Osoby śledzące procesy legislacyjne będą zapewne zadowolone ze zmian jakie wchodzą w życie w Sejmie. Zmieniony Regulamin prac tej izby parlamentu ma bowiem zwiększyć przejrzystość procedur prawodawczych i pozwalać na szersze analizy projektów.
Deklarowane Skutki Regulacji
Wnioskodawcy będą aktualnie wypełniać formularz, określony uchwałą Prezydium Sejmu, który ma zawierać deklarowane przez nich skutki regulacji. Jak przekonuje Kancelaria Sejmu, dzięki temu informacje, które muszą znaleźć się w uzasadnieniu projektu ustawy, będą podawane w sposób pełny i usystematyzowany. Jasne będzie co ma być celem uchwalenia ustawy, uzasadnienie merytoryczne, a także co się stanie, jeśli jednak Sejm nie zaakceptuje propozycji.
„W osobnych polach formularza projektodawcy będą też umieszczać inne wymagane informacje, np. o deklarowanych skutkach prawnych, społecznych, gospodarczych i finansowych rozwiązań, wskażą źródła ich finansowania, zadeklarują też m.in., czy projekt zawiera przepisy określające zasady podejmowania, wykonywania lub zakończenia działalności gospodarczej oraz czy jego wdrożenie spowoduje obciążenia administracyjne mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców. Wnioskodawcy będą musieli wskazać źródła danych i metodykę dokonywanych obliczeń, na podstawie których określili skutki wdrożenia projektu.” – informuje w komunikacie Kancelaria Sejmu.
Zmiany w kwestii przyśpieszonych procedur głosowań
Nowy Regulamin Sejmu uporządkował kwestię skracania procedur. Zmiana Regulaminu Sejmu spowodowała, że każde skrócenie procedury ustawodawczej i uchwałodawczej będzie wymagało złożenia uzasadnionego wniosku, który będzie obligatoryjnie rozpatrzony przez Sejm (lub komisję) w głosowaniu. Możliwe opcje przyśpieszenia prac legislacyjnych zostały zgrupowane w Regulaminie w jednym miejscu.
Uzasadnianie i publikacja poprawek
Wnioskodawcy będą musieli dołączyć do swoich poprawek (zgłaszanych zarówno w komisji, jak i w drugim czytaniu) uzasadnienie, które, oprócz konsekwencji dla tekstu ustawy, powinno dodatkowo wskazywać potrzebę i cel proponowanej zmiany. Teksty poprawek wraz z uzasadnieniami będą też w całości publikowane w Systemie Informacyjnym Sejmu.
Odnoszenie się do wysłuchania publicznego
W przypadku wysłuchania publicznego, autor projektu ustawy (ewentualnie jego przedstawiciel) będzie przedstawiać swoje stanowisko na posiedzeniu komisji po zakończeniu wystąpień uczestników wysłuchania albo sporządzi je na piśmie w ciągu 7 dni. Pisemne stanowisko będzie publikowane w Systemie Informacyjnym Sejmu.
Obowiązkowe konsultacje społeczne
Od 31 października, Marszałek Sejmu przed skierowaniem do pierwszego czytania poselskiego albo obywatelskiego projektu ustawy obowiązkowo będzie poddawał go konsultacjom społecznym. Odstępstwo od tej zasady będzie wyjątkiem. Marszałek będzie mógł też zdecydować o poddaniu konsultacjom projektów złożonych przez Senat lub Prezydenta RP. Uczestnicy konsultacji będą mieli 30 dni na zgłoszenie swoich uwag w formie elektronicznej. Zgłoszone uwagi będą udostępniane w Systemie Informacyjnym Sejmu.
Ocena skutków regulacji
Marszałek Sejmu przed skierowaniem poselskiego albo obywatelskiego projektu ustawy do pierwszego czytania obowiązkowo zarządzi sporządzenie przez Kancelarię Sejmu opinii w sprawie oceny skutków regulacji tego projektu. Dodatkowo będzie mógł to uczynić także w przypadku projektów senackich i prezydenckich.
Termin na rozpatrzenie projektu przez komisje
Od 31 października komisje sejmowe będą mieć 9 miesięcy od dnia przeprowadzenia pierwszego czytania na przedstawienie Sejmowi sprawozdania o skierowanym do nich projekcie ustawy lub uchwały. Wyjątkowo, na wniosek komisji, Marszałek Sejmu będzie mógł wydłużyć ten termin, jednak nie dłużej niż o 3 miesiące. Do tej pory Regulamin nie wskazywał terminu, do którego takie sprawozdanie ma zostać przedstawione.
Na podstawie komunikatu Kancelarii Sejmu z dnia 9 września 2024 r.
