Wojewoda: Statut sam w sobie podlega nadzorowi kuratora oświaty. Wojewoda ocenia natomiast legalność ogólnej uchwały zawierającej ten statut - w której ten jest przeważnie załącznikiem.
Wojewoda Śląski w swoim rozstrzygnięciu nadzorczym zbadał poprawność uchwały rady jednej z jednostek samorządu terytorialnego w sprawie nadania statutu placówce wychowania przedszkolnego prowadzonej przez tę jednostkę. Oceniając prawidłowość podjętych działań, odwołał się do przepisów Prawa oświatowego, które opisują tę procedurę w art. 88. Streszczając te zasady w kontekście omawianego rozstrzygnięcia pierwszym etapem tworzenia takiej placówki jest wydanie aktu założycielskiego przez podmiot prowadzący, a następnie nadanie jej pierwszego statutu. Wskazanie "pierwszeństwa" takiego statutu wynika z faktu, iż organ prowadzący ma kompetencje jedynie w kwestii statutu nadawanego w ramach procedury tworzenia przedszkola, zaś regulująca szczegóły materia statutowa sama w sobie należy do organów tej placówki, wykonujących swoje kompetencje w tym zakresie.
Co zaś dotyczy nadzoru, ten sprawowany jest zarówno przez kuratora oświaty, jak i przez wojewodę. Z uzasadnienia rozstrzygnięcia opartego na dorobku doktryny wynika jednak, że ich kompetencje nie nakładają się na siebie. Art. 114 Prawa oświatowego stanowiący o uprawnieniach kuratora oświaty, jest przepisem szczególnym wobec art. 91 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym. Jak wynika z przywołanego w tym miejscu orzeczenia NSA, kurator rozstrzygający o sprzeczności statutu szkoły z prawem, korzysta z formy indywidualnego aktu administracyjnego. Rozstrzygnięcia wojewody dotyczą natomiast generalnych aktów organów samorządu - więc "ogólnych" uchwał w sprawie ustanowienia statutu. Wojewoda nie wnika chociażby w zagadnienia typowo wychowawcze czy opiekuńcze i nie narusza tym samym zakresu odpowiedzialności kuratora, czyli organu nadzoru pedagogicznego.
Najczęściej spotykanym przypadkiem jest uchwała rady gminy czy powiatu w sprawie nadania danej szkole czy innej placówce oświatowej statutu, w której statut sam w sobie stanowi załącznik. W takim przypadku nadzór wojewody dotyczy przepisów samej uchwały z pominięciem załącznika. Ten jest natomiast poddawany kontroli kuratora oświaty.
Rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Śląskiego z 18 kwietnia 2025 r. (sygn. NPII.4131.1.255.2025)
