Zaledwie jeden etat ma do dyspozycji przeciętna polska organizacja pozarządowa. Tyle wynosi – policzony łącznie – czas pracy osób w niej zatrudnionych, niekiedy na „kawałki" etatów.
Tylko co piąta polska organizacja pozarządowa (19%) zatrudnia pracowników etatowych (na cały etat lub jego część), natomiast kolejne 21% współpracuje z osobami, które nie mają wprawdzie podpisanych umów o pracę, jednak regularnie, co najmniej raz w miesiącu pracują odpłatnie na rzecz organizacji. Praca takich osób czasem niewiele różni się od pracy etatowej.
Jeżeli potraktujemy pracowników etatowych oraz pracowników regularnie wykonujących dla organizacji pracę na podstawie innych umów jako jedną kategorię – pracowników regularnych – okaże się, że zatrudnia ich 40% polskich organizacji. Pozostałe albo korzystają wyłącznie z pracy społecznej (45%), albo bardzo sporadycznie zlecają płatną pracę (16%).
Liczba zatrudnionych oraz liczba etatów
Wszystkich organizacji, zlecających płatną pracę (na podstawie umowy o pracę, o dzieło lub zlecenia) jest w polskim trzecim sektorze 40%. Zatrudniają one przeciętnie trzy osoby. Te dane dotyczą jednak tylko liczby pracowników – wielu z nich zatrudnionych jest natomiast tylko na część etatu. Gdyby sprawdzić rzeczywisty wymiar pracy stałych pracowników, przeliczając skalę ich zaangażowania na pełne etaty, okaże się, że zatrudnienie w połowie organizacji wynosi „jeden etat" lub mniej. Druga połowa dysponuje natomiast ponad jednym etatem. Więcej niż „2 etaty" mają nieliczni – zaledwie 25% NGO-sów, a zatrudniających w wymiarze ponad „7 etatów" – 10%.
– Jeżeli weźmiemy pod uwagę, że za wynagrodzeniem pracuje się dla 40% polskich organizacji, to okaże się, że płatna praca jest tylko dodatkowym wsparciem dla społecznego zaangażowania członków i wolontariuszy – mówi Piotr Adamiak z zespołu badawczego Klon/Jawor.
Społecznie pracują na wsi
Widać też wyraźną zależność pomiędzy wielkością mierzonego w etatach zespołu a wielkością miejscowości, w której zarejestrowana jest organizacja. Na wsi organizacje rzadko dysponują co najmniej jednym pełnym etatem (8%), podczas gdy w miastach zatrudnienie w wymiarze co najmniej jednego etatu zdarza się w jednej piątej organizacji, a w Warszawie w prawie dwóch piątych (38%). Również w stolicy najczęściej spotkać można organizacje dysponujące ponad sześcioosobowymi zespołami (10%). Warto przy tym pamiętać, że to w Warszawie swoją siedzibę ma większość ogólnopolskich lub międzynarodowych organizacji.
Organizacje raczej nie będą zatrudniać
W ciągu 2011 roku w prawie trzech czwartych (72%) organizacji zatrudniających stałych pracowników ich liczba się nie zmieniła, w 21% wzrosła, a w 7% zmalała. W deklaracjach przedstawicieli organizacji brak jednak optymizmu dotyczącego zwiększania zatrudnienia w ciągu najbliższego roku.
Powiększenie zespołu lub – w przypadku organizacji niezatrudniających obecnie stałych pracowników – zatrudnienie kogoś planuje zaledwie 12% polskich organizacji. Żadnych zmian nie wprowadzi ponad trzy czwarte (78%) stowarzyszeń i fundacji, a 2% przeprowadzi redukcję. Najbardziej skłonne do rozbudowy zespołu są najbogatsze organizacje – taki krok planuje ponad 20% spośród tych dysponujących budżetem większym niż 100 tys. zł.
Więcej informacji na temat kondycji trzeciego sektora już w czerwcu w raporcie Stowarzyszenia Klon/Jawor „Kondycja trzeciego sektora 2012"
Badanie "Kondycja sektora organizacji pozarządowych w Polsce 2012" zrealizowano dzięki środkom Trust for Civil Society in CEE, Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności, Fundacji Batorego, Funduszu Inicjatyw Obywatelskich. Badanie zostało przeprowadzone na ogólnopolskiej, reprezentatywnej próbie 1513 fundacji i stowarzyszeń poza OSP w dniach od 6 czerwca do 11 października 2012 przez ankieterów Millward Brown SMG/KRC. Dane opisujące finansową kondycję finansową organizacji pochodzą z deklaracji 93% organizacji uczestniczących w badaniu, a więc ponad 1,4 tys. stowarzyszeń i fundacji.
Źródło: Stowarzyszenie Klon/Jawor
