Sejmowa komisja samorządu terytorialnego wysłuchała informacji resortu rozwoju i marszałka województwa mazowieckiego o podziale Mazowsza dla potrzeb wdrażania polityki spójności na dwa statystyczne regiony NUTS2. Podział wszedł w życie od początku bieżącego roku.
Wystąpienie rządu
Na posiedzeniu komisji 28 lutego wiceminister rozwoju Adam Hamryszczak przypomniał historię sprawy. Rząd polski wystąpił do Komisji Europejskiej o statystyczne wydzielenie dwóch NUTS2 w regionie mazowieckim jeszcze w 2015 r. Argumentowano potrzebą skuteczniejszego zarządzania polityką rozwoju regionalnego i efektywniejszym wdrażaniem funduszy unijnej polityki spójności. Mazowsze jest najdynamiczniej rozwijającym się regionem Polski i jednocześnie regionem o największych dysproporcjach lokalnych i subregionalnych. PKB na 1 mieszkańca wynosi dla Warszawy i jej najbliższego otoczenia 150 proc. średniej Unii Europejskiej i 290 proc. średniej regionu. Natomiast dla pozostałej części regionu poziom ten wynosi 60 proc. średniej unijnej. Poziom rozwoju subregionów Mazowsza można więc porównywać z poziomem rozwoju subregionów makroregionu Polski Wschodniej. Tymczasem polityka spójności kierowana do całego województwa mazowieckiego, zaliczanego w obecnym okresie polityki spójności wskutek wysokiego poziomu PKB do tzw. regionów rozwiniętych, nie dostrzega dużych dysproporcji wewnątrz regionu. Podział województwa, które dziś całe stanowi jednostkę NUTS2 na dwie statystyczne jednostki regionalne ma służyć przezwyciężeniu tego problemu.
Zgoda Komisji Europejskiej
Komisja Europejska przychyliła się do wniosku strony polskiej i w 2016 r. opublikowane zostało stosowne rozporządzenie 2016/2066 z 21 listopada 2016 r. zmieniające załączniki do rozporządzenia (WE) nr 1059/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ustalenia wspólnej klasyfikacji Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych (NUTS). Rozporządzeniem tym dokonano modyfikacji liczby NUTS2 m.in. w Irlandii, na Litwie i w Szkocji (jako NUTS2 uznano tam miasto Glasgow z jego obszarem funkcjonalnym), a także w Polsce. W przypadku naszego kraju utworzone zostały dwie nowe jednostki NUTS2: region warszawski-stołeczny, obejmujący Warszawę i 9 okolicznych powiatów oraz region mazowiecki-regionalny, obejmujący pozostałe 32 powiaty województwa.
Pozytywna reakcja samorządu województwa
Obecny na posiedzeniu komisji sejmowej marszałek mazowiecki Adam Struzik podziękował rządowi za konsekwencję w uzyskaniu nowego podziału statystycznego. Przypomniał, że samorząd Mazowsza zabiegał o to już od 2011 r. Z kolei wiceprzewodniczący komisji, poseł Grzegorz Wojciechowski z PiS stwierdził, iż utrzymujące się dysproporcje wewnątrz Mazowsza są dowodem na niepowodzenie dotychczasowej polityki spójności, ponieważ nie zniwelowała ona tych dysproporcji, a nawet mimo funduszy unijnych dysproporcje te pogłębiają się.