W powiecie wągrowieckim bogactwo kulturowe i przyrodnicze stało się czynnikiem, który pozwolił na aktywizację społeczności lokalnej. Dużym atutem powiatu wągrowieckiego jest przyjazne środowisko naturalne, piękno przyrody i malowniczość krajobrazów. Na terenie powiatu występują 54 jeziora, które stwarzają wymarzone warunki do wypoczynku i uprawiania sportów wodnych, takich jak: żeglarstwo, kajakarstwo, pływanie skuterami i motorówkami, a także windsurfing. Ziemia Wągrowiecka jest rajem dla amatorów turystyki rowerowej. Na terenie powiatu jest 16 tras rowerowych po najpiękniejszych zakątkach ziemi wągrowieckiej.. Wytyczone trasy łączą się z innymi, przebiegającymi przez sąsiednie powiaty: gnieźnieński, chodzieski, nakielski, poznański, obornicki i żniński. Niewątpliwym uzupełnieniem atrakcji turystycznych oferowanych przez powiat wągrowiecki są imprezy kulturalne i sportowe o zasięgu lokalnym, regionalnym i ogólnopolskim. Najsilniejszym kulturalnie miastem powiatu jest bez wątpienia Wągrowiec. Analizując sytuację społeczną powiatu władze samorządowe doszły do wniosku, że konieczne jest podjęcie działań zmierzających do aktywizacji środowiska lokalnego. Bogactwo kulturowe i przyrodnicze Ziemi Wągrowieckiej mogą stać się elementem, który pobudzi ludzi do działania.
Starostwo powiatowe zrealizowało projekt „Zainteresuj się bogactwem okolicy, w której mieszkasz – cykl zajęć aktywizujących społeczności lokalne w powiecie wągrowieckim”. Celem pierwszej edycji było podniesienie świadomości dzieci, młodzieży i dorosłych na temat bogactwa historyczno-przyrodniczego okolicy, w której mieszkają, jako sposobu wzmocnienia integracji środowiska lokalnego, jak również zmotywowania do nieustającego ich rozwoju i podnoszenia kwalifikacji. W kolejnej edycji adresatami działań były osoby bezrobotne wieku 45-64 lata zamieszkujące tereny wiejskie powiatu wągrowieckiego. Celem projektu było podnoszenie świadomości oraz odpowiedzialności 70 mieszkańców Powiatu Wągrowieckiego w wieku 45-64 lata, w dziedzinie edukacji historycznej w połączeniu z zwiększeniem w oparciu o zdobytą wiedzę ich aktywności społeczno – zawodowej. W sumie na aktywizacje społeczną wydano 99 685 zł. Całkowite wydatki pierwszej edycji wyniosły 49 990 zł Całkowite koszt projektu to 49 695 zł. Pozyskano środki zewnętrze i projektu były współfinansowane środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, Program Operacyjny Kapitał Ludzki, Priorytet IX „Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionie”, Działanie 9.5 „Oddolne inicjatywy edukacyjne na obszarach wiejskich”. W ramach projektu przeprowadzono 22 warsztaty o tematyce historyczno-przyrodniczej i z pozyskiwania środków finansowych. W projekcie wzięło udział 353 mieszkańców województwa wielkopolskiego w tym : 31 nauczycieli i 322 uczniów. Ewidencją objęto 501 obiektów historycznych i 81 przyrodniczych zlokalizowanych na terenie całego powiatu wągrowieckiego w tym obiekty wpisane do rejestru zabytków; dworki, kościoły, pałace, krzyże przydrożne kapliczki, figurki, cmentarze, pomniki przyrody, parki, gatunki chronionych zwierząt. Przygotowano materiał multimedialny obrazujący bogactwo historyczno – przyrodnicze powiatu wągrowieckiego, jak i przebieg prac nad jego ewidencjonowaniem. W II edycji projektu wzięło udział 70 osób bezrobotnych w wieku 45-64 lat.
Aktywizacja lokalnych mieszkańców ma na celu wzmocnienie podmiotowości obywateli oraz ich wspólnot , jak również stworzenie warunków dla rozwoju instytucji społeczeństwa obywatelskiego, wzmacnianiu spójności społecznej i terytorialnej na rzecz zrównoważonego rozwoju społecznego ze szczególnym uwzględnieniem środowisk zagrożonych wykluczeniem społecznym. Konieczne jest zatem włączanie obywateli w rozwiązywanie istniejących problemów, a władza samorządowa powinna wspierać i wzmacniać potencjał ludzki i tworzyć warunki sprzyjające rozwojowi. Z tego względu warto czerpać inspirację z wągrowieckiego rozwiązania. Niewielkie nakłady finansowe wyzwoliły w ludziach aktywności i zmobilizowały do działania osoby zagrożone wykluczeniem społecznym. Na uwagę zasługuję komplementarności działań podejmowanych przez starostwo. Cały czas wykorzystywane są rezultaty projektu i stają się one inspiracją do kolejnych przedsięwzięć.
Projekt może być replikowany w każdej gminie czy powiecie bez względu na wielkość. Idea wykorzystania lokalnych bogactw przyrodniczych i kulturowych do aktywizacji mieszkańców jest warta upowszechnienia. W każdym miejscu można znaleźć coś interesującego, wokół czego gromadzić można mieszkańców, a w przyszłości turystów. Pobudzenie do działania obywateli jest pierwszym etapem tworzenia produktu turystycznego, który pozwoli na rozwój społeczno-gospodarczy.
