Do rozpatrzenia na najbliższym posiedzeniu Zespołu ds. Ochrony Zdrowia i Polityki Społecznej skierowany został projekt ustawy o zmianie ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Celem wprowadzanej zmiany jest dostosowanie przepisów prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 września 2009 roku (sygn. akt P 46/07) poprzez wprowadzenie nowych rozwiązań w procedurze zatrzymywania prawa jazdy dłużnika alimentacyjnego.
Obecnie obowiązujące przepisy przewidują bowiem – jako środek wymuszający realizację obowiązków alimentacyjnych – przewidują obligatoryjne zatrzymywanie prawa jazdy dłużnikowi alimentacyjnemu, o ile ten uniemożliwia przeprowadzenie wywiadu alimentacyjnego lub odmówił złożenia oświadczenia majątkowego, zarejestrowania się w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotny albo poszukujący pracy, czy też przyjęcia – bez uzasadnionej przyczyny – propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, wykonywania prac społecznie użytecznych, prac interwencyjnych, robót publicznych, prac na zasadach robót publicznych albo udziału w szkoleniu, stażu lub przygotowaniu zawodowym dorosłych. Przyjęty tryb nie dopuszczał zatem odwołania od wniosku wójta dotyczącego zatrzymania prawa jazdy, jak również traktował wszystkich dłużników alimentacyjnych jednakowo, bez względu na ich sytuację osobistą. Tryb ten był zatem niezgodny ze standardami konstytucyjnymi.
Proponowana zmiana wprowadza zatem w miejsce obligatoryjnego zatrzymywania prawa jazdy postępowanie administracyjnego dotyczące uznania dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych. Postępowanie takie – zgodnie z ogólnymi zasadami polskiego prawa administracyjnego procesowego – będzie dwuinstancyjne. Dopiero w sytuacji, gdy decyzja o uznaniu dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych stanie się ostateczna, kierowany jest wniosek do starosty o zatrzymanie prawa jazdy. Dodatkowo następuje obostrzenie przesłanek uznania dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych – prócz wymienionych wcześniej nałożony zostaje warunek nie wywiązania się ze zobowiązań alimentacyjnych przez okres co najmniej 6 ostatnich miesięcy w kwocie nie niższej niż 30% kwoty bieżąco ustalonych alimentów.
Wydaje się, że zaproponowane zmiany stanowią stworzenie minimalnej, uzasadnionej ochrony interesu dłużnika alimentacyjnego.