21 lipca br. odbyło się posiedzenie sejmowej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, podczas którego omówiona została informacja o funkcjonowaniu spółdzielni socjalnych, a także rozpatrzenie informacji o funkcjonowaniu Centrów Klubów Integracji Społecznej.

Informacja dotyczy funkcjonowaniu spółdzielni socjalnych za rok 2019. W tym czasie aktywnie działało 1547 spółdzielni socjalnych, które zatrudniały 16 tys. osób, z czego 21% pracowników posiadało orzeczenie o niepełnosprawności. Większość pracowników, bo aż 60% to kobiety. W spółdzielniach socjalnych 67% zatrudnionych jest na umowę o prace. Ponad 605 spółdzielni prowadziło działalność w następujących pięciu obszarach: przetwórstwo przemysłowe, handel hurtowy i detaliczny, usługi administracyjne i wspierające, budownictwo oraz gastronomia i zakwaterowanie.

Większość spółdzielni funkcjonowało na rynku od 5-8 lat. Główne instrumenty finansowe wsparcia spółdzielni socjalnych to środki PFRON, Fundusz Pracy, Krajowy Fundusz Szkoleniowy oraz środki z UE. Spółdzielnie socjalne w pandemii mogły skorzystać z instrumentów wsparcia tj. dopłaty do wynagrodzeń, jednorazowe pożyczki oraz 3 miesięczne zwolnienie z opłacania składek ubezpieczenia społecznego.

W przyszłości dla wsparcia spółdzielni socjalnych przewiduje się podjęcie działań promocyjnych, przy wykorzystaniu środków z EFS. Planowane jest także wsparcie sektora ekonomii społecznej w ramach krajowego planu odbudowy, jest propozycja inwestycji na ponad 200 mln zł na wparcie ekonomii społecznej - w ramach tych działań planowane jest wsparcie inwestycyjne.

Obecnie liczba spółdzielni jest rosnąca i w miarę stabilna. Jak w każdej grupie przedsiębiorców, pewne podmioty nie do końca trafiają z kwestią rynku i cześć z nich przestaje istnieć, ale procentowo jest to podobna skala jak w przypadku innych przedsiębiorców.

Jeżeli chodzi o wykorzystanie aspektów społecznych i klauzul społecznych w zamówieniach publicznych realizowanych na rzecz administracji państwowej to ta liczba mogła by być znacząco wyższa. Planowane są działania które zwiększa rozpoznawalność spółdzielni socjalnych.

Jeśli chodzi o centra i kluby integracji społecznych to w 2019 r. funkcjonowało ich prawie 500, a obecnie liczba ta przekroczyła 500. Większość z podmiotów stanowią KIS tj. 296 jednostki, CIS było 202. Uczestnikami tych podmiotów są głównie osoby długotrwale bezrobotne 4,7 tys., osoby uzależnione od alkoholu 1,6 tys. oraz osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności 1,4 tys. Ogólna liczba zatrudnionych w KIS i CIS to 11,6 tys. osób. Zajęć organizowanych przez KIS korzystało 8,9 tys. osób.

W zakresie zmian zaproponowano aby: podnieść wysokość świadczenia integracyjnego pobieranego przez osoby uczestniczące w zajęciach, uelastycznienie czasu uczestnictwa w CIS, z racji tego że są to osoby o różnorakich problemach – 30 godzin tygodniowo, rezygnacja z przesłanki ubóstwa w przypadku kierowania przez OPS do CIS, umożliwienia korzystania z dotacji na wyposażenie oraz  skróceniu okresu zatrudnienia przy zatrudnieniu wspieranym do 6 miesięcy.