W sumie aż 3 mld zł dofinansowania trafi z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) do polskich firm na wsparcie budowy spalarni odpadów, które ciepłowniom mają pomóc w dywersyfikacji źródeł energii, a samorządom – rozwiązać problem zagospodarowania „śmieci”. Jak podaje NFOŚiGW dodatkowa pula pieniędzy na ten cel, w wysokości 2 mld zł, będzie pochodzić z Funduszu Modernizacyjnego (FM) – nowego instrumentu Unii Europejskiej skierowanego na unowocześnianie sieci energetycznych i poprawę efektywności energetycznej.
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej jest krajowym operatorem unijnego Funduszu Modernizacyjnego, czyli ma zarządzać polską częścią strumienia środków na rzecz modernizacji sektora energii w państwach UE o największych wyzwaniach związanych z realizacją unijnych celów redukcji emisji gazów cieplarnianych. Fundusz Modernizacyjny będzie zasilany ze sprzedaży uprawnień do emisji CO2 z unijnej puli, a nasz kraj do 2030 r. otrzyma 43 proc. środków zaplanowanych przez Unię Europejską. W dużej mierze zostaną one wykorzystane właśnie na wsparcie inwestycji polegających na budowie nowoczesnych i wydajnych spalarni odpadów komunalnych.
Jak podaje NFOŚiGW, środki finansowe zgromadzone na rachunku FM przyczynią się do jeszcze skuteczniejszej i znacznie szerzej zakrojonej realizacji programu priorytetowego „Racjonalna gospodarka odpadami”, a ściślej jego części 3. pod nazwą „Wykorzystanie paliw alternatywnych na cele energetyczne”. Narodowy Fundusz w grudniu 2021 r. uruchomił kolejny nabór wniosków o dofinansowanie budowy instalacji termicznego przekształcania odpadów. Teraz, dzięki wyasygnowaniu dodatkowych 2 mld zł na ten cel, poprzez inwestycje w nowoczesne spalarnie odpadów polskie elektrociepłownie będą mogły łatwiej i szybciej korzystać z paliwa alternatywnego. Oprócz korzyści ekonomicznych, wzrost alokacji da również niebagatelny efekt ekologiczny poprzez zwiększenie produkcji ciepła i energii elektrycznej w wyniku spalania odpadów komunalnych niemożliwych do zagospodarowania w inny sposób.
Racjonalna gospodarka odpadami jest jednym z priorytetów w ekologicznej polityce państwa, w tym rozwój nowoczesnych systemów termicznego przekształcania odpadów. W Polsce wytwarza się rocznie ponad 13 mln ton odpadów komunalnych, a spora ich część nie nadaje się do recyklingu, ale może być wykorzystana jako paliwo alternatywne. Instalacje spalania stanowią ostatnie, lecz istotne ogniwo w łańcuchu gospodarki odpadami.
Dzięki ekologicznej technologii termicznego przetwarzania, zalegające do tej pory odpady przestają być uciążliwym problemem, a stają się cennym zasobem, z którego można uzyskiwać energię. Taka możliwość pozwoli ustabilizować ilość odpadów wytwarzanych w naszym kraju i rozwinąć krajową gospodarkę odpadową. Elektrociepłownie na odpady to bowiem obiekty bezpieczne i wpisujące się w ideę zrównoważonego rozwoju. Efekt synergii przy produkcji ciepła i energii elektrycznej z odpadów komunalnych daje możliwość dywersyfikacji polskiego miksu paliwowego i zmniejszenie ilości spalanego węgla, a tym samym ograniczenie emisji do atmosfery szkodliwych substancji. Eksperci podkreślają, że potencjał energetyczny zawarty w paliwach alternatywnych nie powinien być marnowany.
Celem 3. części wdrażanego przez NFOŚiGW programu „Racjonalna gospodarka odpadami” jest realizacja (w latach 2020-2030) zasad ekologicznego postępowania ze „śmieciami” poprzez tworzenie i utrzymywanie wystarczającej sieci instalacji termicznego zagospodarowywania odpadów i wspieranie inwestycji w modernizację systemów energetycznych i poprawę efektywności energetycznej. Aby możliwe było w Polsce szersze wykorzystanie „śmieciowych” paliw alternatywnych na cele energetyczne, Narodowy Fundusz oferuje przedsiębiorcom wsparcie polegające na dofinansowaniu budowy, rozbudowy lub modernizacji już istniejących spalarni odpadów komunalnych, które mogą wytwarzać energię w warunkach wysokosprawnej kogeneracji, po ich podłączeniu do sieci.
Podejmowanie przez potencjalnych inwestorów kosztownych i dalekosiężnych decyzji inwestycyjnych oraz intensyfikacja przygotowań do realizacji zamierzeń uwarunkowana jest w głównej mierze dostępnością finansowania. Dopiero więc ogłoszenie przez NFOŚiGW (6 grudnia 2021 r.) wspomnianego wyżej naboru, z początkowym budżetem w wysokości 1 mld zł, skłoniło przedsiębiorców do konkretyzacji przedsięwzięć „spalarniowych”. Wnioski o dofinansowanie napływają do Narodowego Funduszu w miarę rozwijania przez firmy z branży odpadowej i ciepłowniczej planów inwestycyjnych. Obecne zwiększenie z FM puli pieniędzy na ten cel o 2 mld zł każe zakładać, że inwestorzy jeszcze śmielej będą projektować budowę czy modernizację spalarni.
Źródło: NFOŚiGW
