Do Sejmu trafił rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw. Projektowane zmiany można podzielić na trzy grupy:
- Zmiany racjonalizujące proces zadłużania w samorządach i powiększenia przestrzeni do dokonywania wydatków
Projektowane regulacje umożliwiają dokonanie restrukturyzacji i wcześniejszej spłaty długu jednostek samorządu terytorialnego. W chwili obecnej możliwość restrukturyzacji zadłużenia zależy od nadwyżki w części bieżącej. Jeżeli jednostka samorządu terytorialnego (dalej zwana JST) nie ma odpowiedniej nadwyżki bieżącej z 3 ostatnich lat, to nie może dokonać spłaty zadłużenia, gdyż nie pozwala na to art. 243 ustawy. Samorząd może mieć jednak środki pochodzące np. ze zwrotu udzielonej pożyczki, które mógłby przeznaczyć na spłatę długów. Stąd zasadne jest umożliwienie JST wcześniejszej spłaty długu, w szczególności, jeżeli JST posiada środki finansowe w danym roku. Regulacja zawarta w art. 1 pkt 11 lit. b projektu ustawy (w części dotyczącej art. 243 ust. 3b ustawy o finansach publicznych) ma na celu umożliwienie zracjonalizowania gospodarki finansowej JST.
- Zmiany w zakresie uelastycznienia gospodarki finansowej
Obecnie rozwiązania prawne przewidują, że jedynie organ stanowiący może dokonywać zmian wydatków na realizację przedsięwzięć wieloletnich finansowanych z udziałem środków UE zarówno w przypadku potrzeby przeniesienia nakładów w ramach jednego roku budżetowego między działami, jak i potrzeby zmiany nakładów w poszczególnych latach. Dotychczasowe rozwiązania mogą zatem wpływać na obniżenie efektywności zarządzania środkami regionalnych programów operacyjnych, dla których instytucją zarządzającą jest zarząd województwa. W związku z tym proponowane są zmiany w art. 1 pkt 8 i 12 projektu ustawy, które mają na celu umożliwienie organowi wykonawczemu jednostki samorządu terytorialnego dokonywanie zmian w budżecie i wieloletniej prognozie finansowej jednostki w związku z realizacją projektów finansowanych z udziałem środków europejskich.
- Zmiany w zakresie kontroli poziomu zadłużenia
Obowiązujące mechanizmy prawne służące ograniczeniu i monitorowaniu poziomu zadłużenia jednostek samorządu terytorialnego są niewystarczające przede wszystkim wobec tzw. niestandardowych instrumentów finansowania, które obecnie nie podlegają ograniczeniom ustawowym, w szczególności w zakresie ich przeznaczenia, uzyskania stosownej opinii organu nadzoru czy zachowania limitów mierzonych wskaźnikiem spłaty zobowiązań przypadających na dany rok. Powyższe uznać należy za sytuację niebezpieczną, bowiem zastosowanie omawianych instrumentów na szerszą skalę może prowadzić do niekontrolowanego wzrostu zadłużenia samorządu terytorialnego, a także znaczącego zniekształcenia danych obrazujących sytuację finansową danej JST. Celem projektu ustawy jest więc wzmocnienie mechanizmów prawnych służących bezpieczeństwu finansowemu JST.
Całość zmian dostępna tutaj.
