W ramach KWRiST do zaopiniowania wpłynął projekt ustawy o finansowaniu wspólnej polityki rolnej na lata 2023-2027 zaproponowany przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Powodem nowelizacji jest potrzeba zapewnienia wyprzedzającego finansowania z budżetu państwa beneficjentom pomocy technicznej Planem Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027, zwanego dalej „PS WPR” w celu zapewnienia właściwego zarządzania, wdrażania PS WPR, w tym zapewnienia właściwego funkcjonowania krajowej sieci WPR.
W projekcie określono zasady uruchamiania środków na wyprzedzające finansowanie kosztów kwalifikowalnych oraz wyprzedające finansowanie pomocy w ramach interwencji objętych PS WPR oraz zadań określonych w art. 112 rozporządzenia PE i Rady (UE) 2021/2115 ustanawiającym przepisy dot. wsparcia planów strategicznych sporządzanych przez państwa członkowskie w ramach wspólnej polityki rolnej i finansowanych z Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji i z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. Mechanizm wyprzedzającego finansowania do wysokości środków współfinansowania krajowego z budżetu państwa był stosowany dotychczas w stosunkowo małym zakresie obejmując przede wszystkim działanie LEADER oraz wsparcie dla grup producentów rolnych. Dla PS WPR proponuje się znaczne rozszerzenie zakresu interwencji, w ramach których możliwe będzie skorzystanie z tego mechanizmu wsparcia. Uprawnieni do wnioskowania o ten rodzaj wyprzedzającego finansowania, zgodnie z założeniami projektu, będą beneficjenci wszystkich interwencji PS, w których współfinansowanie krajowe pochodzi ze środków budżetu państwa, z wyjątkiem interwencji obszarowych oraz instrumentów finansowych, o ile taka możliwość zostanie przewidziana w wytycznych dla poszczególnych interwencji i w konsekwencji w formularzu umowy o przyznaniu pomocy.
Zaliczki dla interwencji w ramach art. 73 i 77 rozporządzenia 2021/2115 będą uruchamiane zgodnie z art. 44 ust. 3 rozporządzenia (UE) 2021/2116 w wysokości 50% kwoty przyznanej pomocy. Dostępne będą dla beneficjentów następujących interwencji PS WPR:
- Inwestycje w gospodarstwach rolnych zwiększające konkurencyjność (dotacje);
- Inwestycje w gospodarstwach rolnych w zakresie OZE i poprawy efektywności energetycznej; Inwestycje zapobiegające rozprzestrzenianiu się ASF;
- Inwestycje przyczyniające się do ochrony środowiska i klimatu; Rozwój małych gospodarstw; Rozwój współpracy w ramach łańcucha wartości (dotacja) - w gospodarstwie;
- Rozwój współpracy w ramach łańcucha wartości (dotacja) - poza gospodarstwem;
- Inwestycje poprawiające dobrostan bydła i świń;
- LEADER/Rozwój Lokalny Kierowany przez Społeczność (RLKS);
- Współpraca Grup Operacyjnych EPI;
Wypłata zaliczki nastąpi jednorazowo lub w etapach zgodnie z zapotrzebowaniem na płatności w ramach realizowanych operacji. Mechanizm ten był już stosowany w PROW 2007-2013 i jest stosowany w ramach PROW 2014-2020.
Projekt ustawy przewiduje również możliwość wypłaty zaliczek przed dniem 1 grudnia każdego roku na płatności bezpośrednie, przejściowe wsparcie krajowe oraz z tytułu wsparcia w ramach interwencji związanych z rozwojem obszarów wiejskich, o których mowa w art. 65 ust. 2 rozporządzenia 2021/2116.
