśnie poziomem zaawansowania technologicznego. Według Strategii efektem tych działań miało być utrzymanie relatywnie wysokiego tempa wzrostu eksportu, przy jednoczesnym wzroście poziomu jego innowacyjności, jak również pobudzenie polskich bezpośrednich inwestycji zagranicznych.
Jak ustaliła NIK, realizowany na podstawie SOR projekt strategiczny System promocji gospodarki był niewłaściwie zarządzany. Dla tego projektu nie opracowano dokumentacji zarządczej, co w konsekwencji spowodowało, że był prowadzony bez zatwierdzonego planu, bez określenia potrzeb oraz celów i wskaźników realizacji, a także bez ustalonego harmonogramu i budżetu. Projekt zamknięto mimo nieosiągnięcia celów wymienionych w Strategii. W efekcie nadal nie zostały wyeliminowane główne słabości promocji gospodarki zdiagnozowane w SOR.
W latach 2017-2018 reorganizacja instytucji odpowiadających za promocję gospodarki została dokonana bez merytorycznego uzasadnienia, opartego na diagnozie interesów polskiej gospodarki w danym państwie (lub regionie) czy potrzebach polskiej polityki zagranicznej.
Najwyższa Izba Kontroli nadal uznaje za niezbędne zbudowanie systemu promocji gospodarczej opartego na odrębnym, spójnym dokumencie strategicznym, ustanawiającym definicję promocji gospodarki, ministra właściwego do spraw gospodarki w roli koordynatora sytemu oraz określającym uczestników systemu wraz z ich zadaniami, systemem finansowania i wzajemnymi relacjami.
Źródło: NIK