Zmiany, które określono w założeniach, wynikają z potrzeby wdrożenia do prawa polskiego przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego dotyczących praw pasażerów w transporcie autobusowym i autokarowym. Przepisy tego rozporządzenia są obowiązują we wszystkich państwach członkowskich od 1 marca 2013 r. i mają zastosowanie do usług przewozu autobusami w komunikacji regularnej na odległość powyżej 250 km. Określają m.in. prawa pasażerów autobusów i autokarów odnoszące się do: odszkodowań i pomocy w razie wypadków, prawa osób niepełnosprawnych i osób o ograniczonej sprawności ruchowej do uzyskania pomocy w wyznaczonych terminalach, autokarach i autobusach oraz prawa do informacji dotyczących podróży (m.in. opóźnienia, zmiany trasy, odwołanie kursu autobusu).
Przepisy unijne zobowiązują państwa członkowskie do wyznaczenia krajowego organu odpowiedzialnego za egzekwowanie tych przepisów, wyznaczenia terminali autobusowych i autokarowych, w których możliwe będzie udzielanie pomocy osobom niepełnosprawnym lub osobom o ograniczonej sprawności ruchowej oraz ustanowienia sankcji za ich naruszenie.
Zgodnie z założeniami, organem odpowiedzialnym za egzekwowanie przepisów unijnego rozporządzenia w relacji przewoźnik-pasażer w przewozach międzynarodowych będzie organ wydający zezwolenia na wykonywanie przewozów osób w transporcie międzynarodowym. W przypadku transportu krajowego – odpowiedzialny będzie organizator publicznego transportu zbiorowego, właściwy ze względu na wydawanie uprawnień przewozowych. Będzie to najczęściej marszałek województwa, a nielicznych przypadkach – w zależności od przebiegu linii regularnej, na która wydawane jest zezwolenie – zarząd związku powiatów.
Natomiast odpowiedzialnym za egzekwowanie przepisów rozporządzenia dotyczących dworców autobusowych, funkcjonujących jako terminale do obsługi osób niepełnosprawnych i o ograniczonej sprawności ruchowej, organem odpowiedzialnym za ich egzekwowanie będzie marszałek województwa. Przewiduje się, że:
- dworzec autobusowy (stanowiący własność jednostki samorządu terytorialnego),
- w mieście liczącym powyżej 50 tys. mieszkańców,
obsługujący w roku kalendarzowym ponad 500 tys. pasażerówbędzie pełnił funkcję terminala autobusowego i autokarowego, w którym osoby niepełnosprawne i z ograniczoną sprawnością ruchową znajdą pomoc.
Dostosowanie terminali do wymagań unijnych będzie zadaniem własnym gminy. Takie rozstrzygnięcie jest zgodne z ustawą o publicznym transporcie zbiorowym, która przewiduje, że budowa, przebudowa i remont dworców autobusowych należy do jej zadań własnych.
Zakłada się, że źródłem finansowania wydatków związanych z dostosowaniem wyznaczonych terminali autobusowych i autokarowych będą opłaty pobieranych przez właścicieli dworców od operatorów lub przewoźników drogowych za korzystanie z dworców. Opłata za jedno zatrzymanie środka transportu na dworcu nie będzie mogła być wyższa niż 2 zł.
Ponadto właściciel dworca w miejscowości - niezależnie od liczby jej mieszkańców, formy własności oraz liczby obsługiwanych pasażerów - będzie mógł zwrócić się do władz samorządowych z wnioskiem o możliwość pełnienia przez dworzec funkcji terminala do obsługi osób niepełnosprawnych, pod warunkiem że poniesie wszystkie koszty związane z jego dostosowaniem. Jest to rozwiązanie korzystne dla małych miejscowości, gdzie mieszczą się np. sanatoria, uzdrowiska itp.
Zgodnie z założeniami, za nieprzestrzeganie przepisów rozporządzenia przewoźnik drogowy, właściciel terminalu, sprzedawca biletów, biuro podróży, organizator wycieczek będzie podlegał karze w wysokości nie większej niż 30 tys. zł. Szczegółowy katalog kar zostanie określony w załączniku do ustawy o transporcie drogowym.
Źródło: KPRM
