Czy dopuszczalne jest wykreślenie z dowodu rejestracyjnego pojazdu adnotacji o małżonku jako współwłaścicielu na wniosek drugiego małżonka?
Odpowiedź: Nie, chyba że wniosek ten jest konsekwencją wcześniejszego zdarzenia prawnego, którego konsekwencją jest przeniesienie pojazdu z majątku wspólnego do majątku odrębnego danego małżonka.
Uzasadnienie: Zadane pytanie jest konsekwencją zdarzających się przypadków, w których jedno z małżonków jako współwłaścicieli pojazdu wnosi o wykreślenie drugiego motywując to najczęściej względami ubezpieczeniowymi (niższa składka ubezpieczeniowa).
Odpowiadając na pytanie należy w pierwszej kolejności przypomnieć, że adnotacja dotycząca współwłaściciela pojazdu musi być odzwierciedleniem rzeczywistego stanu prawnego pojazdu (por. §11 ust. 1 pkt 30 lit. a i b rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 27 września 2003 roku w sprawie szczegółowych czynności organów w sprawach związanych z dopuszczeniem pojazdu do ruchu oraz wzorów dokumentów w tych sprawach). Oznacza to, że wniosek o dokonanie jej zmiany – w szczególności wykreślenia – nie wynikający ze zmiany stanu prawnego pojazdu bezwzględnie musi być odrzucony jako bezprzedmiotowy.
Jeśli małżonkowie chcą dokonać przesunięć między majątkiem wspólnym, a majątkami odrębnymi muszą tego dokonać poprzez czynność prawną. Co prawda w doktrynie sformułowano tezę, iż małżonkowie w trakcie trwania małżeństwa mogą dokonać takiej czynności jedynie poprzez tzw. intercyzę, wskazując, że dokonywanie takich przesunięć w drodze zwykłych umów może prowadzić do obejścia prawa wyrażającego się w faktycznym zniesieniu wspólności majątkowej, jednakże jest to pogląd niewielkiej części doktryny. Większość opowiada się za umożliwieniem takich zmian; co więcej – jest to poparte orzecznictwem. Sąd Najwyższy w uchwale z 10 kwietnia 1991 roku, sygn. III CZP 76/90 uznał bowiem, że w czasie trwania ustawowej wspólności majątkowej dopuszczalnej jest rozporządzenie przez małżonka przedmiotem wchodzącym w skład majątku wspólnego na rzecz majątku odrębnego drugiego małżonka.
Jeśli zatem małżonkowie z jakiegokolwiek względu pragną wykreślić jednego z nich z dowodu rejestracyjnego pojazdu muszą uprzednio dokonać odpowiedniej czynności prawnej – w większości wypadków będzie to darowizna – i wynikającą stąd zmianę własności zgłosić organowi rejestrującemu.
