Polska popiera kierunek rozwiązań przedstawionych w projekcie Komisji Europejskiej, polegający na zmniejszaniu stawek minimalnych podatków od pojazdów. Pozytywnie należy odnieść się do możliwości obniżania stawek, jako sprzyjającej autonomii organów podatkowych administrujących podatkami w krajach członkowskich, wynika z projektu stanowiska dotyczącego Dyrektywa Rady zmieniająca dyrektywę 1999/62/WE w sprawie pobierania opłat za użytkowanie niektórych typów infrastruktury przez pojazdy ciężarowe w odniesieniu do niektórych przepisów w dziedzinie opodatkowania pojazdów.
Pozytywnie należy ocenić zaproponowane zmiany jako zgodne z celami określonymi w ogłoszonej w 2011 r. białej księdze dotyczącej transportu, w której wezwano do przejścia do pełnego stosowania zasady „zanieczyszczający płaci” i zasady „użytkownik płaci”, aby zapewnić bardziej zrównoważony transport i finansowanie infrastruktury. Samo posiadanie pojazdu, które jest związane z podatkami objętymi Dyrektywą 1999/62/WE nie ma bezpośredniego odniesienia do użytkowania infrastruktury drogowej. Przyjęte rozwiązanie przyczyni się do zwiększenia autonomii gmin, których dochód stanowią wpływy z podatku od środków transportowych. Stopniowa likwidacja stawek minimalnych sprzyja ogólnej zasadzie jak najszerszej autonomii samorządów przejawiającej się również w dziedzinie opodatkowania. Obecnie podatek od środków transportowych jest jedynym podatkiem lokalnym, w którym obowiązują minimalne stawki na poziomie wyższym niż stawka zerowa, wyznaczane przepisami unijnymi.
Proponowane rozwiązanie jest więc zgodne z ogólną zasadą dotyczącą ustalania stawek podatków lokalnych, gdzie określona ustawowo jest jedynie górna granica stawki, natomiast poszczególne samorządy mają prawo ustalania w drodze uchwały stawek obowiązujących na ich terenie. Możliwość obniżenia stawek minimalnych podatku od środków transportowych daje organom podatkowym więcej swobody w obniżaniu podatku od środków transportowych, stosownie do pkt 5 preambuły wniosku. Należy jednak podkreślić, że jeśli fakt obniżenia stawek minimalnych wynikających z Dyrektywy 1999/62/WE miałby nakazywać (zamiast umożliwiać) organom podatkowym odpowiednie obniżenie, byłoby to sprzeczne z obecnymi zasadami ustalania stawek podatku od środków transportowych przez gminy. W tym miejscu warto wskazać dane statystyczne dotyczące ustalania tych stawek przez samorządy. W 2016 r. wpływy z podatku od środków transportowych wyniosły nieco ponad 1 mld zł.
Proponowana zmiana Dyrektywy 1999/62/WE zakłada stopniową redukcję do zera wartości stawek minimalnych podatków od pojazdów ciężarowych, w pięciu etapach po 20 % obecnie obowiązujących minimów, na przestrzeni pięciu kolejnych lat. Oznaczać to będzie stopniowe zwiększanie autonomii podatkowej rad gmin w zakresie podatku od środków transportowych, aż do całkowitego zrównania uprawnień do kształtowania obciążeń podatkowych w odniesieniu do wszystkich typów pojazdów objętych tym podatkiem. Zmiana ta nie spowoduje bezpośrednich skutków dla budżetów gmin, stwarza bowiem wyłącznie możliwość uchwalenia przez rady gmin niższych stawek podatku od środków transportowych. Jednocześnie z uwagi na fakt, że podatek od środków transportowych jest wyłącznym dochodem gmin propozycja ta powinna zostać skonsultowana z przedstawicielami samorządu terytorialnego.
