Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych (UODO) Mirosław Wróblewski zwrócił się do wicepremiera i ministra cyfryzacji Krzysztofa Gawkowskiego z wnioskiem o rozważenie nowelizacji przepisów ustawy o ewidencji ludności. Chodzi o umożliwienie rodzicom lub opiekunom prawnym zastrzegania numeru PESEL osób małoletnich.

Jak wskazuje prezes UODO, obecne przepisy pozostawiają istotną lukę w systemie ochrony danych dzieci, które – mimo że coraz częściej stają się celem cyberprzestępców – nie mają prawnej możliwości zabezpieczenia swojego PESEL-u.

Dzieci bez ochrony przed kradzieżą tożsamości?
Wątpliwości w tym zakresie zgłaszane były już wcześniej – w 2023 roku UODO przekazał swoje uwagi do Kancelarii Premiera na etapie opiniowania ustawy o zapobieganiu kradzieży tożsamości. Wówczas zwrócono uwagę, że osoby małoletnie, mimo że mogą dokonywać niektórych czynności prawnych, nie zostały objęte możliwością zastrzegania numeru PESEL. Tymczasem ich dane są szczególnie narażone na nieuprawnione wykorzystanie.

Aktualne przepisy umożliwiają zastrzeżenie numeru PESEL jedynie osobom pełnoletnim. W przypadku osób dorosłych niemających pełnej zdolności do czynności prawnych – np. z powodów zdrowotnych – taką możliwość mają ich opiekunowie lub kuratorzy. Analogicznego rozwiązania nie przewidziano jednak w przypadku dzieci, co zdaniem UODO jest nieuzasadnione i wymaga zmiany.

Czas na legislacyjne doprecyzowanie
Jak podkreśla Mirosław Wróblewski, rozwiązania przewidujące działanie rodziców w imieniu dziecka funkcjonują już w innych aktach prawnych – np. w przepisach o dowodach osobistych czy dokumentach paszportowych. Tam rodzic lub opiekun może złożyć wniosek o wydanie lub unieważnienie dokumentu. Zasady te powinny znaleźć odpowiednik także w ustawie o ewidencji ludności – w kontekście rejestru zastrzeżeń numeru PESEL.

– Zabezpieczenie danych małoletnich ma szczególne znaczenie w dobie cyfryzacji i rosnącej liczby przestępstw tożsamościowych. Dzieci nie powinny pozostawać bez skutecznych narzędzi ochrony – argumentuje prezes UODO.

W piśmie do ministra cyfryzacji prezes UODO deklaruje gotowość do eksperckiego wsparcia, jeśli decyzja o pracach legislacyjnych zostanie podjęta.

Źródło: IP UODO