W Radzie Rynku Pracy zamierzam przyjąć postawę aktywną i zaangażowaną. Chciałbym, aby głos samorządów był w debacie naprawdę słyszalny – mówi Starosta Będziński Sebastian Szaleniec.
Panie Starosto – jako reprezentant Związku Powiatów Polskich – w bieżącym miesiącu został Pan powołany na członka Rady Rynku Pracy przy Ministrze właściwym ds. pracy. Jakie ma to dla Pana znaczenie?
Powołanie do Rady Rynku Pracy odbieram jako ogromny zaszczyt i wyraz zaufania. To dla mnie bardzo ważne, że mogę reprezentować Związek Powiatów Polskich w gremium, które ma realny wpływ na kształtowanie polityki zatrudnienia i rozwoju zawodowego w Polsce. To jednocześnie wyróżnienie i zobowiązanie – wiem, że decyzje podejmowane w Radzie mają bezpośrednie przełożenie na funkcjonowanie samorządów, instytucji publicznych oraz przede wszystkim na życie i przyszłość osób poszukujących pracy, pracowników i pracodawców.
Powiedział Pan o realnym wpływie Rady na kształtowanie polityki zatrudnienia i rozwoju zawodowego w Polsce. Proszę przybliżyć naszym czytelnikom jej kompetencje.
Rada Rynku Pracy to organ opiniodawczo-doradczy ministra właściwego do spraw pracy w zakresie aktywności zawodowej, wspierania zatrudnienia oraz rynku pracy. Jest swoistą platformą współpracy między przedstawicielami administracji rządowej, samorządowej, pracodawców, pracowników, organizacji pozarządowych i środowiska naukowego. Jej zadaniem jest też włączanie partnerów społecznych w kształtowanie polityki rynku pracy. Do najważniejszych kompetencji Rady Rynku Pracy należą między innymi: inspirowanie przedsięwzięć zmierzających do pełnego i produktywnego zatrudnienia i rozwoju zasobów ludzkich, wzmacnianie integracji i solidarności społecznej oraz zwiększanie mobilności na rynku pracy; opiniowanie rocznych sprawozdań z działalności Funduszu Pracy, a także ocena racjonalności gospodarki środkami tego funduszu; opiniowanie projektów aktów prawnych dotyczących aktywności zawodowej, wspierania zatrudnienia oraz rynku pracy, a także wyrażanie opinii o podziale i priorytetach wydatkowania środków Krajowego Funduszu Szkoleniowego.
Jak możemy zauważyć, w praktyce oznacza to, że mimo iż Rada nie podejmuje decyzji wiążących, to jej opinie, stanowiska i rekomendacje mają istotny wpływ na kształtowanie rozwiązań prawnych i finansowych w polityce rynku pracy.
Zapewne śledził Pan prace Rady. Jak ten wpływ wyglądał dotychczas?
Tak, śledziłem – zwłaszcza te związane z priorytetami wydatkowania środków Krajowego Funduszu Szkoleniowego. To właśnie opinie Rady w tym obszarze miały bezpośrednie przełożenie na działania także w powiecie będzińskim. Dzięki wyznaczonym kierunkom możliwe było dofinansowanie szkoleń dla pracowników i pracodawców z branż, które są szczególnie istotne na naszym lokalnym rynku – jak energetyka, logistyka czy usługi budowlane. To realnie wzmocniło potencjał firm działających w regionie i zwiększyło szanse mieszkańców na podnoszenie kwalifikacji zgodnych z potrzebami gospodarki. Oceniam działalność Rady pozytywnie – jej opinie pokazują, że potrafi łączyć perspektywę krajową z wyzwaniami lokalnymi. Dla mnie ważne jest właśnie to, by głos samorządów był w tej dyskusji słyszalny i by polityka zatrudnienia przekładała się na konkretne, praktyczne rozwiązania w powiatach takich jak będziński. Widziałem w praktyce, jak te rekomendacje ułatwiały wdrażanie programów aktywizacyjnych i jak zwiększały możliwości współpracy urzędów pracy z lokalnymi przedsiębiorcami.
