Do rozpatrzenia na najbliższym posiedzeniu Zespołu ds. Obszarów Wiejskich, Wsi i Rolnictwa zostały ponownie skierowane założenia do projektu ustawy o zmianie ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych. Przypominamy, że Komisja Wspólna zajmowała się już tymi założeniami w styczniu bieżącego roku. Wówczas to zastrzeżenia strony samorządowej wzbudził pomysł zakreślenia starostom nieprzekraczalnego, rocznego terminu, w którym będą musieli uporządkować stan prawny wspólnot gruntowych sięgając do danych historycznych. Z oczywistych względów było to nie tylko trudne, lecz wręcz niewykonalne. W związku ze zgłoszonymi uwagami resort pierwotnie dokonał modyfikacji przewidywanych rozwiązań wskazując np. że do przywołanego rocznego terminu nie będzie się wliczało okresów zawieszenia postępowania wynikających np. z konieczności przeprowadzenia postępowań spadkowych.

Wersja aktualnie przedłożona do rozpatrzenia proponuje całkowicie inne rozwiązanie. Ustalenie stanu prawnego miałoby bowiem nastąpić w oparciu o stan aktualny, tj. uprawnionymi do udziału we wspólnocie gruntowej byłyby osoby fizyczne lub prawne posiadające gospodarstwa rolne, jeżeli nieprzerwanie od dnia 1 stycznia 2009 roku do dnia 31 grudnia 2011 roku faktycznie korzystały z tej wspólnoty. Jeżeli wspólnotą gruntową są lasy, grunty leśne albo nieużytki przeznaczone do zalesienia, uprawnionymi do udziału w takiej wspólnocie będą osoby fizyczne lub prawne zamieszkujące lub mające siedzibę na terenie miejscowości, w której znajdują się grunty stanowiące wspólnotę, lub osoby zamieszkujące na terenie innej miejscowości, a prowadzące gospodarstwo rolne, chyba że w okresie od dnia 1 stycznia 2009 roku do dnia 31 grudnia 2011 osoby te faktycznie ze wspólnoty nie korzystały.
Ustalenie, które nieruchomości stanowią wspólnotę gruntową bądź mienie gromadzkie oraz ustalenie wykazów uprawnionych do udziału we wspólnocie ma być dokonane – w oparciu o przedstawione powyżej kryteria – w terminie roku od dnia wejścia w życie ustawy. Organem właściwym w tym zakresie będą starostowie.
Przedłożona propozycja jest niewątpliwie interesująca z punktu widzenia pragmatycznego; przed skierowaniem do dalszych prac legislacyjnych wymaga jednak weryfikacji swojej konstytucyjności.