Nie pierwszy raz się zdarza, że po wejściu w życie nowych przepisów potrzeba czasu żeby ukształtowało się nowe orzecznictwo. Przedstawiamy dwa niedawne wyroki sądów administarcyjnych, których skrajnie różnie zinterpretowano art. 12 ustawy o kierujacych pojazdami. Oba wyroki są na razie nieprawomocne. 

 Wyrok WSA w Poznaniu z 2 lipca 2013 r. sygn. III SA/Po 834/13.

To, że skarżący posiadał uprawnienia przed wydaniem wyroku, co wynikało z jego prawa jazdy, obejmującego kat. A, B, B+ E, C, C + E i T, zaś Sąd prawomocnym wyrokiem z dnia 17 stycznia 2013 r. odebrał jedynie częściowo tzn. zakazał prowadzenia pojazdów mechanicznych kat. A, B, B + E i T nie oznacza, że w trakcie obowiązywania tego zakazu, skarżący może prowadzić pojazdy mechaniczne kat. C, C + E bowiem jest to zakazane, zakazem wprowadzonym przez ustawodawcę. Sąd karny nie musiał więc orzekać co do zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych kat. C, C + E, bo zakaz ten wynika bezpośrednio z ustawy.W uzasadnieniu wyroku wskazano, że zgodnie z art. 42 par. 1 Kodeksu karnego Sąd może orzec zakaz prowadzenia pojazdów określonego rodzaju w razie skazania osoby uczestniczącej w ruchu za przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, w szczególności jeżeli z okoliczności popełnionego przestępstwa wynika, że prowadzenie pojazdu przez tę osobę zagraża bezpieczeństwu w komunikacji. Właściwy organ administracji publicznej, który otrzymał odpis wyroku, zobowiązany jest cofnąć uprawnienia w orzeczonym zakresie. Nie może nadto wydać uprawnień w okresie obowiązywania zakazu (zob. M. Kulik, komentarz do art. 42 Kodeksu karnego, lex 2013).

Zdaniem Sądu nie ulega jednak wątpliwości, że cofnięto skarżącemu uprawnienia w określonym prawomocnym wyrokiem Sądu zakresie, niemniej ustawodawca wyraźnie wskazał w przepisie art. 12 ust. 2 pkt 2 i 3 ustawy, że prawo jazdy (jako dokument) nie może być wydane osobie ubiegającej się o wydanie prawa jazdy kategorii C i C + E w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych obejmującego uprawnienie w zakresie prawa jazdy kategorii B- co ma miejsce w rozpoznawanej sprawie.
Skarżący żądał od organu aby ten wydał jemu w czasie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych obejmującego uprawnienie w zakresie prawa jazdy kategorii B , wtórnik dokumentu uprawniający do prowadzenia pojazdów mechanicznych obejmujący uprawnienie w zakresie prawa jazdy kategorii C i C + E i organ słusznie odmówił jego wydania.

To, że skarżący posiadał uprawnienia przed wydaniem wyroku, co wynikało z jego prawa jazdy, obejmującego kat. A, B, B+ E, C, C + E i T, zaś Sąd prawomocnym wyrokiem z dnia 17.01.2013r. odebrał jedynie częściowo tzn. zakazał prowadzenia pojazdów mechanicznych kat. A, B, B + E i T nie oznacza, że w trakcie obowiązywania tego zakazu, skarżący może prowadzić pojazdy mechaniczne kat. C, C + E bowiem jest to zakazane, zakazem wprowadzonym przez ustawodawcę. Sąd karny nie musiał więc orzekać co do zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych kat. C, C + E, bo zakaz ten wynika bezpośrednio z ustawy.

Źródło: Orzecznictwo NSA

Wyrok WSA w Olsztynie z 12 czerwca 2013 r. sygn. II SA/Ol 337/13

W przepisach ustawy o kierujących pojazdami ustawodawca określił, iż prawo jazdy nie może być wydane osobie w stosunku do której orzeczony został prawomocnym wyrokiem sądu zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych w okresie obowiązywania tego zakazu (art. 12 ust. 1 pkt 2), a także osobie ubiegającej się o wydanie prawa jazdy kategorii B1 lub B w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych obejmującego uprawnienie w zakresie prawa jazdy kategorii AM, A1, A2 lub A (art. 12 ust. 2 pkt 1). W ocenie składu orzekającego w niniejszej sprawie przepisy te nie mają jednak zastosowanie do osób już posiadających uprawnienia do kierowania pojazdami kategorii B. Nie można bowiem przyjąć, że w wyniku wprowadzonych zmian, niezależnie od pozostałych regulacji prawnych odnoszących się do poruszanych kwestii, ustawodawca pozbawił wskazane osoby możliwości korzystania z uprawnień nabytych jeszcze pod rządami poprzednich regulacji prawnych, których to wraz wejściem w życie ustawy o kierujących pojazdami osoby te formalnie nie utraciły.

Stwierdzić należy, iż organy administracji publicznej dokonały wykładni rozszerzającej art. 12 ust. 1 pkt 2 w związku z ust. 2 pkt 1 ustawy o kierujących pojazdami i de facto – poprzez odmowę wydania prawa jazdy - pozbawiły skarżącego uprawnienia do prowadzenia pojazdów, nie objętych zakazem orzeczonym przez sąd karny. Zatem uznać należy, iż organy administracji publicznej zmodyfikowały zakres orzeczonego przez sąd zakazu prowadzenia pojazdów, wkraczając tym samym w kompetencje sądu karnego.

Należy przy tym wskazać, iż skarżący nie może ponosić ujemnych konsekwencji faktu, iż dokument prawa jazdy stwierdza zbiorczo uprawnienia do kierowania pojazdami różnych kategorii.

źródło: Orzecznictwo NSA