Rola Rady Rynku Pracy nie jest bezpośrednio decyzyjna – faktycznie nie podejmuje ona aktów prawnych ani wiążących decyzji finansowych. Jednak, w praktyce, jej znaczenie jest daleko większe, niż mogłoby się wydawać na pierwszy rzut oka. Opinie, stanowiska i rekomendacje Rady mają realny wpływ na kształtowanie rozwiązań prawnych i finansowych w polityce rynku pracy, zwłaszcza w obszarach takich jak priorytety wydatkowania Krajowego Funduszu Szkoleniowego, wdrażanie programów aktywizacyjnych czy kierunki wsparcia dla urzędów pracy i samorządów. Moim zdaniem, Rada ma potencjał, by stać się jeszcze skuteczniejszym narzędziem dialogu między administracją rządową, samorządami, pracodawcami i partnerami społecznymi. Chciałbym, aby jej głos był jeszcze silniejszy i lepiej przekładał się na konkretne rozwiązania odpowiadające potrzebom lokalnych samorządów i mieszkańców. Wierzę, że przy większym wzmocnieniu dialogu Rada może skutecznie wpływać na decyzje na poziomie krajowym i lokalnym. Krótko mówiąc: znaczenie Rady jest realne, a przy odpowiednim wzmocnieniu dialogu i wymiany doświadczeń mogłaby jeszcze skuteczniej kształtować politykę rynku pracy w całym kraju.
Jaki ma Pan pomysł na swoje członkostwo w Radzie?
W Radzie Rynku Pracy zamierzam przyjąć postawę aktywną i zaangażowaną, jak zresztą w całej mojej dotychczasowej samorządowej podróży. Jako przedstawiciel Związku Powiatów Polskich chciałbym, aby głos samorządów był w debacie naprawdę słyszalny i przekładał się na praktyczne działania. Jednym z problemów, z którymi borykają się polskie powiaty, jest trudność w dopasowaniu lokalnych programów szkoleniowych do realnych potrzeb pracodawców i osób poszukujących pracy – zwłaszcza w sektorach, które szybko się rozwijają, jak logistyka, transport czy opieka nad osobami starszymi. Chciałbym w związku z tym zainicjować w Radzie dyskusję o tym, jak zwiększyć elastyczność programów rynku pracy i szkoleniowych, tak aby samorządy mogły szybciej reagować na zmieniające się potrzeby lokalnych rynków pracy. Ważne jest, aby środki, np. z Krajowego Funduszu Szkoleniowego, trafiały tam, gdzie rzeczywiście przynoszą największy efekt – zarówno dla pracowników, jak i pracodawców. W praktyce oznaczałoby to lepszą współpracę urzędów pracy z lokalnymi przedsiębiorcami, większe i skuteczniejsze wykorzystanie danych o potrzebach rynku i promowanie szkoleń zgodnych z lokalnymi strategiami rozwoju zawodowego. W ten sposób chciałbym przyczynić się do tego, by Rada była nie tylko forum opiniodawczym, ale miejscem, gdzie powstają realne, możliwe do wdrożenia rozwiązania, które poprawiają funkcjonowanie rynku pracy w powiatach i, co ważne, mają wymierny wpływ na życie ludzi.
Jak wspominałem, czuję ogromny zaszczyt z powołania do Rady Rynku Pracy i traktuję to jako zobowiązanie do aktywnego reprezentowania Związku Powiatów Polskich. Chcę wnosić do rady doświadczenie samorządów, inicjować dyskusje o realnych potrzebach lokalnych rynków pracy i promować działania, które łączą skuteczność z inkluzywnością – od wspierania młodych osób bez doświadczenia, przez seniorów, po przedsiębiorców. Wierzę, że dobrze zaprojektowana współpraca między samorządami, organizacjami pozarządowymi i podmiotami ekonomii społecznej nie tylko rozwija rynek pracy, ale jest też inwestycją w kapitał najcenniejszy – ludzi.
