Osobami usamodzielnionymi w świetle art. 88 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej są pełnoletni opuszczający dom pomocy społecznej dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie, dom dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży oraz okręgowy ośrodek wychowawczy. Usamodzielnionymi są także opuszczający zakład poprawczy, specjalny ośrodek wychowawczy, młodzieżowy ośrodek socjoterapii zapewniający całodobową opiekę i młodzieżowy ośrodek wychowawczy. Osoby usamodzielniane zostają objęte pomocą mającą na celu ich życiowe usamodzielnienie i integrację ze środowiskiem poprzez pracę socjalną, a także pomocą pieniężną na kontynuowanie nauki, pomocą na uzyskanie zatrudnienia, czy w zakresie zapewnienia odpowiednich warunków mieszkaniowych.

3 sierpnia 2012 r. do zaopiniowania wpłynął projekt rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie udzielania pomocy na usamodzielnienie, kontynuowanie nauki oraz zagospodarowanie. Rozporządzenie przewiduje zmiany, które muszą być wprowadzone na skutek rozszerzenia definicji osób usamodzielnionych o pełnoletnich opuszczających okręgowy ośrodek wychowawczy. Zmiana ma charakter techniczny i dookreśla sposób wyliczania wysokości pomocy pieniężnej na usamodzielnienie dla osób opuszczających okręgowe ośrodki wychowawcze.  

Akt zawiera przepisy określające warunki i tryb przyznawania pomocy pieniężnej na kontynuowanie nauki, wysokość tej pomocy oraz wartość i składniki pomocy na zagospodarowanie. Określa także wysokość tej pomocy oraz wartość, a także jej składniki, sposób przygotowania i realizacji indywidualnego programu usamodzielnienia oraz zadania opiekuna usamodzielnienia, z uwzględnieniem konieczności indywidualnej pracy z osobą usamodzielnianą, a także tryb zawieszania pomocy na usamodzielnienie i pomocy pieniężnej na kontynuowanie nauki.