Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich Wojciech Brzozowski w piśmie skierowanym ostatnio do Minister Edukacji Narodowej ponowił apel o przekazywanie mu danych dotyczących nadzwyczajnych wypadków w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych.
O zgłoszonym przez RPO problemie pisaliśmy już na łamach naszego Dziennika niespełna rok temu: RPO interweniuje w sprawie informowania o nadzwyczajnych zajściach w ośrodkach wychowawczych. Zasygnalizowany problem nadal nie został jednak rozwiązany. Wprowadzone w 2021 roku przepisy zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad kierowania, przyjmowania, przenoszenia, zwalniania i pobytu nieletnich w młodzieżowym ośrodku wychowawczym, zmieniło dotychczasową procedurę. O ile wcześniej informacje o wystąpieniu nadzwyczajnych zdarzeń były przekazywane Rzecznikowi przez kuratorów oświaty, aktualnie takowe informacje mają trafiać do niego z Ośrodka Rozwoju Edukacji, za pośrednictwem ePUAP. Jak wynika z pisma, żadne tego typu zawiadomienie nie zostało jednak przekazane już od czerwca 2023 roku.
Sprawa jest szczególnie ważna, gdyż wiedza na temat nadzwyczajnych zdarzeń w tego typu ośrodkach jest Rzecznikowi niezbędna do realizacji jego ustawowych zadań - zwłaszcza z zakresu prewencji tortur oraz przeciwdziałania różnym postaciom złego traktowania. Dlatego tak ważne jest to, aby na linii Biuro RPO - młodzieżowe ośrodki wychowawcze przywrócona została odpowiednia komunikacja.
Przez "nadzwyczajne wypadki" należy rozumieć zdarzenia wskazane w § 6 rozporządzenia, tj. m.in. próby samobójcze, bunty, napaści fizyczne na pracowników ośrodków, znęcanie się czy przypadki agresji fizycznej, wskutek których konieczne jest leczenie ambulatoryjne czy interwencja Policji. Określona procedura informowania Rzecznika Praw Obywatelskich o takich sytuacjach obowiązuje także w przypadku zakładów poprawczych czy schronisk dla nieletnich, jednak w ich przypadku administratorem systemu gromadzącego dane o wypadkach jest - odmiennie niż w odniesieniu do młodzieżowych ośrodków wychowawczych - Ministerstwo Sprawiedliwości. Resort ten miał współpracować z MEN na rzecz porozumienia, które miało nakreślić zasady korzystania także z systemu, którego dotyczy opisywany problem. Brak jednak informacji o jakichkolwiek nowych ustaleniach w tej sprawie.
Źródło: Biuro RPO