Które z Pana dotychczasowych doświadczeń będą szczególnie procentować podczas pełnienia funkcji w Radzie?
Rynek pracy i funkcjonowanie publicznych służb zatrudnienia to obszar, który znam nie tylko teoretycznie, ale i praktycznie. Miałem bowiem okazję pracować w powiatowym urzędzie pracy jako zastępca dyrektora do spraw organizacyjno-prawnych. To doświadczenie pozwoliło mi z bliska zobaczyć, jak istotną rolę pełnią powiatowe urzędy pracy w procesie aktywizacji zawodowej, jak duże znaczenie mają programy rynku pracy i jak ważna jest dobra współpraca między instytucjami centralnymi, samorządami i partnerami społecznymi. Dzięki temu lepiej rozumiem zarówno codzienne wyzwania, z jakimi mierzą się urzędy pracy, jak i oczekiwania osób, które korzystają z ich wsparcia. Dlatego przyjmuję to powołanie z pełną świadomością odpowiedzialności, jaka się z nim wiąże. Chciałbym wykorzystać swoje doświadczenie, aby wzmacniać pozycję samorządów w systemie rynku pracy, zabiegać o to, by rozwiązania legislacyjne były jak najbardziej praktyczne i odpowiadały na realne potrzeby, a także by współpraca wszystkich zainteresowanych – od administracji rządowej, przez jednostki samorządu, po partnerów społecznych – była jak najbardziej efektywna. Wierzę, że moje dotychczasowe zaangażowanie i znajomość funkcjonowania publicznych służb zatrudnienia pozwolą mi wnieść do Rady wartość merytoryczną i praktyczną perspektywę.
Podzieli się Pan swoimi przemyśleniami na temat obecnego rynku pracy?
Obecna sytuacja na rynku pracy w Polsce pokazuje, że wiele działań podejmowanych przez rząd i instytucje rynku pracy, w tym Fundusz Pracy, przynosi realne efekty, ale jednocześnie nadal stoi przed nami szereg wyzwań. Jak wcześniej wspominałem, pozytywnie oceniam rozwój form wsparcia aktywizacji zawodowej, w tym programy szkoleniowe finansowane z Krajowego Funduszu Szkoleniowego, które pozwalają pracownikom podnosić kwalifikacje i dostosowywać je do potrzeb dynamicznie zmieniającego się rynku. Gołym okiem widać, że rośnie świadomość znaczenia współpracy między samorządami, pracodawcami, instytucjami edukacyjnymi i organizacjami pozarządowymi, co jest kluczowe dla skutecznej polityki zatrudnienia. Istnieją również przykłady dobrych praktyk wykraczających ponad statutowe działania w obszarze rynku pracy, o których warto mówić. Powiat będziński od lat otrzymuje nagrody za nietypowe działania aktywizacyjne różnych grup społecznych i zawodowych – wydawnictwa zawodoznawcze dla dzieci w wieku przedszkolnym czy publikacje wspierające młodzież w procesie wyboru swojej drogi zawodowej. Współpracujemy zarówno z lokalnymi przedsiębiorcami, jak i organizacjami pozarządowymi, tworząc programy stażowe, doradcze i szkoleniowe. Nasze działania skierowane są do osób na różnych etapach rozwoju zawodowego – od młodych ludzi bez doświadczenia na rynku pracy, poprzez osoby powracające do aktywności zawodowej, aż po osoby z grup wrażliwych – seniorów i emerytów, którzy chcą pozostać aktywni zawodowo lub społecznie, oraz osoby z niepełnosprawnościami. Szczególnym powodzeniem cieszą się także dotacje na rozpoczęcie działalności gospodarczej, co pokazuje, że w tym obszarze również rozwijamy się dynamicznie – od lat stawiamy na przedsiębiorczość. Taka szeroka perspektywa pozwala skuteczniej docierać do różnych grup i zwiększa efektywność działań aktywizacyjnych, i taką właśnie perspektywę chciałbym zaimplementować podczas swojej kadencji w RRP. Moim zdaniem, kluczem do dalszego sukcesu jest wzmocnienie roli powiatów w planowaniu działań rynku pracy, większa elastyczność form wsparcia oraz szersze włączanie organizacji pozarządowych i podmiotów ekonomii społecznej w proces tworzenia programów. Dzięki temu polityka zatrudnienia będzie bardziej spójna, praktyczna i realnie poprawi sytuację zarówno pracowników, jak i pracodawców.
