27 maja br. senacka Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej spotkała się z inicjatywy gmin uzdrowiskowych. Rozmawiano o sytuacji w dobie pandemii. „Uzdrowiska to misja” – przekonywali przedstawiciele gmin.

Prezes Stowarzyszenia Gmin Uzdrowiskowych RP przedstawił podsumowanie sytuacji, w jakiej znalazły się gminy uzdrowiskowe w czasie pandemii. W okresie pandemii, w przypadku uzdrowisk 90 procent ich gospodarki całkowicie zamarło. Doprowadziło to do tego, że uzdrowiska najbardziej w skali kraju odczuły negatywne skutki finansowe w związku z COVID-19. Podkreślono, że w KPO nie zostało zapisane żadne wsparcie dla gmin uzdrowiskowych pomimo jednoznacznego stanowiska w tej sprawie Ministerstwa Rozwoju i deklaracji wicepremiera Jarosława Gowina. Prezes SGU RP mówił także o tym, że gminy uzdrowiskowe nie otrzymały żadnego wsparcia finansowego w ramach tarcz antykryzysowych. Wiele gmin uzdrowiskowych nie otrzymało także wsparcia w ramach II i III naboru Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych. Brak wsparcia dla tych gmin będzie oznaczał pogłębianie katastrofalnej sytuacji finansowej, gwałtowne zahamowanie inwestycji rozwojowych czy obniżanie standardu usług publicznych.

Przedstawiciele gmin uzdrowiskowych podkreślali, że apelowali do premiera o utrzymanie dotacji uzdrowiskowej. Byli także zgodni co do tego, że martwiący jest brak zapisu na temat wsparcia dla gmin uzdrowiskowych w KPO. Marek Wójcik ze Związku Miast Polskich podkreślał, że wsparcie nie może być jedynie punktowe i jednorazowe. Zaapelował też o uwzględnienie potencjalnej korekty naliczania dotacji dla gmin.

Do zgłaszanych problemów ustosunkował się wiceminister zdrowia. Mówił, że ze względu na COVID-19 uzdrowiska były dwukrotnie zamykane. Za względu na sytuację epidemiczną, okres rozliczeniowy został przesunięty do końca roku.

Głos zabrał również Marek Wiewióra z Ministerstwa Finansów. Wskazał, że dochody własne gmin uzdrowiskowych wzrosły prawie o 190 mln zł. Wpływy z podatku dochodowego PIT zmniejszyły się jednak o 44 mln. Powołano się też na wpływy z subwencji ogólnej i wzrost subwencji oświatowej. Marek Wiewióra mówił też o wysokim wzroście dochodów majątkowych w przypadku gmin uzdrowiskowych, co wynikało z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych. Stwierdził również, że pomimo trudnej sytuacji związanej z COVID-19, sytuacja finansowa gmin uzdrowiskowych była stabilna i pozwalała na realizację ich budżetów.

Do wypowiedzi odniósł się przewodniczący Komisji, Zygmunt Frankiewicz. Zwrócił uwagę na szybko rosnące wydatki. Zdaniem przewodniczącego, powoływanie się na wzrost subwencji oświatowej i Fundusz Inwestycji Lokalnych brzmi jak prowokacja. Subwencja oświatowa nie nadąża za kosztami, natomiast RFIL został rozdzielony nieuczciwie.

Przedstawiciele samorządów podkreślali z kolei drastyczne zmniejszenie się dochodów bieżących gmin.

Podczas posiedzenia Komisji przedstawiciele gmin uzdrowiskowych zaprezentowali też apel skierowany do rządu. Podkreślono w nim, że uruchomienie wsparcia jedynie dla gmin z południa Polski było rażąco niesprawiedliwe dla innych regionów. Stąd apel, by rząd ponownie zrewidował swoje podejście do uzdrowisk. „Zwracamy się z apelem, aby dotacja z budżetu państwa dla gmin uzdrowiskowych w 2022 roku została określona na podstawie wskaźników z 2019 roku, czyli sprzed wybuchu pandemii COVID-19, co będzie gwarancją rekompensaty z tytułu utraconych dochodów” – czytamy w apelu. Zaakcentowano również, że spadek dochodów wpłynie na dalszy rozwój uzdrowisk i ich utrzymanie, które będą bardzo potrzebne w walce ze skutkami pandemii. Zaapelowano o umorzenie lub zastosowanie abolicji zaliczek wypłaconych przez NFZ podmiotom uzdrowiskowym w 2020 roku.

Komisja poparła apel wystosowany przez samorządy.