Wojewoda: Dodatek motywacyjny nie należy się za samo wykonywanie najbardziej elementarnych obowiązków nauczyciela. Jest bowiem rodzajem nagrody za wykonywanie zawodu na poziomie ponadpodstawowym.
Wojewoda Lubelski, analizując przedkładane mu regulaminy wynagradzania nauczycieli, uchwalane przez poszczególne jednostki samorządu terytorialnego, wydał rozstrzygnięcie nadzorcze, w którym zwraca uwagę na ryzyko mylnego rozumienia jednego ze składników wynagrodzeń nauczycieli, jakimi są dodatki motywacyjne. Ten rodzaj dodatku został szczegółowo opisany w § 6 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy. Przepis ten porządkuje kryteria, za jakie dodatek motywacyjny przysługuje. Wymienia takie przykłady postaw i metod wykonywania zawodu, które świadczą o szczególnym zaangażowaniu i skuteczności nauczyciela, m.in. osiągnięcia w procesie dydaktycznym, osiągnięcia wychowawczo-opiekuńcze, czy wprowadzanie innowacji pedagogicznych mających pozytywne przełożenie na jakość kształcenia.
Czy zatem dodatek motywacyjny może obejmować działania, które nie wynikają wprost z tego przepisu, jednak świadczą o nauczycielu pozytywnie? Otóż, jak wynika z rozstrzygnięcia nadzorczego, a także przywołanego orzecznictwa, ponadprzeciętne zasługi danego nauczyciela należy odróżnić od tego, co dla każdego pedagoga powinno być oczywistością. W związku z tym, Wojewoda uznał za nieważny zapis, w świetle którego jedną z przesłanek przyznania tego dodatku miało być wzbogacanie własnego warsztatu pracy. Samodoskonalenie i poszerzanie swoich kwalifikacji, to obowiązki nauczyciela wynikające z art. 42 ust. 2 pkt 3 Karty Nauczyciela. Wzbogacanie warsztatu nie jest niczym nadzwyczajnym, o czym świadczy także zapis wspomnianego wcześniej § 6 rozporządzenia, które niejako premiuje zaangażowanie w realizację czynności i zajęć, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2 Karty Nauczyciela, a zatem przepisie innym niż ten stanowiący o konieczności poszerzania swoich zawodowych horyzontów.
Próba przyznawania dodatków motywacyjnych za wykonywanie normalnych obowiązków nauczyciela, nie po raz pierwszy doprowadziła do stwierdzenia nieważności przepisów regulaminów wynagradzania. Wojewoda przywołał w tym miejscu wyrok WSA w Łodzi (sygn. III SA/Łd 96/20), w którym orzeczono, że za przesłankę wypłacania dodatku motywacyjnego nie sposób uznać systematycznego przygotowywania się do przydzielonych obowiązków oraz dbałości o estetykę i sprawność szkolnych pomieszczeń czy urządzeń. Ustawodawca wyszedł bowiem z założenia, że niektóre obowiązki nauczycieli powinny być dla każdego oczywiste. To zaś, co świadczy o nieoczywistym, wyjątkowo wysokim i przynoszącym wymierne rezultaty poziomie pracy w zawodzie nauczyciela, zasługuje na nagrodę w postaci dodatku motywacyjnego.
Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Lubelskiego z 21 lipca 2025 r. (sygn. PN-II.4131.178.2025)