Dziękuję za rozmowę.
Sebastian Szaleniec – urodził się 27 grudnia 1980 roku w Dąbrowie Górniczej. Od dziecka związany jest z powiatem będzińskim i jego lokalną społecznością. Z wykształcenia jest magistrem marketingu i zarządzania, a z pasji – społecznikiem. Jest absolwentem Akademii WSB w Dąbrowie Górniczej. Od 2004 roku związany jest z samorządem. Swoją karierę zawodową rozpoczął na stanowisku pośrednika pracy na Akademii Ekonomicznej w Katowicach. W 2010 roku ukończył podyplomowe studia z zakresu pośrednictwa pracy, a następnie szereg szkoleń z zakresu prawa pracy, finansów publicznych, zamówień publicznych, postępowania administracyjnego. Wiedza, którą zdobył w procesie edukacji była pomocna podczas pełnienia funkcji zastępcy dyrektora ds. organizacyjno-prawnych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Będzinie, gdzie koordynował i nadzorował realizację zadań statutowych placówki. W 2011 roku został wyróżniony przez Marszałka Województwa Śląskiego za działanie w zakresie tworzenia nowoczesnych służb zatrudnienia. W marcu 2013 roku został Członkiem Zarządu Powiatu Będzińskiego. W listopadzie 2014 roku został wybrany na Radnego Rady Powiatu Będzińskiego na kadencję 2014-2018, drugi raz taki mandat otrzymał na kolejną kadencję 2018-2023. W trakcie kariery zawodowej był Prezesem Zarządu PTHU Interpromex sp. z o.o. Pełnił również funkcję Pełnomocnika Prezydenta Będzina. 16 lutego 2017 roku, decyzją Rady Powiatu Będzińskiego został powołany na stanowisko Wicestarosty Będzińskiego. Od 2018 roku pełni funkcję Starosty Będzińskiego. W 2024 roku został wybrany na Członka Śląskiego Zarządu Gmin i Powiatów.
Jego działalność została wielokrotnie uhonorowana. Został odznaczony Krzyżem Honorowym Pro Syria (2019), Nagrodą Burmistrza Miasta Czeladź „Pierścień Saturna” (2020), odznaką Zarządu Głównego PZW- Zasłużony dla Polskiego Związku Wędkarskiego (2021), Honorową Odznaką Prezydium Zarządu Głównego NSZZ Policjantów (2023), Krzyżem Niepodległości z Gwiazdą kl. 1 (2023), Odznaką „Zasłużony dla Polskiego Towarzystwa Turystyczno- Krajoznawczego” (2023), Brązowym Medalem za zasługi dla obronności kraju (2024), Brązowym Medalem za zasługi dla Policji (2024) oraz Medalem 100-lecia Śląskiej Policji (2024). W roku 2025 został odznaczony Uchwałą Prezydium Zarządu Oddziału Wojewódzkiego Związku OSP RP Brązowym Medalem „Za zasługi dla pożarnictwa”, Brązową Odznaką „Zasłużony dla ochrony przeciwpożarowej” oraz Brązowym Medalem „In Caritate Serivire” nadanym przez Dyrektora Caritas Polska.
